خطر پرتوگیریهای پزشکی غیرضروری
مدیر برنامههای بهداشت انرژیهای هستهای و امواج الکترومغناطیس (بهداشت پرتوها) وزارت بهداشت با بیان مطلب فوق نسبت به پرتوگیریهای پزشکی غیرضروری هشدار داد و گفت: گستره دانش استفاده از اشعه X در تصویربرداری و درمان روزبهروز افزایش یافته است. بیشترین کاربری این انرژی در موارد پزشکی است که هم در تشخیص و هم در درمان بیماریها از آن استفاده میشود. این اشعه توانسته است خدمات مهمی به بشر ارائه دهد و حتی جان افراد زیادی را نجات داده است. این درحالی است که در زمینه صنعت، کشاورزی و... هم از آن استفاده میشود. به گفته علی گورانی، پرتوگیری غیرضروری، نوعی پرتوگیری است که همانطور که از اسمش پیداست غیرلازم و آسیبرسان است و باید تا حد امکان با تدابیر مدیریتی، فنی و تکنولوژیکی دریافت این انرژی را به صفر رساند. قابلتوجه است که پرتوگیری غیرضروری عمدتا هنگام پرتوگیری ضروری اتفاق میافتد.
وی گفت: گاهی آنقدر به این موضوع بیتوجهی میشود که مردم نیز نسبت به آن آگاه نیستند. بهعنوان مثال هنگامی که میخواهیم عکس رادیولوژی از دندان داشته باشیم باید غده تیروئید در گردن با پوشش مناسب سربی پوشیده شود تا جلوی تابش اشعه به آن گرفته شود که معمولا این اتفاق نمیافتد و مورد غفلت واقع میشود، این درحالی است که غده تیروئید، غده مهم و حساسی در بدن است. اهمیت این امر از نظر بهداشتی و حفاظتی تا حدی است که اگر دندانپزشکی این غفلت را انجام دهد، جریمه این کار در حد تعطیلی مرکز است.
گورانی افزود: در کشور ما استفاده از پرتو در امور پزشکی زیاد است. مثلا در برخی از اورژانسهای بیمارستانهای عمومی از هر بیماری که وارد آنجا میشود عکس رادیولوژی میگیرند، آنهم در شرایطی که ممکن است اصلا لازم نباشد و این هم در دسته پرتوگیریهای غیرضروری قرار میگیرد یا اینکه متاسفانه بعضی از بیمهها برای پرداخت هزینههای دندانپزشکی فرد را مجبور میکنند حتما بعد از اتمام ترمیم دندان عکس رادیولوژی اضافی بگیرد تا پیوست پرونده کنند. این اقدام غیرعلمی با توجه به تعداد زیاد آسیبهای دندان و نیاز گسترده به ترمیم دندان در کشور، سالانه علاوهبر تحمیل هزینههای گزاف به مردم، موجبات پرتوگیری قابلتوجه در افراد را فراهم میآورد.
وی در نهایت گفت: متخصصان و پرسنل زحمتکش بخش پراهمیت پرتو تشخیصی و پرتودرمانی افرادی شریف و متعهد هستند و با تقبل زحمات فراوان خدمات بزرگی ارائه میدهند؛ اما این مراکز مکان کسب درآمد هستند و بعضی از صاحبان این مراکز شاید دوست دارند کار بیشتری داشته باشند، بنابراین محتمل است در مواردی با نگاه تجاری اقدام به پرتونگاری کنند. پس ضرورت دارد کمیته علمی توجیهپذیر بودن استفاده از پرتوها را ایجاد کنند، بهشکلی که کمیته بهطور مستمر در قالب برنامهای ملی و مدون بر میزان استفاده از تکنولوژیهای پرتویی تجویزشده از سوی پزشکان نظارت دقیق کند تا از استفاده غیرعلمی جلوگیری به عمل آید.