زادروز نظریه پرداز اقتصاد رقابتی

۱۷ ژانویه سالروز به دنیا آمدن جورج‌استیگلر، اقتصاددان برجسته آمریکایی و برنده جایزه نوبل در سال ۱۹۸۲ است. استیگلر در شهر رنتون در حومه شهر سیاتل در ایالت واشنگتن متولد شد. در سال ۱۹۳۱ از دانشگاه شیکاگو لیسانس، در سال ۱۹۳۲ از دانشگاه نورث وسترن فوق لیسانس و در سال ۱۹۳۸ از دانشگاه شیکاگو دکتری گرفت. علت شهرت استیگلر به‌خاطر توسعه‌نظریه اقتصادی مقررات ( Economic Theory of Regulation)است. کتاب «اطلاعات در بازار کار» سرآغازی برای الگوهای تخمین میزان بیکاری است که طبق آنها، بیکاری به‌عنوان جست‌و‌جوی داوطلبانه بهترین شغل با بهترین دستمزد تعریف می‌شود. به نظر استیگلر، گروه‌ها و دیگر مشارکت‌کنندگان سیاسی به کاربرد مقررات و قدرت اجباری دولت برای شکل دادن آنها به شیوه‌ای که برای همه سودمند باشد، علاقه دارند.

تحقیقات استیگلر در باب نوسانات قیمت و تاثیر آن بر شرکت‌ها، خانواده‌ها و تصمیم‌گیری‌های اقتصادی آنها بسیار با ارزش است. استیگلر در سال ۱۹۳۸ به تحقیق پیرامون نظریه قیمت‌ها و انتشار نتایج آن پرداخت. در سال ۱۹۴۶، تحقیق وی پیرامون برنامه‌ریزی خطی (هزینه معیشتی) منتشر شد. او در دهه ۱۹۴۰، با آزمون نظریه منحنی تقاضای فروش انحصاری چندگانه در قیمت‌های چسبنده، کار تجربی پیرامون نظریه قیمت را شروع کرد.

استیگلر در سال ۱۹۴۶ با همکاری فریدمن جزوه‌ای با عنوان «بام‌ها و پشت بام‌ها» نوشت. استیگلر همچنین به شکل تجربی نشان داد که منحنی تقاضای انحصاری کینکلی و قیمت‌های غیرقابل انعطاف کینکلی از نظر تجربی مردود است. بنا به نظریه کینکلی او معتقد است اگر تنها چند بنگاه معدود در یک رشته فعالیت داشته باشند، به سختی قیمت‌های خود را تغییر می‌دهند.

وی در مقاله‌ای که در سال ۱۹۷۱ با عنوان «نظریه مقررات اقتصادی» نوشت، مدعی شد این فرض ساده که موسسات دولتی ایجاد شده‌اند تا سیاست‌های قیمت‌گذاری و سرمایه‌گذاری را به نفع مصرف‌کنندگان تعیین کنند، نادرست است و آنها در عمل به سود تولیدکنندگان کار می‌کنند و این از روی سوءنیت صورت نمی‌گیرد، بلکه مقررات دولتی چنین امری را اجتناب‌ناپذیر می‌سازد. استیگلر و اقتصاددانان دیگری کوشش کردند تاثیرات جانبی این فرض را بر موسسات دولتی آمریکا کشف کنند. استیگلر همچنین هزینه تامین اطلاعات اقتصادی را ازسوی بنگاهی که با قیمت‌های متفاوت ازسوی عرضه‌کنندگان رقیب مواجه است، مورد بررسی قرار داد. وی مطالعات گسترده‌ای در زمینه مساله بیکاری انجام و نشان داد برای کارگر مدت زمانی طول خواهد کشید که بتواند شغلی با حداکثر دستمزد و امکانات رفاهی مطلوب پیدا کند. وی با استفاده از روش‌های مقداری و تجربی به بررسی نحوه نظارت دولت بر فعالیت‌های اقتصادی اقدام و اثبات کرد که بسیاری از قوانین دولتی که به منظور رفاه حال مصرف‌کنندگان وضع شده‌اند، در نهایت به نفع تولیدکنندگان خواهد بود.

استیگلر در سال ۱۹۶۱، به منظور تعیین آنکه افراد با توجه ویژه به قیمت‌های خرید و فروش، چقدر می‌توانند اطلاعات به دست آورند، استفاده از نظریه استاندارد اقتصاد پیرامون رفتار حداکثرسازی مطلوبیت را پیشنهاد و علاوه بر آن، یک سال بعد روش کاربردی خاصی برای تحلیل بازار نیروی کار ارائه کرد.

همچنین مقاله «تورم در بازار کار» او که سال ۱۹۶۲ منتشر شد در زمینه مطالعات مرتبط با دلایل و نتایج بیکاری راهگشا بود. نخستین اثر مهم استیگلر «نظریه‌های تولید و توزیع» ۱۹۴۱، تحقیق جامعی درباره زمینه‌های نظری مربوط به اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم بود. همچنین «نظریه قیمت» چاپ سال ۱۹۴۲، در بسیاری دانشگاه‌های معتبر جهان از جمله کتاب‌های معتبر درسی است. اثر دیگر وی با عنوان «مبانی آموزش اقتصادی» به سال ۱۹۴۶ نیز هر چند در آغاز با مخالفت لیبرال‌ها مواجه شد، سرانجام در این زمینه به کتاب مرجع تبدیل شد.

منبع:

داده‌های این مطلب از کتاب «جوایز نوبل اقتصاد، تهران: موسسه انتشارات دانشگاه تهران، نوشته محمود قنادان، (۱۳۹۱)»، و نیز ویکی‌پدیای انگلیسی گرفته شده است.