عملکرد متفاوت دلالها در بازار میوه
مصطفی دارایینژاد، درباره علت شفاف نبودن قیمت و کیفیت محصولات عرضه شده در بازارهای میوهوترهبار، گفت: «ما اجازه نداریم به مسائل مربوط به سازمان مدیریت میادین ورود کنیم، چون آنها زیر نظر شهرداری هستند. آنجا وزارت بازرگانی، وزارت صنعت و معدن و تعزیرات میتوانند وارد شوند که درحالحاضر هم ورود پیدا میکنند. اما ما در جریان همه قیمتهای آنها هستیم. مثلا سیب قرمز با کیفیت را باید ۸ هزار و۹۰۰ تومان عرضه کنند، سیب با کیفیت سفید باید ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان عرضه شود، پرتقال تامپسون درجه یک باید ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان عرضه شود. یا مثلا موز را ما به آنها ۲۶ هزار تومان عرضه کردیم و خردهفروشیها ۲۸ هزار تومان قیمت گذاشتهاند. این قیمتها درواقع نرخهای شفافی است که باید در تابلوی فروش آنها باشد.»
وی بیان کرد: «درباره قیمت میوه نکتهای که باید بگویم این است که ما در صنف بارفروشان در یک محوطه محصور شده ۲۷۵ هکتاری مستقر هستیم. ما این محوطه ۲۷۵ هکتاری را ظرف یک ساعت شخم میزنیم. یعنی فاز یک و دو ۱۳۶۰ حجره داریم. از وزارت صنعت و معدن، بازرسان اتحادیه، بازرسان اتاق اصناف، بازرسان تعزیرات همگی در اینجا حضور دارند. ما برای همه اینها در اینجا کیوسک اختصاص دادهایم.» دارایی نژاد خاطرنشان کرد: «اگر دنبال بررسی وضعیت قیمتها باشید باید به سطح شهر بروید و اوضاع عرضه میوه را در مغازههای سطح شهر رصد کنید.قانون نظام صنفی این اجازه را به مغازههای سطح شهر داده که هر آنچه در میدان میوهوترهبار فاکتور شده ۳۵ درصد به قیمتش اضافه کنند و به مردم عرضه کنند. یعنی اگر در میدان بارفروشان پرتقال از ۹ هزار تومان تا ۱۲ هزار تومان فروخته شود مغازههای سطح شهر میتوانند ۳۵ درصد به این قیمت اضافه کنند و به مردم بفروشند.اما اگر بیش از این مقدار قیمتها را افزایش دهند مرتکب خلاف شدهاند. میدانهای اقماری باید محصولات را ۱۵ درصد روی فاکتور میدان مرکزی بدهند، چون آنها از میدان مادر تغذیه میشوند و خودشان بار ندارند. ما روزانه چهار تا پنج تن به آنها بار عرضه میکنیم.» این مقام صنفی درباره نقش واسطهها در بالا رفتن قیمت محصولات میوهوترهبار گفت: «ما در میدان مرکزی کشف قیمت داریم. برای همین دلالها نمیتوانند در اینجا نقشی ایفا کنند. من الان اگر پرتقال را ۱۲ هزار تومان بفروشم و به وفور هم در بازار عرضه کرده باشم این نرخ ثابت خواهد بود. امروز ۱۵ هزار تن ورودی بار ما پرتقال بوده و۱۵ هزار تن هم سیب. یعنی به اندازه کل ذخیرهسازی کشور ما پرتقال، سیب و موز عرضه کردهایم. موقعی که من قیمت ۱۲ هزار تومان را ارائه کنم مغازه بغلی نمیتواند این محصول را به قیمت۱۳ هزار تومان بفروشد. پس به این ترتیب خود به خود قیمتها ساماندهی شده و عملا واسطهها و دلالها کنار میروند.» دارایینژاد تصریح کرد: «دلالها و واسطهها در شمال و در ارتباط با کشاورزها میتوانند دخالتهایی داشته باشند. ما در صنف بارفروشان حلقه واسطه بین مصرفکنندهها و تولیدکنندهها هستیم. به این معنا که کشاورز مستقیم محصولش را به میدان میدهد و ما اینجا حق العمل را بین ۵ تا ۱۰ درصد بر میداریم و بقیهاش را در عرضه و تقاضا به کشاورزها میدهیم. پس در اینجا دلال نمیتواند حکومتی داشته باشد. اما دلالها میتوانند در سرِ زمین بار را از کشاورزها به نصف قیمت بخرند و در انبارهایشان دپو کنند. اما در میدان تهران چنین اتفاقی نمیتواند رخ دهد.»