چالش‌های راه‌آهن تهران- سنندج

دنیای اقتصاد، سنندج، فرزاد نویدی: راه‌آهن تهران - سنندج به‌منظور اتصال شبکه راه آهن به بخشی از مناطق غربی کشور طراحی شده که فاقد حمل‌ونقل ریلی است؛ راهی که نبود فرودگاه فعال و جاده‌های مناسب لزوم ایجاد آن را دوچندان کرده است. راه‌آهن همدان - سنندج به‌عنوان بخشی از راه آهن تهران- سنندج، یک‌خطه و به طول ۱۴۰ کیلومتر برای محرومیت‌زدایی منطقه و تحول و افزایش رونق اقتصادی استان، تحول و افزایش سهم ترانزیت در کشور، دگرگونی منطقه در زمینه‌های اقتصادی و تجاری، سهولت در حمل‌ونقل بین‌شهری، افزایش میزان گردشگری و صرفه‌جویی در مصرف سوخت نقش بسزایی خواهد داشت.

این راه‌آهن با هدف ایجاد کوتاه‌ترین مسیر ریلی بین تهران - همدان - سنندج، اتصال آن به مسیر راه‌آهن سمنگان - کرمانشاه و در ادامه تا مرز خسروی و اتصال به راه‌آهن کشورهای همسایه احداث می‌شود که با احداث و تکمیل این مسیر، کریدور ریلی شرقی - غربی کشور برقرار و امکان حمل و ترانزیت بار و مسافر فراهم خواهد شد.امکان جابه‌جایی یک میلیون مسافر در سال، بهره‌برداری و رشد آن در افق طرح سال ۱۴۰۴ به ۴/۲ میلیون مسافر و امکان جابه‌جایی دو میلیون تن بار در سال اول بهره‌برداری و رشد آن در افق طرح سال ۱۴۰۴ به چهار میلیون تن از جمله ظرفیت‌های این شبکه حمل‌و‌نقل ریلی است.

مدیرکل راه و شهرسازی کردستان در این باره می‌گوید: این راه‌آهن یک‌خطه و به طول کلی ۴۱۸ کیلومتر است که در سال ۸۴ مطالعات آن صورت پذیرفته و عمیات اجرایی آن در هشت قطعه از سال ۸۵ شروع شد.

محمدصادق وجدی افزود: از کل مسیر ۲۶۸ کیلومتری مربوط به راه‌آهن تهران - همدان ۵۰/۶۴ کیلومتر ریل‌گذاری شده و ۵۰/۲۰۳ کیلومتر آن باقی مانده است.

وی اظهار کرد: در کل مسیر تهران - همدان - سنندج ۱۸ ایستگاه وجود دارد که ۱۱ ایستگاه در مسیر تهران - همدان و هفت ایستگاه در مسیر همدان - سنندج است و از کل ۱۸ ایستگاه، دو ایستگاه تشکیلاتی و ۱۶ ایستگاه نیز بین راهی است.وی پیشرفت فیزیکی کل قطعات راه‌آهن تهران - همدان - سنندج را ۸۰ درصد عنوان کرد و افزود: در قطعه سوم راه آهن همدان - سنندج در حال حاضر ۳۰ کیلومتر لایه رویه‌سازی آن آماده و جاده دسترسی به ایستگاه سنندج در حال ساخت است.وجدی اعتبار مصوب طرح راه آهن تهران - همدان - سنندج در سال ۹۲ را ۶۳۵ میلیارد ریال و مبلغ تخصیصی را حدود۱۶میلیارد تومان عنوان کرد و گفت: میانگین پیشرفت این قطعات هم‌اکنون ۸۰ درصد است.

مدیرکل راه و شهرسازی کردستان گفت: در قطعه سوم راه آهن همدان - سنندج ارزیابی جاده دسترسی ایستگاه سنندج به طول دو کیلومتر پایان یافته و عملیات اجرایی در آن به پیشرفت فیزیکی ۸۵ درصد عملیات زیرسازی رسیده است.

