داروهای طبی ایرانی

براساس نظر اکثر پژوهشگران اروپایی، پزشکان ایرانی در عهد قاجار اغلب ایده‌ای از بیماری نداشتند و از این‌رو نمی‌توانستند داروهای موثر و مناسب را تجویز کنند. یاقوت و مروارید در فارماکولوژی ایرانی، جایگاهی خاص داشت. این مواد به‌عنوان داروهایی خوب بر ضد آشوب و ضعف معده محسوب می‌شدند. بسیاری از اوقات، دلال‌های اصفهانی و تهرانی کیسه‌های کوچکی حاوی مشابه «لقمه لذیذ کلئوپاترایی» برای آشوب معده به بروگشه تقدیم می‌کردند و به او اطمینان می‌دادند که به‌صورت کامل مساله‌اش را حل خواهد کرد. الاسایکس نیز گزارش کرد که پزشکان ایرانی اغلب «گرد یاقوت و زمرد را به‌عنوان قابض‌کننده تجویز کرده و هنگامی که بیمار تصور می‌رود در نقطه مرگ است، به مروارید خرد شده متوسل می‌شوند.

براساس نظر اکثر پژوهشگران اروپایی، پزشکان ایرانی در عهد قاجار اغلب ایده‌ای از بیماری نداشتند و از این‌رو نمی‌توانستند داروهای موثر و مناسب را تجویز کنند. یاقوت و مروارید در فارماکولوژی ایرانی، جایگاهی خاص داشت. این مواد به‌عنوان داروهایی خوب بر ضد آشوب و ضعف معده محسوب می‌شدند. بسیاری از اوقات، دلال‌های اصفهانی و تهرانی کیسه‌های کوچکی حاوی مشابه «لقمه لذیذ کلئوپاترایی» برای آشوب معده به بروگشه تقدیم می‌کردند و به او اطمینان می‌دادند که به‌صورت کامل مساله‌اش را حل خواهد کرد. الاسایکس نیز گزارش کرد که پزشکان ایرانی اغلب «گرد یاقوت و زمرد را به‌عنوان قابض‌کننده تجویز کرده و هنگامی که بیمار تصور می‌رود در نقطه مرگ است، به مروارید خرد شده متوسل می‌شوند.» براساس گفته ایچوالد، ایرانیان غالبا برای درمان بیماری‌ها، تریاک تجویز می‌کردند. (به‌عنوان یک گذرنده بیماری passe-partout ) نوع دیگر درمان رایج (براساس گزارش وارینگ) ریشه چین (Radi chinae ) یا ملک عشبه بیابانی بود. دکتر کلارک گزارش وارنینگ را ۳۰ سال بعد تایید کرد و نوشت که ریشه چین برای هر بیماری‌ استفاده می‌شد، «التهابی، سستی، یا مزمن.» اعتقاد بسیار بر این بود که هیچ چیز نمی‌تواند در برابر توان شفابخشی آن مقاومت کند. اما بیمار وقتی که دارو را مصرف می‌کرد مجبور بود در اتاق بماند، «درها و پنجره‌ها بسته می‌شد و تمام منافذ ورودی هوای خارجی را مسدود می‌کردند. جوشانده‌ای مقوی به او می‌دادند و چنان البسه بر او پشته می‌کردند که تعریق فراوان کند که در این زمان اجازه‌اش می‌دادند، غذا میل کند.»

منبع: نشر امیرکبیر، سحر برجسته و همکاران، سلامت، بهداشت و زیبایی در عصر قاجار