زنجان - دنیای اقتصاد - اسدا... قربان زاده: شهرستان طارم قطب اصلی تولید زیتون در کشور محسوب می‌شود. در حالی که این روزها صحبت از راه‌اندازی سومین کلکسیون جهانی زیتون در این شهرستان برای معرفی و شناخت زیتون این منطقه از استان است، این محصول بومی منطقه به نام برخی از شهرهای شمالی و نزدیک این شهرستان به فروش می‌رسد. این در حالی است که مسیر صعب‌العبور طارم برای تردد خریداران و سرمایه‌گذاران، موجب مغفول ماندن ظرفیت‌ها و بسترهای بالقوه کشاورزی طارم به خصوص زیتون شده است. شهرستان طارم در استان زنجان بزرگ‌ترین تولیدکننده محصول زیتون است.زیتون کاران این شهرستان با زحمت و صرف هزینه‌ها این محصول را تولید می‌کنند، اما تاکنون نبود صنایع تبدیلی کافی و راه‌های ارتباطی مناسب این شهرستان به مرکز استان موجب شده واسطه‌ها از این فرصت بهره مند شوند و زیتون این دیار را با خرید به قیمت ناچیز از باغداران با نام استان‌ها و شرکت‌های دیگر حتی به خارج از کشور صادر کنند.

به نام و کام دیگران!

طی سال‌های اخیر نبود اطلاع‌‌رسانی و تبلیغات موجب شده بود، زیتون مرغوب این شهرستان به نام‌های مختلف به برخی شهرهای شمالی و نزدیک به طارم که بستر لازم برای عرضه زیتون مهیاست به فروش برسد، اما امسال برگزاری جشنواره ملی زیتون فرصتی بود تا با اطلاع‌رسانی کارخانجات فرآوری زیتون، مردم مناطق مختلف کشور از کیفیت زیتون طارم مطلع و به خرید زیتون طارم روی بیاورند.

چندی پیش استاندار زنجان در جشنواره ملی زیتون بر لزوم شناسایی محصولات و ظرفیت‌های نهفته در طارم تاکید کرد و یادآور شد: متاسفانه از فرهنگ غنی، ظرفیت‌های کشاورزی و ذخایر طبیعی این شهرستان به نحو مطلوب استفاده نشده و این شهرستان با وجود پتانسیل‌های توسعه جزو مناطق محروم کشور محسوب می‌شود. دکتر محمد رئوفی‌نژاد افزایش صنایع تبدیلی، تبلیغات و بسته‌بندی مناسب را موجب ارتقای ارزش افزوده محصول زیتون طارم عنوان کرد.

زیتون، محصولی استراتژیک

محصول زیتون محصول استراتژیک شهرستان طارم است که دارای کیفیت مطلوب برای مصرف به ویژه تولید محصولات فرآوری این محصول است.مهندس مسعود زنگنه، رییس جهاد کشاورزی شهرستان طارم، نبود راه مناسب برای دسترسی به مرکز استان را از چالش‌های پیش رو برای معرفی ظرفیت‌های کشاورزی و گردشگری این منطقه دانست و گفت: با راه‌سازی به این شهرستان کشاورزان محصول تولیدی خود را در کمترین زمان و کمترین هزینه به بازار مصرف عرضه خواهند کرد. وی ایجاد سومین کلکسیون جهانی زیتون بعد از کشورهای اسپانیا و مراکش در طارم را فرصتی برای معرفی منطقه به ویژه استان عنوان کرد که زمینه حضور و جذب گردشگران و معرفی ظرفیت‌های طارم را در پی خواهد داشت.وی به صادرات این محصول به کشورهای حوزه خلیج فارس، کانادا و مالزی اشاره کرد و افزود: در چند سال اخیر برخی شرکت‌ها با خرید مستقیم این محصول از کشاورزان شهرستان در روی برندهای خود نامی از طارم به میان نمی‌آورند که همین امر موجب ناشناخته ماندن زیتون طارم شده است. وی کنترل واردات بی رویه زیتون به کشور را یکی از مشکلات صنعتی کردن این محصول عنوان کرد.این مقام مسوول سطح باغ‌های زیتون طارم را ۱۴ هزار و ۸۰۰ هکتار اعلام کرد وگفت: این رقم نزدیک به ۱۵ درصد کل باغ‌های زیتون کشور است.به گفته وی، امسال طبق پیش‌بینی‌ها ۳۰هزارتن محصول در طارم تولید شود که حدود ۳۴ درصد کل باغ‌های زیتون کشور را شامل می‌شود.زنگنه معتقد است برای توسعه کشت زیتون در طارم ساخت باغ‌های بزرگ در قالب تعاونی‌های تولیدی در حال پیگیری است که به همین منظور اراضی ملی مستعد پس از شناسایی به ساکنان محلی واگذار شود.

