امیرکبیر آغازگر جریان اصلاحات در ایران نبود. برای مثال آغامحمدخان قاجار از افسران و سربازانی که در جنگ‌ها به ایران پناهنده می‌شدند، برای انجام اصلاحات در قشون استفاده می‌کرد. بعد از وی نیز به‌صورت پراکنده اقداماتی به‌ویژه از سوی عباس میرزا انجام شد، اما با تلاش و پیگیری امیرکبیر نوعی پیوستگی و تمرکز در این اصلاحات پدید آمد. امیرکبیر با دغدغه اصلاح از داوودخان که مترجم و تحصیلکرده اروپا بود، می‌خواهد از معلمان غیرانگلیسی و غیر روسی برای تدریس در دارالفنون به ایران دعوت کند. در مرحله نخست معلمانی از اتریش به ایران دعوت شدند که تعدادی از این افراد در زمان امیرکبیر وارد ایران می‌شوند و برخی نیز پس از عزل وی پا به ایران می‌گذارند. کرشیش معلم توپخانه است، گومنز معلم پیاده نظام و تاکتیک است و نمیرو معلم سواره‌نظام است. به توصیه انگلیسی‌ها افرادی را نیز از ایتالیا دعوت می‌کند با این شرط که آنها بتوانند منشأ اثر باشند با آنها قرارداد خواهند بست.

میتراتسو، مارکوف، آندری، پشه (پشین) و جیانوزی از جمله افسرانی هستند که از ایتالیا وارد ایران شدند. با ورود این عده به ایران شعبه علوم نظامی دارالفنون هشت ماه پیش از افتتاح رسمی آن آغاز به کار می‌کند. چنانچه امیرکبیر گزارشی از فعالیت‌ها و پیشرفت‌های آن به ناصرالدین‌شاه ارائه می‌دهد. رسته‌های مختلفی ایجاد می‌شود که نخستین محصلان این رسته‌ها شامل ۷۳ نفر بودند، ۳۰ نفر از آنان پیاده، ۲۶توپچی، ۱۲ مهندس و ۵ سواره نظام بودند. این هیات طی این مدت دو فوج پیاده‌نظام، فوج توپخانه، مهندسان، مخبران و یک دسته موزیک به سبک اتریشی تربیت کردند. همچنین آیین‌نامه‌های نظامی نیز در این دوره برای دستورالعملی جهت تربیت سربازان تدوین کردند. افسران اتریشی در نهایت به‌خاطر شرایط داخلی و تحریکاتی که علیه آنان صورت می‌گرفت، نتوانستند چندان موفق باشند.

مواجب و جیره سربازان به شدت متزلزل و انضباط چندانی وجود ندارد و حتی با وجود تلاش‌های امیرکبیر و بعد سپهسالار بسیاری از سربازان برای تامین نیازهای خود به سایر مشاغل نظیر کاسبی، صرافی، هیمه ‌کشی می‌پرداختند. نصرالله‌خان یاور به توبیخ سردسته این افراد به جهت پرداختن به چنین اموری اشاره می‌کند. ناصرالدین شاه به حفظ ظاهر ارتش بسیار بهاء می‌دهد، بنابراین در وهله اول برای او اهمیت دارد که ترکیب افسران نظامی با شکلی که در اروپا دیده است، هماهنگ باشد. لرد کرزن زمانی که به ایران می‌آید در خاطرات خود نقل می‌کند که «ترکیب ارتش ایران، ترکیب بین‌المللی است» یعنی از هفت مملکت شما می‌توانستید در آن ارتش شیوه چیدمان و مدل لباس ببینید.

منبع: بخشی از سخنرانی «حوریه سعیدی» به مناسبت تاسیس مدرسه دارالفنون و مرگ امیرکبیر در مرکز اسناد