زنگ خطر خشک شدن سد گلبلاغ بیجار

دنیای اقتصاد، سنندج، فرزاد نویدی: زنگ خطر خشک شدن سد گلبلاغ بیجار زمانی به صدا در آمد که میزان حجم مخزن آن به ۴۰۰ هزار مترمکعب رسیده بود، اما بی‌تفاوتی‌ها ادامه داشت تا اینکه امروز این حجم به ۱۰۰ هزار مترمکعب رسیده است. گویا کسی در میان مسوولان پیدا نمی‌شود که این صدای بلند اعلام خطر را بشنود، با وجود اینکه با رسیدن حجم آب مخزن به ۴۰۰ هزار مترمکعب در یک ماه گذشته از طریق پیگیری‌های معاون استاندار کردستان، سازمان جهاد کشاورزی استان قول داد که تخصیص کشاورزی این سد را کاهش دهد اما هیچ اقدامی صورت نگرفته است تا امروز حجم آب این سد به ۱۰۰ هزار مترمکعب برسد.

سرعت کاهش آب مخزن این سد به یک‌چهارم ماه گذشته نشان می‌دهد که این سد در سراشیبی سقوط با سرعت بالایی به سمت خشک شدن پیش می‌رود و کسی نیست که این سرعت را کاهش دهد.

با توجه به سرعت شدید کاهش آب این سد، کاملا مشخص است که حتی اگر تخصیص کشاورزی این سد نیز قطع شود آب این سد تا یک ماه دیگر نیز ماندگاری ندارد و تبخیر نیز می‌تواند آن را خشک کند.

حجم مفید مخزن سد ۱/۸ میلیون متر مکعب است و عمق متوسط دریاچه هفت متر و حداکثر آن تا ۲۵ متر است، در سال ۱۳۸۲ برای اولین‌بار ۱۰۰هزار قطعه بچه ماهی کپور در این دریاچه پرورش یافت و بهره‌برداری شیلاتی از این دریاچه از سال ۱۳۸۶ به بعد توسط تعاونی صیادی شروع شد.

مطالعاتی که در ارتباط با وضعیت سد گلبلاغ بیجار توسط حبیب‌الله محمدی دانشجوی دکترای شیلات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گرگان انجام شده است، نشان می‌دهد که آب این سد روز به روز کاهش می‌یابد. این مطالعات همچنین نشان می‌دهد در نمونه‌برداری امسال که در اردیبهشت، خرداد و مرداد انجام شد، حجم مخزن آب دریاچه به ترتیب حدود ۶۸/۳ و ۸/۱ میلیون متر مکعب و سپس ۴۰۰ هزار مترمکعب تخمین زده شد.

این تخمین‌ها به این معنی است که از اواسط اردیبهشت امسال تاکنون حدود ۹۰ درصد، میزان آب کاهش یافته است.

این دریاچه با توجه به اهمیت زیست‌محیطی، کشاورزی، شیلات و توریسم دارای شرایط خاصی در منطقه و استان است که هرگونه اختلال و آشفتگی در این اکوسیستم آبی، نتایج زیانباری را به بار خواهد آورد.

براساس این مطالعات، از مهم‌ترین عوامل این کاهش و اختلال در تعادل آبی می‌توان به استفاده بی‌رویه از آب دریاچه برای مصارف کشاورزی و کاهش ورودی‌های آب دریاچه اشاره کرد.

متاسفانه تخصیص میزان آبی که از دریاچه برای کشاورزی صورت گرفته است بدون برنامه‌ریزی دقیق و حساب‌شده‌ای بوده است.

این خشک شدن علاوه بر وارد کردن آسیب جدی به سازه‌های سد، اثرات زیست محیطی زیانباری را به بار خواهد آورد و تمامی آبزیان این دریاچه که حاصل چندین سال تلاش و هزینه‌کرد مدیریت شیلات استان برای پرورش ماهی و مدیریت صید دریاچه است، هدر خواهد رفت.

همچنین این دریاچه دارای تعاونی صیادی است و از این طریق برای چندین نفر اشتغال‌زایی صورت گرفته است که در صورت خشکیدن عملا این افراد نیز بیکار خواهند شد.

سد خاکی گلبلاغ در ۱۵کیلومتری جاده بیجار - قروه روی رودخانه اوزن دره احداث شده است.