به گفته وی عملیات ارزیابی، خرید و تملک اراضی در جاده دسترسی به ایستگاه دهگلان نیز شروع شده و در حال انجام است.

وجدی اظهار کرد: تاکنون ۱۸۰۰ میلیارد ریال با احتساب هزینه‌های ارزیابی در این پروژه هزینه شده و در سال ۹۳ نیز برای اجرای این پروژه ۸۶۰ میلیارد ریال اعتبار در نظر گرفته شده است.وی تامین منابع مالی از طریق فروش اوراق مشارکت، فروش سهام، جذب سرمایه‌گذار و مشارکت بخش خصوصی را از جمله راهکارها و پیشنهادها برای تسریع در اجرای این پروژه عنوان کرد.مدیرکل راه و شهرسازی استان کردستان همچنین عدم تامین منابع مالی طرح، عدم تخصیص به موقع و نبود همکاری ادارات مرتبط با طرح را از معضلات و مشکلات پروژه عنوان کرد.اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی فروردین امسال از پروژه‌های عمرانی استان کردستان دیدن کردند و از نزدیک در جریان مسائل و مشکلات این طرح‌ها ازجمله طرح راه‌آهن تهران - همدان - سنندج قرار گرفتند.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کردستان در دیدار اعضای این کمیسیون از پروژه راه آهن تهران - همدان - سنندج با اشاره به اینکه طول این مسیر ۴۱۸ کیلومتر است، گفت: برای تکمیل این طرح در مجموع به یک هزار و ۳۲۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

امیر قادری افزود: هم‌اکنون قطعه سوم راه‌آهن همدان - سنندج با ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی در زیر ساخت است که به‌دلیل کمبود اعتبار متوقف شده و نیازمند ۵۱۰ میلیارد تومان اعتبار است.

وی با اشاره به اینکه طول قطعه سوم این طرح ۳۰ کیلومتر است، پیشرفت کل مسیر طرح راه‌آهن همدان - سنندج را زیر ۳۰ درصد عنوان کرد و افزود: قطعه اول این پروژه هفت درصد و قطعه یک آن نیز ۶۰ درصد پیشرفت دارد.

معاون هماهنگی و امور عمرانی استاندار کردستان اظهار کرد: برای مسیر همدان - سنندج تاکنون ۱۸۰ میلیارد تومان هزینه شده است که نسبت به هزینه کل طرح رقم بسیار ناچیزی است.قادری با بیان اینکه پیمانکار قطعه سوم هم‌اکنون هفت میلیارد تومان طلب دارد، گفت: درصورت تامین اعتبار، این قطعه در دو سال به بهره‌برداری خواهد رسید.

استان کردستان به‌دلیل داشتن مرز رسمی باشماق مریوان یکی از مسیرهای ترانزیتی کشور محسوب می‌شود که راه‌اندازی شبکه حمل‌ونقل ریلی می‌تواند کمک فراوانی به افزایش ترانزیت و حمل کالا از سایر نقاط کشور به استان کردستان کند.استان کردستان به‌دلیل دارا بودن بازارچه‌های مرزی در شهرستان‌های مریوان و بانه و همچنین جاذبه‌های تاریخی و گردشگری فراوان، در سال‌های اخیر به یکی از قطب‌های گردشگری کشور تبدیل شده و درصورت راه‌اندازی راه‌آهن، تعداد گردشگران به این استان نیز به‌طور قطع افزایش خواهد یافت.

نامناسب بودن وضعیت راه‌ها و نیمه‌فعال بودن فرودگاه سنندج یکی از مشکلات حوزه حمل و نقل در استان کردستان است و به نظر می‌رسد با ایجاد شبکه حمل و نقل ریلی برخی از مشکلات این حوزه برطرف شود و از این رو تسریع در روند احداث پروژه و اختصاص اعتبارات مورد نیاز یکی از مطالبه‌های جدی مردم کردستان است.