نبرد سیاسی- وحدت اقتصادی - ۱۴ مهر ۸۷

نسترن احمدی

بخش پایانی

بر مبنای این طرح پیشنهادی دولت به فوریت یک کمک دویست و پنجاه‌میلیارد دلاری دریافت می‌کند و چنانچه رییس‌جمهور تایید کند صد‌میلیارد دلار دیگر در راه خواهد بود، اما سیصد و پنجاه‌میلیادر دلار آخر نیازمند تایید جداگانه کنگره است.دولت انتظار داشت با تصویب و اجرای این طرح، از یکسو بی‌اعتمادی نسبت به دوام موسسات مالی را کاهش دهد و از سوی دیگر نقدینگی بیشتری در اختیار این موسسات بگذارد. تصور دولت بر آن بود که بدین وسیله می‌تواند با وضعیت کنونی که شاهد تنزل شدید در میزان وام دهی است، مقابله کند.

پس از رد این لایحه جورج بوش، رییس‌جمهور آمریکا از سیاستمداران کشورش مصرانه خواسته با لایحه پیشنهادی دولت برای مقابله با بحران مالی این کشور موافقت کنند.

بوش ۳۰ سپتامبر (سه شنبه پیش) هشدار داد که عواقب منفی این لایحه برای اقتصاد آمریکا دردناک و ماندگار خواهد بود. اما او به مردم آمریکا و جهان اطمینان داد که بن بست سیاسی کنونی در این زمینه حل خواهد شد.

رییس‌جمهور آمریکا افزود که شکست طرح او در رای گیری روز ۲۹ سپتامبر (دوشنبه) در مجلس نمایندگان، پایان رسیدگی به این لایحه نیست. او افزود که اقتصاد به «اقدام قاطعانه دولت ما» وابسته است.

پیامدهای رای کنگره

به دنبال رد طرح دولت آمریکا از سوی کنگره برای نجات و کمک‌رسانی به موسسات مالی بحران زده آمریکا، شاخص‌های بازار بورس و سهام آمریکا روز دوشنبه شدیدترین روز سقوط را در تاریخ خود تجربه کردند. شاخص بهای سهام در بورس لندن، پاریس و فرانکفورت هرکدام بیش از دو‌درصد تنزل کرد و در روسیه، مقامات بورس مسکو در واکنش به تنزل شدید بهای سهام، معاملات را برای مدتی به حالت تعلیق درآوردند.در معاملات سهام در بازارهای آسیایی که زودتر از اروپا کار خود را آغاز می‌کنند، نیکی - شاخص بهای سهام در بورس توکیو - نزدیک به ۵‌درصد سقوط کرد و شاخص اصلی بورس سئول در کره جنوبی در ده دقیقه اول معاملات همین روز۴۷/۵‌درصد کاهش یافت. شاخص بهای سهام در بورس‌های استرالیا و زلاندنو هم در همان روز رد لایحه حدود ۵‌درصد کاهش نشان داد و روند نزولی شاخص بهای سهام از بورس‌های هنگ کنگ، فیلیپین و سنگاپور نیز گزارش شده است.

رای سنا

این طرح بنا بود روز پنج‌شنبه (دوم اکتبر) بار دیگر در کنگره مطرح شود که در صورت تصویب نمایندگان می‌بایستی برای تصویب نهایی به سنا می‌رفت. بسته پیشنهادی دولت با این تفاسیر در بهترین حالت در پایان هفته جاری برای امضا روی میز رییس‌جمهور آمریکا قرار می‌گرفت. سنا اما پیش‌دستی کرد و طرح را پیش از کنگره تصویب کرد.

تنها دو روز پس از آن که کنگره لایحه مذکور را رد کرد، مجلس سنای آمریکا نسخه اصلاح شده آن را با اکثریت آرا تصویب کرد. این لایحه با ۷۴ رای موافق در برابر ۲۵ رای مخالف توانست پیروز شود.نسخه اصلاح شده شامل افزایش سطح بیمه برای حساب‌‌های خصوصی سپرده‌گذاران در بانک‌ها است. طی این اصلاحیه این بیمه از سقف ۱۰۰‌هزار دلار به سقف ۲۵۰‌هزار دلار رسید. در عین حال میزان مالیات تجارت‌های کوچک و پروژه‌های انرژی قابل تجدید کاهش یافت.همچنین کمک‌های مستقیمی هم برای کسانی که قدرت بازپرداخت قسط وام‌های خرید مسکن خود را ندارند در نظر گرفته شد. علاوه بر این تخفیف‌های مالیاتی هم برای خانواده‌ها و شرکت‌های با درآمد متوسط منظور می‌شود.

