هرسال میلیونها نفر برای ادامه تحصیل در مقطع تحصیلات تکمیلی اقدام میکنند. اکثر آنها مدرک کارشناسی ارشد یک یا دو سالهای را به تحصیلات خود اضافه میکنند تا در بازاری که پر از دارندگان مدرک کارشناسی است، خود را متمایز کنند. باب شیرمن، محقق یک اندیشکده ترقیخواه در نـــیویورک بـــه نــــام بنــــیــاد ســـنـــچری (Century Foundation) میگوید: «دلیل اصلیای که افراد به این مدارک روی میآورند، احساس ناامنی است. آنها حس میکنند اگر میخواهند شغلی پیدا کنند یا شغل خود را حفظ کنند، باید مدرک کارشناسی ارشد داشته باشند.» اما بهطور میانگین، این مدارک افزایش درآمدی به مراتب کمتر از مدرک کارشناسی به نیروی کار ارائه میدهد. دادهها و تحلیلهای جدید نشان میدهند که درصد قابلتوجهی از دورههای کارشناسی ارشد، فارغالتحصیلان را از نظر مالی در وضعیت بدتری قرار میدهد.
روز گذشته انتشار یک خبر جدید در رابطه با مذاکرات هستهای زمینهساز افت ارزش شدید در نرخ شاخصهای ارزی و طلایی شد. یک رسانه ژاپنی از شروع مجدد مذاکرات هستهای ایران و اروپا در ژنو خبر داد که البته هنوز به صورت رسمی تایید یا تکذیب نشده است. قیمت دلار در واکنش به این خبر از قله قیمتی کانال ۷۰ هزار تومانی تا نیمه کانال ۶۸ افت کرد.
به نظر میرسد ترامپ در انتصابات اخیر خود، مقامات نظامی، کارشناسان بهداشت عمومی و حتی قانونگذاران را چندان جدی نگرفته است. با این حال، انتخاب اسکات بسنت به عنوان وزیر خزانهداری آینده ایالاتمتحده نشان داد که ترامپ همچنان برای والاستریت اهمیت قائل است. حضور بسنت در خزانهداری میتواند اثرات مختلفی بر اقتصاد ایالاتمتحده و جهان داشته باشد.
مرکز مبادله ایران: سی و هشتمین حراج سکه طلا با تخصیص ۳۰۸۵ قطعه انواع سکه طلا به پایان رسید. تاکنون ۳۸ حراج از طریق سامانه معاملات سکه طلای مرکز مبادله ایران برگزار شده است که طی این حراجها، در مجموع ۴۹۹هزار و ۲۰۰ قطعه انواع سکه طلا به متقاضیان تخصیص داده شده است.
فارس: وزارت خزانهداری آمریکا گزارش داد که بدهی دولت آمریکا به رقمی بیسابقه در تاریخ این کشور رسیده است. وزارت خزانهداری آمریکا اعلام کرد که بدهی دولت آمریکا از ۳۶ تریلیون دلار فراتر رفته است.گزارشی از سوی این وزارتخانه که روز شنبه منتشر شد، حاکی از آن است که بدهی دولت آمریکا در سال جاری از ۳۴ تریلیون دلار در ژانویه گذشته ۲ تریلیون دلار دیگر افزایشیافته است.لازم به ذکر است که در دوره ریاستجمهوری جو بایدن، حجم بدهی ایالاتمتحده از ۲۸ به ۳۶ تریلیون دلار افزایش یافت که رقمی بیسابقه در تاریخ محسوب میشود. بر اساس برآوردهای صندوق بینالمللی پول، بدهی دولت آمریکا میتواند در سال ۲۰۲۹ به ۱۳۱.۷ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور برسد و تا سال ۲۰۳۲ درصد آن از ۱۴۰ درصد تولید ناخالص داخلی ایالاتمتحده فراتر رود که تهدیدی برای اقتصاد آمریکا و جهان بهطور یکسان خواهد بود.شش روز پیش نیز دادههای وبسایتی که به صورت لحظهبهلحظه امور مالی آمریکا را رصد میکند، نشان داده بود که بدهی دولت این کشور برای نخستین بار در تاریخ خود از ۳۶تریلیون دلار گذشته است، اما وزارت خزانهداری این کشور تایید نکرده است.
