همگرایی نفتی بریتانیا و روسیه
مترجم: سمانه فیاضی سهامداران شرکت نفتی BP (بریتیش پترولیوم) عادت کرده‌اند که خود خواه باشند. اکنون، آنها در نبردی سخت گرفتار شده‌اند. بعد از فاجعه دیپ واترهورایزون در سال 2010، این شرکت به شدت دچار صدمه شد.
از عوارض انفجار در خلیج مکزیک این بود که ارزش سهام به نصف کاهش پیدا کرد. شرکت BP، سود سهام خود را کاهش داد و مجبور شد که دارایی‌هایی مانند نیمی از پلت‌فرم‌های دریایی و پالایشگاهش را که ارزشی برابر با 38 میلیارد دلار داشتند به فروش بگذارد تا از این طریق، هزینه 42 میلیارد دلاری پاکسازی خلیج و همچنین غرامت و سایر موارد را تامین کند. احتمالا دعوی قضایی سال‌ها ادامه خواهد داشت و پرداخت‌ها فراتر از این خواهد رفت.
در برابر همه آنچه گفته شد، نتایج سه‌ماهه بررسی‌ها که در چهارم فوریه سال جاری میلادی منتشر شد، راضی کننده بوده است. BP، سود سهام خود را بالا برده است و برنامه‌هایی گسترده در زمینه تجارت بای بک (Buy-Back) پیش رو دارد. شرکت، بخشی از هزینه‌های خود را با فروش ویژه‌ای بیش از ۱۰ میلیارد دلار تامین کرد. اگرچه BP اظهار می‌کند که این فروش‌ها از محل دارایی‌های غیراساسی شرکت است، اما حقیقت این است که در حال حاضر این شرکت بسیار کوچک‌تر از گذشته شده است. به استثنای روسیه، به‌طور معمول باید روزانه ۳ میلیون بشکه نفت استخراج شود، اما این رقم برای BP برابر با ۲۵/۲ میلیون بشکه است.
این مساله بر اهمیت درگیری‌های شرکت BP با روسیه که تقریبا یک میلیون بشکه به رقم کلی افزوده است، تاکید می‌کند. یکسری درگیری‌های قبلی نیز وجود دارد. شرکت تی. ان.کی - بی پی(TNK-BP)، سود فراوانی به دست آورده بود، اما فراز و نشیب‌هایی در این میان وجود داشت که به‌دلیل نزاع با شرکای الیگارش و سرشناسی بود که نمی‌خواستند نقشی فرعی در بازار لندن داشته باشند. سال گذشته BP توانست این مشکلات را برطرف کند و سرمایه نقدی بالغ بر ۱۲ میلیارد دلار تولید کند و در ازای سهام شرکت تی.ان.کی- بی پی، نزدیک به ۲۰ درصد از سهام شرکت رزنفت روسیه را از آن خود کند. شرکت رزنفت، توسط ایگورسچین که از دوستان نزدیک ولادیمیر پوتین است، اداره می‌شود. این شرکت از بقایای شرکت نفتی یوکوس که به شکلی آشکار، قربانی خشم کاخ کرملین شد سود بسیاری برد.
منتقدان، آغوش گرمی که شرکت BP برای شریک بحث برانگیزش یعنی روسیه باز کرده است را مورد ملامت قرار داده‌اند؛ گفته می‌شود که در حال حاضر، دولتمردان بریتانیا تحت فشار هستند تا سیاست دوستی با روسیه را دنبال کنند.
اما به نظر می‌رسد که در حال حاضر، قراردادها به خوبی در جریان است. رزنفت، برای سه ماهه چهارم، ۱/۱ میلیارد دلار به سود سهام شرکت BP افزوده است. باب دادلی، مدیر اجرایی شرکت BP و عضو هیات‌مدیره رزنفت گفته است که توجه به مسائل حکومتی در اولویت کار قرار دارد. او اظهار کرد: این روابط برای دهه‌ها ادامه خواهد داشت و احتمالا قدم بعدی، سرمایه‌گذاری مشترک در پروژه‌های اکتشافی محلی خواهد بود.
مدیران BP به کوچک شدن‌های اخیر این شرکت می‌بالند. آقای دادلی گفته است که ما از نگاه عاطفی به دارایی‌های خود دست برداشته ایم؛ او کسی است که عبارت « کیفیت، نه کمیت» را می‌ستاید و در عین حال به تفصیل، فهرست سرمایه‌گذاری‌های جدید را شرح می‌دهد. این پروژه‌ها شامل نوسازی پالایشگاه وایتینگ در نزدیکی شیکاگو و همچنین پروژه‌های اکتشافی در آنگولا، برزیل، مصر، خلیج مکزیک و هند می‌شود.
