قرارداد باورنکردنی جولیوس

نخستین حرکت نفوذی در سفرهای زیرزمینی ایران در سال ۱۲۶۳ با امتیاز داده شده به یک شرکت انگلیسی متعلق به فردی هلندی به نام آلبرت هوستن صورت گرفت. این شرکت از دولت ایران امتیاز حفاری در دو منطقه دالکی و جزیره قشم را گرفته بود که در اثر مخالفت‌های داخلی و خارجی و همچنین عدم موفقیت حفاری‌ها بعد از ۳سال ملغی شد؛ اما قراردادی که بیشتر خبرساز شد، قراردادی بود که به یک یهودی آلمانی‌الاصل به نام بارون جولیوس دو رویتر - بنیان‌گذار خبرگزاری رویترز- تعلق گرفت. عمده دلیل پذیرش این قرارداد شیفتگی شاه نسبت به فرهنگ غرب بود. در واقع ناصرالدین شاه برای تامین هزینه‌های سفر خود به اروپا حاضر به پذیرش این قرارداد شد. قراردادی که حتی خود امتیازگیرنده هم آن را باورنکردنی عنوان کرد، اما این امتیاز هم بعد از اعتراضات گسترده داخلی و همچنین فشار دولت روسیه ملغی شد.

- به نقل از گفت‌وگویی با محمدعلی موحد، نویسنده کتاب «خواب آشفته نفت»