هفتاد و یکمین حراج شمش طلای مرکز مبادله ایران در روز سهشنبه ششم آذرماه برگزار خواهد شد. متقاضیان خرید شمش طلای مرکز مبادله ایران میتوانند با واریز مبلغ سه میلیارد و پانصد میلیون ریال (۳۵۰میلیون تومان) به عنوان وجهالضمان به ازای هر قطعه شمش طلا تا ساعت ۲۴ روز دوشنبه پنجم آذرماه، در هفتاد و یکمین حراج این مرکز شرکت کنند. متقاضیان خرید شمش طلای مرکز مبادله ایران میتوانند با واریز مبلغ سه میلیارد و پانصد میلیون ریال (۳۵۰ میلیون تومان) به عنوان وجهالضمان به ازای هر قطعه شمش طلا تا ساعت ۲۴ روز دوشنبه ۵ آذرماه، در هفتاد و یکمین حراج این مرکز شرکت کنند. این حراج از ساعت ۱۲تا۱۶ روز سهشنبه در تالار معاملات طلای مرکز مبادله ایران برگزار خواهد شد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی برای شرکت در اجلاس سالانه سرمایهگذاری جهانی (WIPA) با حضور شرکتهای سرمایهگذاری از ۱۰۰کشور، به عربستان میرود. عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی برای شرکت در بیستوهشتمین اجلاس سالانه انجمن آژانسهای تشویق سرمایهگذاری (WIPA) دوشنبه ۵آذرماه به عربستان سفر میکند. این اجلاس در تاریخ ۲۵ تا ۲۷ نوامبر۲۰۲۴ در ریاض با موضوع «بهرهگیری از تحول دیجیتالی و فرصتهای سرمایهگذاری با مقیاس رشد پایدار» برگزار میشود؛ کنفرانس جهانی سرمایهگذاری یک رویداد بینالمللی است که به ترویج سرمایهگذاری مستقیم خارجی (اف.دی.آی) تجارت و فناوری میپردازد.
بانک مرکزی از اول فروردین ماه تا ۳آذر ماه امسال، ۴۶میلیارد و ۲۲۵میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، کالاهای تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین کرده است. در این مدت برای کالاهای اساسی و دارو ۹میلیارد و ۷۶۸میلیون دلار، برای کالاهای تجاری و بازرگانی مبلغ ۲۵میلیارد و ۳۴۴میلیون دلار، برای خدمات ۹۷۴میلیون دلار و برای واردات در مقابل صادرات ۱۰میلیارد و ۱۳۹میلیون دلار تامین ارز صورت گرفته است.
نقش انتظارات در اقتصادهای تحریمشده بهعنوان یک عامل کلیدی در شکلدهی به رفتارهای اقتصادی و تصمیمگیریهای سیاستگذاران و فعالان اقتصادی اهمیت زیادی دارد. در شرایطی که کشورها تحت تحریمهای شدید اقتصادی قرار دارند، انتظارات تورمی و اقتصادی میتوانند بهشدت تحت تاثیر عوامل مختلف قرار گیرند و در نتیجه، پیامدهای عمیقی بر اقتصاد ملی بگذارند. تحریمها معمولا منجر به کاهش درآمدها، افزایش هزینهها و ناپایداری در بازارها میشوند. این وضعیت باعث ایجاد انتظارات منفی در میان مردم و سرمایهگذاران میشود. در ایران، با اعمال تحریمها و کاهش درآمدهای ارزی، انتظارات تورمی بهشدت افزایش یافته است. این افزایش انتظارات نه تنها بر رفتار مصرفکنندگان تاثیر میگذارد، بلکه موجب تغییر در الگوهای سرمایهگذاری نیز میشود.
دیوان عدالت اداری به نفع پلتفرمهای سلامت دیجیتال رای داد
بر اساس رای دیوان عدالت اداری فعالیت پلتفرمهای اینترنتی در زمینه توزیع دارو مغایرتی با قوانین ندارد و این موضوع در آییننامه حمایت از تولید دانشبنیان و مصوبات هیات مقرراتزدایی نیز تایید شده است. با این حال بررسیهای «دنیای اقتصاد» نشان میدهد که وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو همچنان در این خصوص پاسخگو نیستند و هنوز خبری از اصلاح ضوابط اجرای آزمایشی آییننامه عرضه اینترنتی دارو در سکوها نشده است.
