زنگ خطر کمبود آب شیرین در یزد

دنیای اقتصاد - یزد- محبوبه مظفری: شرایط اقلیمی بسیار نامطلوبی بر استان یزد حاکم است. کم بودن ارتفاع کلی منطقه و تابش خورشیدی شدید و دوری از منابع رطوبتی از عوامل نامطلوب جوی یزد است. از سوی دیگر سهم اندکی از بارندگی سیستم‌های جوی که از غرب کشور وارد می‌شوند و در مسیر خود تا رسیدن به فلات مرکزی رطوبت خود را از دست می‌دهند به این استان خشک و کویری می‌رسد. طی ۱۵ سال گذشته استان یزد به غیر از یک یا دو سال همیشه ۷۰ تا ۸۰ درصد بارندگی نرمال داشته و این موضوع اهمیت مدیریت مصرف آب و ضرورت حفظ و بازچرخانی آب در یزد نسبت به دیگر استان‌های کشور را نشان می‌دهد.علی اسلامی، مدیرعامل آب و فاضلاب استان با بیان اینکه آب در همه دنیا اهمیت دارد و ریشه خلقت عالم است، افزود: در کشور ما وضعیت آب خاص و در استان یزد دارای اهمیت مضاعف است. به لحاظ بارندگی این استان آخرین نقطه کشور است. به گونه‌ای که میانگین بارندگی در دنیا ۷۵۵ میلی‌متر و در ایران حدود ۲۲۰ میلی‌متر بوده و در استان یزد حدود ۶۵میلی‌متر است.

وی اظهار کرد: شرکت آبفا، آب منطقه‌ای و آبفای روستایی سه سازمانی هستند که وظیفه آبرسانی به شهروندان را برعهده دارند که خوشبختانه به‌دلیل هماهنگی خاص و کاملی که بین این سازمان‌ها وجود دارد در موضوع تامین آب شرب کمترین چالش را داشته‌ایم. وی افزود: در فصل گرم حدود ۵۰ میلیون مترمکعب مصرف آب داریم که ۲۰ میلیون مترمکعب از این میزان مربوط به مصرف کولرهای آبی است که از مشکلاتی محسوب می‌شود که هیچ گریزی از آن وجود ندارد. مردم نمی‌توانند در دمای بالای یزد از وسیله سرمایشی استفاده نکنند.اسلامی با تاکید بر اینکه در ماه‌هایی از سال که آب و هوای استان مناسب است مصرف آب در استان متعادل بوده و سرانه مصرف در کل سال ۱۵۴ لیتر است، تصریح کرد: میزان هدررفت آب در استان حدود ۵/ ۱۷ درصد از مجموع آب استحصالی است که نسبت به میانگین کشوری که ۲۸ است، عدد بسیار خوبی به حساب می‌آید. وی گفت: تلاش بر این است که با اصلاح شبکه و اقداماتی که در این زمینه لازم است این عدد را تا دو سال آینده به زیر ۱۵ برسانیم که یک نرم خوب در کشورهای پیشرفته است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان یزد اظهار کرد: آب استحصالی از منابع آب شیرین استان در سال ۸۷ معادل ۳۱۶۶ لیتر در ثانیه بوده که متاسفانه در سال گذشته این عدد به ۲۶۳۱ لیتر در ثانیه کاهش یافته که این موضوع زنگ خطری برای منابع آب شیرین استان است.اسلامی افزود: در موضوع حفظ منابع آب دو اقدام اساسی در استان انجام شده که یکی استفاده از بخش‌خصوصی در توسعه تاسیسات فاضلاب بوده که به این وسیله توانستیم هم از فاضلابی که می‌توانست منابع آبی زیرزمینی را به شدت با مشکل مواجه کند جلوگیری کنیم و هم از حساب حاصله آن در بخش صنعت و کشاورزی استان یزد استفاده کنیم. به عنوان مثال در اردکان تاسیسات و شبکه فاضلاب طی چهار سال به اتمام رسید و در ماه‌های آینده شاهد افتتاح این مجموعه به عنوان اولین طرح شاخص به روش بیع‌متقابل در کشور خواهیم بود. وی ادامه داد: این روش در شهرهای مهریز و بافق اجرا شده و اخیرا در میبد با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی به مبلغ ۲۰۰ میلیارد تومان با سرعت هرچه تمام‌تر در حال اجرا است. مدیرعامل آبفای استان افزود: در شهر یزد نیز مقدمات کار فراهم شده است و پیش‌بینی می‌شود حدود ۸۰۰ میلیارد تومان در اجرای تاسیسات فاضلاب شهر یزد از سوی بخش‌خصوصی سرمایه‌گذاری شود.

اسلامی گفت: در مجموع تاکنون نزدیک به ۸۰۰میلیارد تومان در فاضلاب شهری استان سرمایه‌گذاری شده و درصورتی که میزان سرمایه‌گذاری شهر که تا چند ماه آینده انجام می‌شود اضافه کنیم این میزان به ۱۶۰۰ میلیارد تومان می‌رسد. وی اقدام اساسی دیگر را استفاده از دستگاه‌های آب شیرین کن اعلام کرد و گفت: در شهر بافق باید با استفاده از روش Boo حدود ۱۰۰ لیتر آب که از منابع آب شور برخوردار است شیرین کنیم و به‌عنوان یک ظرفیت در اختیار شهروندان قرار دهیم. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان نیز گفت: عمده منابع آبی استان منحصر به آب‌های زیرزمینی است؛ چراکه به علت کم بودن بارندگی از آبهای سطحی بسیار اندکی برخوردار است. محمدمهدی جوادیان‌زاده افزود: نزولات جوی که وارد سفره منابع آب‌های زیرزمینی می‌شود ۱۱۴۰ میلیون مترمکعب در سال است. میزان برداشت از سفره یک میلیارد و ۱۸۰ میلیون مترمکعب در سال است به عبارت دیگر ۱۰ مترمکعب در ثانیه معادل ۳۴۰ میلیون مترمکعب آب در سال بیش از ظرفیت مجاز از سفره‌های آب زیرزمینی استان برداشت می‌شود که منجر به افت شدید سطح آب سفره‌ها در این استان شده و خشک شدن بسیاری از قنوات و چاه‌های ناشی از این اضافه برداشت را در پی داشته است. وی با بیان اینکه ۴۰ درصد چاه‌های کشاورزی یزد به کنتور هوشمند مجهز شده‌اند، گفت: چشم‌اندازی که در نظر گرفته‌ایم تامین آب کم و پایدار برای ذی‌نفعان (آب شرب مردم، صنایع، محیط زیست و بخش‌های نیازمند آب) است.