طوبی؛ طرحی که مدیریت نشد

«طرح طوبی» از پروژه‌هایی است که وزارت جهاد کشاورزی برای مدیریت امور اراضی، منابع طبیعی و اراضی اشخاص حقوقی و حقیقی اجرا می‌کند. این طرح ضمن اینکه به افزایش سطح زیر کشت باغات کمک می‌کند، در صورت اجرای صحیح می‌تواند الگویی برای اصلاح و مدرن کردن باغات تلقی شود. این روزها با ورود بی‌رویه محصولات نامرغوب و عرضه زیتون فرآوری شده در بسته‌های متعدد بی‌مهری‌هایی در اجرای این طرح حاکم است. نازخند صبحی، عضو شورای ملی زیتون کشور بر این باور است که اگر این طرح مدیریت و کارشناسی می‌شد در تولید محصول زیتون کشور به خودکفایی می‌رسیدیم. وی، واگذاری زمین دولتی، تسهیلات بانکی و یارانه‌هایی که به این طرح تعلق می‌گیرد را نقطه عطفی برای رونق و پیشرفت این طرح برای اهداف تعیین شده عنوان کرد. او در ادامه وضعیت تولید زیتون طارم در چند سال اخیر را یادآور شد و گفت: تولید این محصول با اجرای غیراصولی طرح طوبی، واردات بی‌رویه محصولات نامرغوب و نیز عرضه زیتون‌های فرآوری شده دستخوش ناملایماتی شده است.وی نقش واسطه‌ها را در خرید زیتون این منطقه یادآور شد و افزود: نداشتن نقدینگی کافی اتحادیه‌ها و تعاونی‌های مرتبط با این محصول، بالا بودن تسهیلات بانکی اخذ شده توسط زیتون‌کاران، نبود صنایع تبدیلی کافی در منطقه و نیاز مالی باغداران منطقه از دلایل حضور دلالان بوده است. وی نقش اتحادیه‌ها و تعاونی‌ها را در کاستن مشکلات زیتون کاران طارم مهم دانست و گفت: ارتقای معیشت اعضای اتحادیه، افزایش تولید زیتون و فرآوری‌های آن با رعایت اهداف توسعه کشاورزی و موازین تعاونی از طریق بهره‌برداری جمعی و گسترش باغات باید در اولویت قرار گیرد.این گزارش در حالی بیان می‌شود که زیتون این دیار به نام و کام دیگر شهرها به فروش می‌رسد تا نبود بازار مطمئن، واردات بی‌رویه زیتون کنسروی و روغن زیتون، نبود سرمایه در گردش شرکت‌های تخصصی برای خرید محصول زیتون بر مشکلات زیتون‌کاران طارمی دامن بزند. با این حال ایجاد کلکسیون جهانی در طارم با اطلاع‌رسانی صحیح و نیز احداث راه مناسب ارتباطی می‌تواند، روزنه امید برای زیتون کاران منطقه را رقم بزند.