انتخاب: حسینعلی حاجیدلیگانی، نایبرئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، از ایجاد سطح دسترسی یا همان اینترنت طبقاتی در طرح صیانت جدید خبر داده است. به گفته او، طرح صیانت جدید که «نظامبخشی فضای مجازی» نام گرفته، خواهان اعمال این سطوح دسترسی است. او در این باره میگوید: «نام این طرح دیگر صیانت نیست و هنوز به صحن مجلس نیامده است. این طرح مشابه قوانین جوامع غربی است، یعنی بهدنبال سطحبندی استفاده و دسترسی است؛ همان کاری که غربیها انجام میدهند، اما ما بدتر از آنها رها کردهایم.» او اضافه میکند: «این طرح تداخلی با رفع فیلترینگ ندارد و میتواند دسترسیها را چارچوبمند کند. ما نباید اجازه دهیم مردممان در صخره[دره] سقوط کنند.»
ایسنا: مدیرعامل انویدیا روز شنبه گفت همکاری جهانی در فناوری حتی اگر دولت جدید آمریکا کنترلهای صادراتی سختگیرانهتری را روی محصولات رایانشی پیشرفته اعمال کند، ادامه خواهد یافت. دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، در نخستین دوره ریاستجمهوری خود با استناد به امنیت ملی محدودیتهایی را بر فروش فناوری آمریکا به چین اعمال کرد؛ این سیاست در دوره ریاستجمهوری جو بایدن ادامه یافت. این محدودیتها باعث شد انویدیا که برترین تولیدکننده تراشههای مورد استفاده در هوش مصنوعی است، مجبور شود مسیر صادرات محصولات خود را در چین تغییر دهد.
روز گذشته وزیر ارتباطات در جلسه بررسی و تبیین مسائل کلیدی استان خراسان رضوی در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، در شرایطی ضرر و زیان فیلترینگ به کسبوکارها را ۵۰ هزار میلیارد تومان عنوان کرد که فعالان اقتصادی حداقل در سال ۱۴۰۱ اعلام کردهاند که صرفا در ۴ ماه بیش از ۳۹ همت از این محل متضرر شدهاند. ستار هاشمی، وزیر ارتباطات با تاکید بر اینکه آسیبشناسی جدی درباره فیلترینگ انجام شده است، اعلام کرد که این محدودیتها بیش از ۵٠ همت به کسبوکارها آسیب زده است. او همچنین به موضوع مهاجرت نخبگان اشاره کرد که در استارتآپها تحت تاثیر فیلترینگ به شکلی پررنگ و شدید اتفاق افتاد.
سیتنا: مدیر گروه امور زیربنایی و تولیدی مرکز مطالعات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام معتقد است که در صورت به نتیجه نرسیدن طرح رفع فیلترینگ در شورای عالی فضای مجازی، رئیسجمهور میتواند این طرح را از مسیر شورای هماهنگی سران قوا به نتیجه برساند. سعید باستانی پیرامون روند پیگیری موضوع رفع فیلترینگ از مسیر شورای عالی فضای مجازی گفت: «شورای عالی فضای مجازی یکی از راهها برای پیگیری طرح رفع فیلترینگ است. در این شورا برخی اعضای حقوقی مثل رئیسجمهور، رئیس قوهقضائیه، رئیس مجلس و چندین وزیر، معاونت علمی رئیسجمهور، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس، رئیس سازمان صداوسیما و چندین فرد حقوقی دیگر حضور دارند و اعضای حقیقی هم افراد تعریف شدهای هستند که قابلیت مذاکره با آنها وجود دارد.»
سیتنا: رئیس هیاتمدیره سندیکای صنعت مخابرات ایران معتقد است که تاکنون پروژه فیبرنوری در مناطقی اجرا شده که نه تنها توجیه اقتصادی ندارد، بلکه تعداد متقاضیان آنها نیز قابل توجه نیست؛ بنابراین سرمایهگذاری صورت گرفته در این مناطق برگشت سرمایه نخواهد داشت. حسین ریاضی در ارزیابی روند پیشبرد پروژه فیبرنوری گفت: «در حال حاضر در حوزه فیبرنوری مساله اتصال این سرویس در مقایسه با مساله پوشش از اهمیت بیشتری برخوردار است، چرا که مردم زمانی که به اینترنت پرسرعت دسترسی پیدا میکنند از این سرویس استقبال خواهند کرد و صرفا ایجاد پوشش رضایتمندی آنها را به دنبال نخواهد داشت.»
سیتنا: روز گذشته در صحن علنی مجلس شورای اسلامی طرح ملی هوش مصنوعی اعلام وصول شد. سند ملی هوش مصنوعی ۲۹ خرداد به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید و مرداد ماه برای اجرا به دستگاههای مربوطه ابلاغ شد. مصطفی طاهری، عضو کمیسیون صنایع مجلس گفت: «سندهایی که قانون نیست و ابلاغ میشود، ضمانت اجرایی ندارد. قصد داریم این موضوع را به قانون تبدیل کنیم.»