BP در نبرد قضایی خود در آمریکا، به سختی مبارزه کرده و به دنبال آن برای اولین بار، موضع آشتی جویانه در پیش گرفته است. دادگاه برای رسیدگی به مساله شرکت BP، یک محقق مستقل به نام لوئیس فری، رئیس اسبق اف بی‌آی را به‌کار گرفته است. شرکت BP، آگهی‌هایی را در تعدادی از روزنامه‌های مطرح به چاپ رساند که در آن، ادعای غرامت از طرف بعضی افراد را به چالش می‌کشید. این مساله همچنین شامل پرداخت هفت میلیون دلار به یک شرکت حقوقی که به ادعای BP، ارتباطی تنگاتنگ با وکلای تسخیری مسوول پرونده توافق‌ها داشتند و همچنین ۳۵۷ هزار دلار به یک صیاد میگو که در زمان نشت نفت در خلیج، اشتغال به‌کار نداشت می‌شد.
طی دعوی قضایی آمریکا، BP موظف به پرداخت بیش از یک میلیارد دلار غرامت است که ۲۰۰ میلیون دلار آن در حال فراهم شدن است. آقای دادلی به طعنه گفته است که ما عاشق وکلای خود هستیم. به نظر می‌رسد که وکلا بیشتر از این عاشق او باشند، به‌خصوص در نبرد قضایی جدیدی که پیش رویشان است. BP هنوز هم به دنبال تجدیدنظر در حکم صادره است تا به این ترتیب از پرداخت غرامت به مدعیانی که خسارت هایشان مربوط به نشت نفت نمی‌شود، جلوگیری شود. دادگاه جداگانه‌ای نیز به خاطر اوراق بهادار، پیش روی BP است. صاحبان قبوض سپرده‌گذاری شرکت در آمریکا،
از BP شکایت کرده‌اند.
بحث‌های سیاسی دیگری نیز در جریان همه پرسی استقلال اسکاتلند در حال شکل‌گیری است. آقای دادلی به شکلی محتاطانه احتمال بلاتکلیفی جایگاه پول و مالیات و هزینه بالای فعالیت‌های تجاری در اسکاتلند مستقل را متذکر شده است. آقای دادلی تاکید کرده است که نگرانی او درباره اسکاتلند صرفا یک عقیده شخصی است، اما صحبت‌های او مورد توجه هر دو طرف قرار گرفته است.
نتایج این موضوع برای صاحبان سهام جالب توجه خواهد بود. درآمد سه ماهه شرکت BP در مقایسه با دوره مشابه سال قبل با ۲۴ درصد کاهش، ۸/۲ میلیارد دلار بوده است. یکی از دلایل این کاهش، فروش دارایی‌هایی بود که درآمد سالانه را ۵ میلیارد دلار افزایش می‌داد. دلیل دیگر، بی ثباتی در بازار پالایشگاه بود، چرا که بازدهی در بهترین حالت نیز کاهش یافته و قیمت نفت نیز پایین آمده بود. چنین مشکلاتی شرکت‌های نفتی دیگر را نیز آزرده است. رقیب BP، رویال داچ شل که از سال ۲۰۱۰ دوره خوبی را گذرانده است، ماه گذشته با خطر کاهش درآمد خود مواجه شد و در حال حاضر، در تکاپوی فروش دارایی‌های خود(۱۵ میلیارد دلار طی دو سال آینده) و کاهش سرمایه‌گذاری است.
اصلاح ترازنامه و دفاتر یک مساله است، اما بازگرداندن اعتبار شرکت BP مساله‌ای است که نیاز به زمانی طولانی دارد. ضعف امنیتی که در سال‌های گذشته اتفاق افتاد، بازتاب کاهش نابخردانه هزینه‌ها است. مشکلات حقوقی اخیر در آمریکا و درگیری‌های گذشته در روسیه نشان می‌دهد که شرکت BP به شیوه‌ای غلط اداره می‌شود. بنابراین، آقای دادلی و همکارانش باید نگرش خود را تغییر دهند.
سایر شرکت‌های بزرگ نفتی نیز باید مقتصد باشند و با سرمایه‌گذاران به درستی برخورد کنند. اکنون سوال این است که شرکت BP تا چه زمانی قادر خواهد بود به ولخرجی‌هایش در رابطه با سهامداران ادامه دهد بدون آنکه کوچک‌تر از این شود و در نهایت به تصرف دیگران درآید.