گفتهها
در آستانه جنبش مشروطه، انجمنهای سیاسی و اجتماعی و نشریاتی که در داخل کشور فعال شده بودند به بیان مسائل زنان و ضرورت اصلاح وضعیت آنان، بهویژه فراهم کردن امکان آموزش آنان پرداختند. به دنبال پیروزی جنبش مشروطه، توجه به مساله زنان و سیاست جنسیت وارد مرحله جدیدی شد.
در این دوره یک طیف فکری شکل گرفت که در یک سوی آن «حزب اجتماعیون عامیون» قرار داشت که بر آموزش همگانی رایگان، برابری حقوقی و حق رای زنان تاکید میکرد و در سوی دیگر آن، برخی از نیروهای مذهبی محافظهکار قرار داشتند که در مقابل تغییر در وضعیت زنان ایستادگی میکردند و معتقد بودند حق تحصیل زنان و تساوی حقوقی زنان و مردان خلاف شرع است. در میانه این طیف نیز نیروهای معتدلی نظیر حزب «اعتدالیون» قرار داشتند که درخصوص تغییر وضعیت زنان، بسیار محتاط بودند و مطلوبیت تحصیل دختران را منوط به حفظ شعائر و قوانین اسلام میدانستند.