دنیای اقتصاد آنلاین: وزیر ارتباطات در شرایطی ضرر و زیان فیلترینگ به کسب و کارها را ۵۰ هزار میلیارد تومان عنوان میکند که فعالان اقتصادی، حداقل در سال ۱۴۰۱ اعلام کردهاند که صرفا در ۴ ماه، بیش از ۳۹ همت از این محل متضرر شدهاند.
در نخستین روز کاری هفته اول آذر روند قیمت شاخصهای ارزی و طلایی افزایشی بود. بازیگران ارزی در معاملات روز شنبه شاهد عبور نرخ دلار از مرز روانی ۷۰ هزار تومانی بودند. بهنظر میرسد رشد سطح تقاضای اخیر به واسطه تشدید ریسکهای سیاسی صورت گرفته است. در روزهای پایانی هفته قطعنامه جدیدی علیه برنامه هستهای ایران صادر شد که مقامات کشور در مقابله با آن اقدام به افزایش سطح غنیسازی اورانیوم کردند.
تجارب کشورهای مختلف نشان میدهد که سیاستهای تثبیت ارزی میتوانند در مهار تورم موثر باشند؛ اما برای موفقیت این سیاستها هماهنگی انتظارات با نرخهای تثبیتشده و داشتن ذخایر ارزی کافی نیاز است. براساس گزارش پژوهشکده پولی و بانکی «تعدیل نرخ ارز متناسب با درآمدهای نفتی» و «تعدیل نرخ ارز متناسب با نرخ واقعی ارز» برای موفقیت در تثبیت نرخ ارز و در نتیجه تثبیت اقتصادی ضروری است. این گزارش مطرح میکند که اگر طی سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۲ طبق قاعده تعدیل نرخ ارز متناسب با درآمدهای نفتی عمل میشد، بانک مرکزی میتوانست در تثبیت نرخ ارز پایینتر از نرخ محققشده در بازار آزاد، موفق عمل کند و در نتیجه آثار تورمی رشد نرخ ارز نیز کنترل میشد.
جیپی مورگان اثر دلار قوی را روی اقتصادهای در حال توسعه بررسی کرد
سرمایهگذاران اعتقاد دارند که تقویت ارزش دلار میتواند بازده اوراق قرضه را در کشورهای درحال توسعه از بین ببرد و باعث خروج بیشتر سرمایه از اقتصاد آن کشورها شود. تحلیلگران هشدار میدهند که تعرفههای ایالاتمتحده میتواند از طریق کاهش تقاضای صادرات، بر قدرت پول کشورهای در حال توسعه فشار نزولی وارد کند و بازدهی سرمایهگذاران اوراق بدهی را بر حسب دلار از بین ببرد.
ایبنا: دولت ژاپن بسته محرک بزرگی را برای حمایت از خانوارها و مشاغل تصویب کرد. به گزارش الجزیره، نخستوزیر ژاپن شیگرو ایشیبا اعلام کرد: دولت برای جمعآوری بسته محرکی به مبلغ حدود ۳۹ تریلیون ین (۲۵۰ میلیارد دلار) تلاش خواهد کرد که از طریق بودجه تکمیلی که امیدوار است از طریق پارلمان تصویب شود، تامین میشود. برنامه اقتصادی دولت شامل یارانه برای کاهش هزینههای فزاینده انرژی و کمکهای نقدی به خانوادههای کم درآمد، در بحبوحه تورم ادامهدار ناشی از ضعیف بودن ین که بر هزینههای مصرفکننده تاثیر میگذارد، است.
پژوهشکده پولی و بانکی: دبیر علمی یازدهمین همایش بانکداری نوین و نظامهای پرداخت با بیان اینکه بازیگران صنعت پرداخت دغدغه هوشمندی را باید در هر سه سطح فنی، کسبوکاری و رگولاتوری بهطور توامان دنبال کنند، گفت: در رگولاتوری نظامهای پرداخت، نسخه واحدی برای همه کشورها وجود ندارد.
بانک مرکزی از اول فروردین ماه تا ۳ آذر ماه امسال، ۴۶میلیارد و ۲۲۵ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، کالاهای تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین کرده است. در این مدت برای کالاهای اساسی و دارو ۹ میلیارد و ۷۶۸ میلیون دلار، برای کالاهای تجاری و بازرگانی مبلغ ۲۵ میلیارد و ۳۴۴ میلیون دلار، برای خدمات ۹۷۴ میلیون دلار و برای واردات در مقابل صادرات ۱۰میلیارد و ۱۳۹ میلیون دلار تامین ارز صورت گرفته است.
