به‌رغم پیش‌بینی ۶ ماهه برای مهار فوران چاه ۱۰۴ مارون:
تحقق؛ یک دهم زمان پیش‌بینی شده
دنیای اقتصاد - اهواز - کیوانه گرجی: چاه شماره ۱۰۴ مارون از دوم دی ماه جاری به علت برخی خواص زمین شناسی منطقه در عمق ۶۷۰ متری دچار آسیب شد و نفت و گاز از شکاف‌های زمین به سطح آمد و به سمت رودخانه جراحی سرازیر شد. به علت فشار و حرکت سیال در این چاه امکان مهار آن با روش‌های بدون حضور دکل نظیر عملیات چاه‌پیمایی و استفاده از لوله مغزی سیار غیر‌ممکن بوده و مسوولان با اندیشیدن تمهیداتی جهت جلوگیری از راهیابی نفت به رودخانه جراحی و آلوده‌سازی منطقه، اعزام نزدیک‌ترین دکل را به محل چاه در دستور کار خود قرار دادند که در نهایت و پس از ۲ هفته تلاش شبانه روزی کارشناسان و متخصصان شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب و در یک عملیات منسجم فوران چاه شماره ۱۰۴ مارون شامگاه جمعه ۱۸ دی ماه به طور کامل مهار شد.
این حادثه که در طول عمر یک‌صد ساله نفت در ایران، در نوع خود بی‌نظیر بوده است با بالاترین ضریب ایمنی به پایان رسید و متخصصان نفت توانستند موفقیت در این عملیات را همچون برگ سبزی از افتخارات ایرانیان در تاریخ نفت جهان به ثبت برسانند.
به این منظور در حاشیه برگزاری نخستین نمایشگاه تخصصی نفت گاز و پتروشیمی در اهواز سمینار مهار فوران چاه شماره ۱۰۴ مارون نیز با حضور مدیران و کارشناسان شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب برگزار شد.
در این مراسم مدیر تولید شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب با اشاره به اینکه زمان پیشنهاد شده شرکت‌های خارجی برای مهار چاه ۱۰۴ مارون برابر با ۶ ماه بوده است، اظهار کرد: این در حالی است که مدت زمان عملیات مهار این چاه توسط نیروهای متخصص نفت ایرانی تنها ۱۶ روز به طول انجامید که در مقایسه با زمان پیشنهادی شرکت‌های خارجی حتی کمتر از یک‌دهم زمانی است.
علی آغاجاریان با بیان اینکه پیش‌بینی انجام این عملیات با بیش از ۸۰ درصد خطر همراه بود، گفت: مهندسان غیور و با تجربه ایرانی به‌رغم اطلاع از خطرناک بودن هر لحظه‌ای شرایط منطقه که به نوعی بازی با مرگ است توانستند در کمترین زمان ممکن این عملیات را با موفقیت به پایان برسانند.
وی در خصوص اقدامات اولیه مهار چاه گفت: برای کنترل چاه و فوران نفت و گاز عملیات متعددی بر روی چاه نفتی مارون انجام و این چاه پس از آن که به طور کامل در کنترل نیروهای عملیاتی قرار گرفت با استفاده از دکل ۶۹ فتح و عملیات مسدود کردن چاه با سیال سنگین به طور کامل مهار شد.
مسوول کمیته بحران مهار چاه مارون همچنین در ادامه با بیان اینکه برای اجرای عملیات مهار این چاه بیش از ۸۰۰ نفر به صورت شبانه‌روزی تلاش کرده‌اند و این افراد از شرکت‌های مختلف زیر نظر مناطق مناطق نفت‌خیز جنوب بوده‌اند، اذعان کرد: به دلیل اینکه اقدامات ایمن‌سازی و پاکسازی در منطقه مارون در چاه۱۰۴ هنوز ادامه دارد،در حال حاضر از هزینه‌های انجام شده برای مهار این چاه اطلاع دقیقی در دست نیست.
تزریق ۲ میلیون و۵۰۰ هزار لیترگل حفاری
مدیر امور فنی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب نیز در این سمینار گفت: برای مهار چاه ۱۰۴ مارون بیش از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر گل ویژه حفاری به این چاه تزریق شده است تا مهار چاه با موفقیت انجام شد.