پیامد رای مثبت سنا

رای مثبت سنا به این لایحه پر سر و صدا ارزش دلار در بازار آسیا را بالا برد که خود نشان از حکمفرمایی آرامش نسبی بر اقتصاد بحران زده آمریکا است. دلار آمریکا که پس از این همه ناآرامی کمی توانسته نفس بکشد در بازار توکیو ۱۵/۱۰۶ ین معامله شد.

در همین روز تصویب لایحه از سوی سنا ارزش یورو در مقام مقایسه با دلار کاهشی قابل توجه را تجربه کرد. یورو از ۴۰۰۹/۱ دلار به ۳۹۶۲/۱ دلار رسید. اما هنوز در بازار آسیا قدرتمند تر از دلار می‌تازد. در بازار آسیا یورو از ۱۱/۱۴۸ ین به ۲۱/۱۴۸ ین رسید.

نظر رییس‌جمهور آینده

این لایحه از جمله معدود مواردی است که هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه بر سر آن توافق دارند. اوباما و مک‌کین از هم‌حزبی‌های خود در کنگره آمریکا خواستند که طرح «نجات‌مالی» را تصویب کنند. آنان هشدار دادند که در صورت تصویب نشدن این طرح «بحران» به «فاجعه» تبدیل خواهد شد.

باراک اوباما و جان مک‌کین، هر دو با رهاکردن مبارزات انتخاباتی برای مدت کوتاهی به واشنگتن بازگشته بودند تا در رای‌گیری سنا به طرح شرکت کنند. جان مک‌کین، کاندیدای جمهوری‌خواه احراز پست ریاست جمهوری آمریکا، ضمن استقبال از این لایحه، رد شدن آن در کنگره را ناشی از اختلافات درونی کنگره خواند. وی از اعضای کنگره خواست که اختلافات میان خود را کناربگذارند و طرح نجات اقتصاد بیمار کشور را تصویب کنند.

مک‌کین در جریان مبارزات انتخاباتی خود در ایالت آیوا اظهار داشت: «امیدوار بودم که طرح نجات ۷۰۰ میلیارد دلاری از حمایت کافی برخوردار بشود و در رای گیری کنگره تصویب شود.» وی افزود: «درباره بحران مالی فزاینده آمریکا با وزیر خزانه‌داری، رییس بانک بازرگانی و رهبران کنگره گفت‌وگو کرد‌ه‌ام.»

در همین حال باراک اوباما کاندیدای حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا اظهار داشت براین باور است که کنگره سرانجام طرح نجات مالی را مورد تصویب قرارخواهد داد.سناتور اوباما طی سخنانی در ایالت کالورادو، مشکلات اقتصادی را «ناشی از یک عملکرد غیرمسوولانه دانست» که ثروت بیشتری به ثروتمندان داده است، به این امید که طبقات فقیر نیز به تدریج از شکوفایی حاصله بهره‌مند شوند.

جای امید

جورج بوش، رییس‌جمهور آمریکا، در سخنانی ضمن ابراز ناخرسندی از اقدام مجلس نمایندگان، هشدار داد که تصویب این لایحه برای جلوگیری از وخامت اوضاع و آسیب جدی به وضعیت اقتصادی مردم کاملا ضرورت دارد.

بوش هنوز به تصویب این لایحه امیدوار است. او از قانونگذاران در کنگره خواسته است با پیروی از سنا، طرح کلان و اصلاح شده دولت برای نجات سیستم مالی آمریکا را تصویب کنند.

بوش گفت این طرح مانع از آن می شود که بحران فعلی مالی به کل اقتصاد آمریکا سرایت کند. رییس‌جمهوری آمریکا گفت طرح نجات مالی این «پیام قوی» را به بازارهای جهان می‌فرستد که کشور ایالات متحده در مورد بازگرداندن اعتماد به سیستم مالی و کمک به رشد اقتصادی بسیار جدی است.

منبع:وال استریت ژورنال