دنیای اقتصاد-گروه تاریخ و اقتصاد:
میشل فوکو، فیلسوف و پژوهشگر تاریخ و تبارشناسی، در سال۱۳۵۷ تصویری واقعبینانه و ژرف از تهران به دست میدهد؛ شهری که شمالش به سلسله جبال برفآلود البرز میرسد و جنوبش به کویر و دریاچه نمک. تهران طی سه قرن گذشته، گذرگاه و اقامتگاه هزاران سیاح و هنرمند و دیپلمات و مستشرق بوده که هر یک به اقتضای ماموریت و سمت یا نظرگاه انتقادی–توصیفی خویش این شهر را در آثاری که خلق کرده و متونی که نوشتهاند، بازنمایی کردهاند.
دوروتی دیویس، همسر لئون لوماری دو وارزی، دیپلمات بلژیکی، در اواخر دوره قاجار به ایران آمد. او به ایران علاقه بسیار داشت. دوروتی دو وارزی ایران را در سه دوره بحرانی یعنی دوره مظفرالدینشاه قاجار پیش از مشروطیت، دوره محمدعلیشاه در هنگامه نبرد بین مشروطهخواهان و استبدادطلبان و دوره احمدشاه اندکی پیش از جنگ جهانی اول و کودتای سوم اسفند۱۲۹۹ ه.ش دیده بود و مشاهدات و تجربههای خود را در قالب یک کتاب منتشر کرده است.
آلکسی دیمتری سویچ سالتیکوف (۱۸۵۹–۱۸۰۶) سیاح، دیپلمات و نقاش روسی بود که در دوره سلطنت محمدشاه، سالهای ۱۲۱۶ و ۱۲۱۷ش به ایران سفر کرد. سفرنامه او از منابع مهم شناخت سبک زندگی مردم، اوضاع شهرها و شیوه حکمرانی در ایران قرن نوزدهم است. او بهدلیل اینکه از شاهزادگان روسی بود در سن هجدهسالگی امکان این را یافت که عازم ماموریتهای دیپلماتیک شود. نخستین سفر او به سمت استانبول بود. دیگر ماموریتهایش به سمت آتن، لندن، فلورانس، رم و تهران رقم خورد. او در سال۱۸۴۰ بازنشسته شد. در همان سال به پاریس رفت و پس از مدتی اقامت در آنجا، به هند عزیمت کرد. سالتیکوف نه دیپلمات برجستهای بود و نه هنرمند بزرگی، اما سفرنامه و طراحیهایش جزو اسناد مهم آن دوره محسوب میشود.
نوئیدا ئیشیرو، مامور وزارت خارجه ژاپن در سال۱۹۲۳ همراه گروهی برای بررسی مصلحت ایجاد دفتر نمایندگی و نیز انعقاد عهدنامه بازرگانی که گفتوگوی آن از سالها پیش میان نمایندگان سیاسی ایران و ژاپن در بعضی پایتختهای اروپایی در میان بود به ایران آمد. سفر او و همراهانش ۹ماهونیم طول کشید. ئیشیرو پس از برگشتن به ژاپن جریان سفر و دیدهها و یافتههایش را با عنوان «اوضاع ایران و عراق» در پنج شماره از مجله چیری کیوایکو منتشر کرد.