حسین شکرالله‌زاده با بیان اینکه برای مهار چاه ۱۰۴ مارون عملیات‌های متعددی انجام شد، افزود: در اجرای عملیات مهار چاه ۱۰۴ مارون بیش از ۱۵هزار بشکه گل حفاری به چاه تزریق شده که تزریق این میزان گل به دلیل مهار این چاه از تاج بوده است.
وی با بیان اینکه در راستای مهار این چاه، احداث دو حلقه چاه در دستور کار قرار گرفت، خاطر‌نشان کرد: با این اقدام حفاری افقی بیش از یک هزار و ۲۰۰ متر در عمق زمین از افتخاراتی بود که در روزهای بحرانی مهار چاه به دست آمد.
شکرالله زاده افزود: ارسال دکل در کمترین زمان از کارهای قابل تحسین این عملیات است و نکته قابل توجه این که گروه تخصصی مناطق نفت‌خیز جنوب طراحی سه عملیات جداگانه حفاری برای مهار چاه شماره ۱۰۴ مارون را در مدت ۳ روز انجام داده‌اند که در نوع خود بی نظیر است.
وی با اشاره به سوابق حوادث در چاه‌های نفتی تاکید کرد: همیشه پارگی لوله جداره در لایه گچساران اتفاق می‌افتاد که به دلیل وجود حالت خمیری شکل در این لایه از زمین خود‌به‌خود پارگی از بین می‌رفت؛ ولی این حادثه بسیار نادر بود.
وی همچنین با بیان اینکه توان مهندسی بسیار بالا و تصمیم‌گیری در کوتاه‌ترین زمان ممکن باعث شد تا زمان این عملیات بسیار کم باشد با تاکید بر خطرپذیری کارمندان این شرکت در اجرای عملیات مهار چاه گفت: در هیچ جای جهان مرسوم نیست که بر چاهی که در حالت بحرانی است و دچار پارگی لوله جداره شده است، دکل حفاری نصب شود؛ چرا که احتمال انفجار و تلفات بسیار زیادی دارد؛ اما کارکنان مناطق نفت‌خیز و شرکت‌های تابعه این فعالیت را انجام دادند.
عدم ورود حتی یک قطره نفت به رودخانه جراحی
مدیر عملیات شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مارون نیز در این مراسم اظهار کرد: مهار چاه ۱۰۴ مارون از افتخاراتی بوده که در صنعت نفت ایران ماندگار می‌شود؛ چرا که در این مدت حتی یک قطره نفت به رودخانه جراحی نشت نکرده است.
این مقام مسوول در عملیات مهار چاه مارون با اشاره به برخی از خطرات موجود در این منطقه گفت: وجود حباب‌هایی در سطح رودخانه مارون موجب شد که نشت شدید گاز در منطقه مشخص شود و چون گاز موجود در این مخزن، گوگرد نبود، تشخیص وجود گاز با توجه به بوی آن بسیار دشوار بود و همین ویژگی کار را بسیار خطرناک می‌کرد.
وی درباره رفع این مشکل در روزهای اولیه گفت: با استقرار دستگاه‌های ASC در منطقه، محل‌های آلوده به گاز شناسایی شد و برای رفع مشکل و کاهش خطرات محل‌های نشت گاز، آتش زده شد و با این اقدام ایمنی منطقه تا حد زیادی افزایش یافت.
تشکیل سازمان مهار فوران چاه‌های نفت
همچنین در این سمینار، معاون حفاری مدیر امور فنی مناطق نفت‌خیز جنوب گفت: تیم مهندسی بسیار قوی مناطق نفت‌خیز جنوب با اقدامات دینامیکی و مطالعات بسیار زیاد توانست با پشتوانه علمی مشکل به وجود آمده را در چاه شماره۱۰۴ شناسایی سپس برطرف کند.
حمید بورد با اشاره به تشکیل سازمان کنترل و مهار فوران چاه‌های نفت در شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب گفت: این سازمان در مهار چاه۱۰۴ به شایستگی امتحان خود را پس داد.
ارسال نظر