کمیاب و گران شدن کالاهای پرکاربرد کودکان
آشفتگی بازار کالای نوزادان
این افزایش قیمتها و تورمی که اقتصاد ایران را درنوردیده اما فشار زیادی به مصرفکننده وارد کرده است. در این میان دلایل زیادی برای این اتفاق ناخوشایند، مثل وجود تحریمها، جولان دلالها، افزایش قاچاق کالاها و این اواخر هم شیوع ویروس کرونا مطرح شده که همگی آنها تاثیرات منفی بر اتمسفر اقتصاد ایران میگذارند.
به هر دلیل مردم از دولت انتظار دارند که گرههای اقتصادی را باز کند تا شاید قدری فشار از روی شانههای آنها کاسته شود.
شاید بزرگسالان و افراد بالغ بتوانند کمبود و یا کاهش مصرف برخی اجناس در کشور به دلیل افزایش قیمت را تحمل کنند اما وقتی این موضوع وارد دنیای کودکان و حتی نوزادان میشود تحمل آن برای خانوادهها به مراتب مشکلتر خواهد شد.
حالا این روزها دو قلم کالا که خانوادهها برای رشد نوزادان به آنها احتیاج مبرم دارند با سیکل معیوب توزیع و قیمتی مواجه شدهاند و به همین دلیل نگرانیهای زیادی بهوجود آمده که میطلبد دولت خیلی سریع برای بهبود شرایط به آن ورود کند.
اخیرا نیما بصیری عضو هیات مدیره انجمن سلولزی کشور تایید کرده که واردات پوشک نوزاد به کشور با کاهش محسوسی مواجه شده و همین موضوع باعث شده فروشگاهها با کمبود این کالا مواجه شوند. وی با توضیح بیشتر این موضوع گفت: «مواد اولیه پوشک بچه همچون خمیر از آمریکا، کانادا و برزیل وارد کشور میشود و حالا با تشدید تحریمها مواد اولیه پوشک بچه وارد نمیشود و همین موضوع باعث کمیاب شدن این کالا در بازار شده است.» این مسوول صنفی در ادامه دلیل دیگری برای کاهش این کالا که مرتبط با شیوع کرونا است نیز بیان کرده و ادامه میدهد: «یکی از مواد اولیه پوشک بچه همان لایههایی است که در ماسکها استفاده میشود. مسلم است در شرایط کرونا تولید ماسک نسبت به تولید پوشک بچه در اولویت قرار گرفته است. بنابراین ظرفیت تولید پوشک کاهش یافته است. این کاهش تولید، حالا خود را به دو شکل در بازار نشان داده است، یکی ناموجود بودن این کالا و دیگری گرانی آن.»
قیمت پوشک
عضو هیات مدیره انجمن سلولزی کشور اما رقمی را برای این کالا در روزهای اخیر مطرح کرده که خانوادههایی که نوزاد دارند را شوکزده کرده است. «برخی از داروخانهها و سایتهای خرید آنلاین برخی از مدلها و سایزهای پوشک بچه را ندارد و در مواردی قیمت برخی از انواع پوشک به نیم میلیون تومان هم رسیده است. یعنی در برخی از برندها قیمت چهار بسته پوشک (شامل چهار بسته سایز سه) حدود ۵۳۰ هزار تومان آب میخورد.»بصیری همچنین عامل دیگر افزایش قیمت پوشک بچه را دلالی عنوان کرد و گفت: «برای رسیدن مواد اولیه پوشک بچه این بار چند دست میچرخد تا در نهایت به دست تولیدکنندگان اصلی برسد. همین موضوع در افزایش قیمتها بیتاثیر نیست.»