روز دوشنبه پنجم آذرماه، ربعسکه بهار آزادی ضرب سال۱۴۰۳، نیمسکه طلای بهار آزادی ضرب سال۱۳۸۶ و تمام سکه طلای بهار آزادی ضرب سال۱۳۸۶ بانک مرکزی، بدون بستهبندی عرضه میشود. متقاضیان برای ثبت سفارش میتوانند از طریق سامانه مرکز مبادله ایران به نشانه اینترنتی market.ice.ir اقدام کنند. بازه واریز وجه برای شرکت در این حراج، ساعت ۸ تا ۲۳ روز یکشنبه مورخ ۴ آذرماه است.پس از اتمام این دوره زمانی، امکان پرداخت وجه و در نتیجه شرکت در حراج وجود ندارد. روز دوشنبه پنجم آذرماه، ربعسکه بهار آزادی ضرب سال۱۴۰۳، نیمسکه طلای بهار آزادی ضرب سال۱۳۸۶ و تمامسکه طلای بهار آزادی ضرب سال ۱۳۸۶ بانک مرکزی، بدون بستهبندی عرضه میشود.
دیوان محاسبات کشور: در دومین روز از جلسات بررسی بودجه سال۱۴۰۴ شرکتهای دولتی در دیوان محاسبات کشور، پیشنهادها و پیشفرضهای بودجهای پنج بانک دولتی ملی ایران، سپه، صنعت و معدن، مسکن و کشاورزی شامل اقلام درآمدی، هزینهای، سرمایهگذاری، تخصیص منابع و نحوه برنامهریزی مالی و توسعهای مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
ایسنا: تورم ژاپن در ماه اکتبر از ۲.۵ درصد به ۲.۳ درصد کاهش یافت. بر اساس گزارشی که توسط اداره آمار ژاپن منتشر شد، قیمتهای مصرفکننده در ژاپن در ماه اکتبر پیشبینیهای تحلیلگران را شگفتزده کرد. شاخص کل نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲.۳ درصد افزایش یافت که در مقایسه با شاخص قیمت مصرفکننده ۲.۵ درصدی ثبت شده در سپتامبر، تا حدودی افت متوسطی را نشان داد. اکونومی نوشت، دادههای اضافی برای ماه نشان داد که قیمتهای مصرفکننده بدون احتساب مواد غذایی تازه و انرژی و همچنین همین شاخص بدون احتساب مواد غذایی تازه، هر دو نسبت به سال قبل ۲.۳ درصد بهبود یافتهاند.
ایسنا: دادهها نشان داد که تولید ناخالص داخلی آلمان در سه ماهه سوم ۰.۱ درصد رشد کرد. اداره آمار فدرال این کشور در گزارش نهایی خود اعلام کرد که اقتصاد آلمان در سه ماهه سوم نسبت به دوره سه ماهه قبل ۰.۱ درصد رشد کرده است. این رقم کمتر از پیشبینی منتشرشده در گزارش اولیه است. در مقایسه با سه ماهه مشابه سال قبل، قیمت تولید ناخالص داخلی تعدیل شده برای قیمت ۰.۱ درصد رشد کرد. پس از تعدیل قیمت، تولید ناخالص داخلی نسبت به سال گذشته ۰.۳ درصد کاهش نشان داد. این آژانس گزارش کرد، عملکرد اقتصادی آلمان در آغاز نیمه دوم سال کمی کمتر از میانگین اروپا بود. بزرگترین اقتصاد اروپا در سه ماه منتهی به سپتامبر بهطور غیرمنتظرهای رشد کرد، البته فقط ۰.۲ درصد، اما بوندسبانک اعلام کرد که چندان نمیتوان گفت این روند ادامه پیدا کند، زیرا تقاضا از خارج و سرمایهگذاری هر دو ضعیف است. بوندسبانک در گزارش ماهانه خود گفت: همه مولفههای کلیدی تقاضا در حال حاضر دلیل کمی برای بهبود کوتاهمدت در اقتصاد آلمان ارائه میکنند. بیزینس گزارش کرد، علاوه بر این، این سازمان هشدار داد که تقاضای سیاسی برای موانع تعرفهای جدید خطرات بیشتری برای تجارت بینالملل ایجاد میکند که احتمالا اشارهای به موضع حمایتگرایانه دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب ایالاتمتحده است که میتواند به اقتصاد صادرات محور آلمان ضربه سختی بزند.