در این بخش از مجموعه دیپلماسی اقتصادی ایران با دکتر محمد حسین عادلی و غلامحسین حسنتاش گفت‌وگو شده است. هر دو گفت‌وگوی این بخش، گفت‌وگوهای مکتوب هستند. سوالات را ارسال کردیم و صاحب نظران، به دلیل کمبود وقت، پاسخ‌ها را در یک دوره زمانی برای ما ارسال کردند. محور این دو گفت‌وگو از این جهت حائز اهمیت است که هر دوصاحب نظر در حوزه اقتصاد بین‌الملل دارای تجربه و تخصص هستند. دکتر محمد حسین عادلی علاوه بر تخصص در حوزه اقتصاد، یک دیپلمات با سابقه هم هست. او علاوه بر۵ سال اداره بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران - در سال‌های ۶۸ تا ۷۳ - سفیر ایران درکشورهای کانادا و انگلستان نیز بوده است. غلامحسین حسنتاش، متخصص حوزه نفت و انرژی است. نگاه او به بازارهای بین‌المللی و جایگاه ایران به عنوان کشور صادرکننده نفت، مهم‌ترین دلیل برای انجام گفت‌وگوی مکمل در حوزه دیپلماسی اقتصادی بوده است. چه آنکه اقتصاد ایران، اقتصادی برپایه نفت و مناسبات نفتی است و از این رو بررسی دیپلماسی اقتصادی کشور نمی‌تواند بدون توجه به حوزه نفت و انرژی و جایگاه ایران در این بخش مورد بررسی قرار بگیرد.

دکتر عادلی در گفت‌وگوی نخست تاکید می‌کند که: «گاهی تصور بر این است که از قدرت اقتصادی و توسعه، می‌توان سایر قدرت‌ها را نیز تقویت کرد؛ درحالی که چنین نیست. یعنی یک کشور فقیر می‌تواند با اولویت‌بندی مولفه‌های قدرت، یک چهره بین‌المللی پایدار و روشن در دنیا باشد؛ اما یک کشور فقیر نمی‌تواند دیپلماسی فعالی داشته باشد و فرهنگش را به دنیا صادر کند. معلوم نیست بتوان با داشتن زرادخانه‌های تسلیحاتی از امنیت ملی دفاع کرد! شاهد تجربی این مدعا هم کشور چین است. امروز تقریبا تفکر مسلط بر جهان پارادایم اقتصاد است. برای توسعه پایدارتر بهتر است اقتصاد در مولفه قدرت قرار بگیرد. غلامحسین حسنتاش نیز در گفت‌وگوی دوم می‌نویسد: «برای کشوری مثل ایران که هم نفتی است و هم در یک منطقه و شاهراه مهم نفتی قرار دارد، بدون شک سیاست خارجی و روابط خارجی‌اش به شدت تحت تاثیر این پدیده ژئوپلتیک است. در این شرایط موفقیت در سیاست خارجی و روابط بین‌المللی مستلزم این است که هم دستگاه سیاست خارجی کشور نسبت به مسائل نفت و انرژی و خصوصا ابعاد ژئوپلتیک آن اِشراف داشته باشد و هم هماهنگی فعالی میان بخش نفت و بخش روابط بین‌المللی وجود داشته باشد. به نظر من متاسفانه نه آن اِشراف وجود دارد و نه این هماهنگی؛ چون اصولا ما در کارهای بین دستگاهی که مستلزم هماهنگی وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مختلف است، ضعیف هستیم.»