قیطریه؛ نماد تمدن  باستانی تهران

این حجم از کشفیات در تاریخ ایران تقریبا بی‌نظیر است. محمد مقدم، کارگردان و مستندساز در مستند «تهران هزاره‌ها» به موضوع کاوش در تپه‌های قیطریه از سوی کامبخش‌فرد و گفت‌وگو با این باستان‌شناس پرداخته است.

 او به «رکنا» گفته است: طی ساخت دو مستند، فرصت زیادی برای گپ و گفت با سیف‌الله کامبخش‌فرد داشتم. مردم ساکن در آن منطقه، حین پی‌کنی برای ساخت خانه‌ها، به آثار باستانی دست پیدا می‌کنند.

 آن زمان روزنامه‌های کیهان و اطلاعات خبرهایی از فروش این آثار باستانی توسط مردم منتشر کردند. حتی برخی از مردم، برای تزئین خانه، پشت پنجره‌هایشان سفال باستانی گذاشته بودند.

بعد از این گزارش‌ها، شهرداری طی نامه‌ای به اداره میراث فرهنگی (وقت) خواستار پیگیری این موضوع می‌شود. در آن موقع، زمین‌های جنوب و غرب پارک قیطریه را تعاونی مسکن ادارات مختلف، به افراد زیادی فروخته بودند. بنابراین آنجا ملک مردم به حساب می‌آمد و زمانی که کاوش شروع شد، باستان‌شناسان با مقاومت بسیاری از طرف مردم مواجه شدند با این تفسیر که «دولت می‌خواهد این زمین‌ها را از ما بگیرد.»

سیف‌الله کامبخش معتقد بود که به شعاع چند هکتار (محدوده دروس، پل رومی و پاسداران) انسان‌های پیش از تاریخ استقرار داشته‌اند. بنابراین تاریخ تهران بسیار قدیمی‌تر از آن است که با روی کار آمدن قاجار شکل گرفته باشد و پایتخت ایران، بسیار قدیمی‌تر از آن چیزی است که فکرش را می‌کنید. به گفته محمد مقدم هنوز نیز احتمالا در اطراف پارک قیطریه، آثار باستانی وجود دارد؛ اما متاسفانه بعد از کاوش های سال۱۳۴۷ هیچ کاری انجام نشد. اگر همین الان اجازه دهند پی ساختمان‌های اطراف کنده شود، قطعا آثار باستانی به دست خواهد آمد. سیف‌الله کامبخش، در سال۱۳۰۸ در تهران دیده به جهان گشود. تحصیلات عالی دانشگاهی‌ خود را در رشته باستان‌شناسی تا مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه تهران سپری کرد.

فعالیت‌های تخصصی وی پس از پایان تحصیلات در موزه ایران باستان، موسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران و مسوولیت‌های مختلف در مراکز باستان‌شناسی بود. بنا به یافته‌های علمی کامبخش‌فرد سابقه زندگی انسانی در تهران به ۳۲۰۰سال پیش می‌رسد. «سفالگری نیشابور در سده‌های پنجم و ششم هجری»، «تهران سه هزار و دویست ساله بر اساس یافته‌های باستان‌شناسی»، «معبد آناهیتا (کنگاور)»، «سفال و سفالگری در ایران از ابتدای نوسنگی تا دوره معاصر» و «آثار تاریخی ایران» از جمله آثار ارزشمند اوست.

2 copy