شوک دوم در طول ۲ سال
اما این شوک قیمت پوشک به خانوادهها برای دومین بار است که طی چند سال اخیر اتفاق افتاده است. در سال ۹۷ نیز شرایط این کالا در کشور بحرانی شد و درحالی که کمیاب شده بود با افزایش قیمت بالایی نیز مواجه شد. این درحالی بود که قیمت پوشک تولید این سال روی بستهاش ۴۱هزار تومان درج شده بود، اما در فروشگاهها با قیمت ۶۵ هزار تومان فروخته میشد! طبیعتا در آن سال وضعیت فعلی کرونا نبود تا اعلام شود به دلیل استفاده از مواد سلولزی در تهیه و ساخت ماسکهای بهداشتی تهیه پوشک با مشکل مواجه شده و در نتیجه با افزایش قیمت مواجه شده است.
حالا این روزها فروشندهها میگویند از زمان انتشار اخبار گرانی پوشک، شاهد ۲نوع واکنش از طرف مردم بودهاند؛ آنها که توان خرید بهتری داشتند بهجای یک بسته چند بسته خریدند تا ذخیره داشته باشند و آنها که پولشان نمیرسید سراغ برندهای کمتر شناختهشده و ارزانتر را گرفتند؛ اتفاقی که به کمیابی و گرانی برندهای دیگر هم منجر شده است.
آماده باش برای شیرخشک
اما دومین محصولی که برخی از نوزادان به آن وابسته هستند نیز در معرض افزایش قیمت قرار گرفته و والدین را به تکاپوی خرید و انبار کردن انداخته است.
شیرخشک کالایی است که مصارف مختلفی دارد اما بارزترین آن استفاده کودکان و نوزادان از آن است. حالا زمزمههایی مبنی بر افزایش قیمت آن نیز شنیده میشود تا خانوادههایی که فرزند کوچک دارند بیشتر از قبل نگران شوند. هانی تحویلزاده رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک در کشور با تایید احتمالا بالای افزایش قیمت این کالا گفته: «با افزایش قیمت مواد اولیه شیرخشک، اسناد مورد نظر را برای افزایش قیمت این کالا به سازمان غذا و دارو ارسال کردهایم که پس از تایید سازمان حمایت احتمالا قیمت شیرخشک تا دو ماه آینده افزایش خواهد یافت. نهتنها ارز دولتی بلکه ارز نیمایی به صنعت شیرخشک تعلق نمیگیرد. قیمت اقلام مصرفی در شیرخشک نیز از چهار ماه گذشته تاکنون دو برابر شده است؛ چرا که با حذف ارز دولتی و بالا رفتن قیمت دلار قیمت سایر کالاها از جمله هزینه بستهبندی و... نیز افزایش یافته است.» این درحالی است که فعالان حاضر در بازار شیر خشک عوامل دیگری مثل افزایش قیمت پودر شیرخام و روغن خام را از دیگر دلایل افزایش شیر خشک در بازار میدانند.
بنا بر گفته صنعتگران حوزه شیر خشک کودکان، ارز دولتی از فروردینماه به تولیدکنندگان شیرخشک تعلق نگرفته است، این در حالی است که بانک مرکزی نسبت به حذف ارز دولتی برای صنعتگران این حوزه تاکنون واکنش خاصی نشان نداده است. در حال حاضر قیمت دولتی یک قوطی شیرخشک بین ۲۸ هزار تا ۳۵ هزار تومان است؛ این قیمت از تیرماه ثابت بوده و تغییری نکرده است. بنابراین چنانچه ارز دولتی به این صنعت اختصاص پیدا نکند قیمت هر قوطی شیرخشک بین ۸۰هزار تا ۹۰ هزار تومان برای مصرفکننده تمام خواهد شد.
کمیابی و گرانی این محصولات در حالی رقم خورده یا خواهد خورد که مسوولان بارها هشدار دادهاند نرخ زاد و ولد در کشور با کاهش چشمگیری مواجه شده و به همین دلیل به دنبال طرحهای تشویقی افزایش تولد نوزادان هستند اما بدون شک با این شرایط دیگر والدین کمتر به فکر تولد فرزند خواهند بود چرا که هزینههای کمرشکن مانع از تحقق چنین موضوعی خواهد شد.