نوبت گردشگری روستایی

دنیای اقتصاد- اهواز- نگار نخلی: گردشگری روستایی صنعتی نوپا است که در بیشتر کشورهای توسعه یافته سبب رونق اقتصادی، پیشرفت روستاها و کاهش وابستگی معیشتی روستاییان به منابع آب و خاک شده است.

در خوزستان نیز با توجه به موقعیت جغرافیایی این استان، وجود رودخانه‌ها، دریا، سواحل بکر، میراث تاریخی و فرهنگی جا دارد صنعت گردشگری روستایی در این منطقه توسعه یابد و بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. روستای «شلهه» در شرق آبادان نمونه‌ای از این روستاها است که به‌دلیل جاذبه‌های طبیعی همچون همجواری با رودخانه اروند و نخلستان‌های گسترده؛ به‌عنوان یکی از ۶روستای منتخب برای طرح آموزش گردشگری روستایی از سوی منطقه آزاد اروند انتخاب شده است. طرحی که چند ماه قبل با هدف ورود روستاییان به حوزه گردشگری آغاز به‌کار کرده است. فعالیتی که به‌عنوان بخش کوچکی از صنعت توریسم می‌تواند سهم بزرگی در رشد اقتصادی روستاها داشته باشد و با اشتغال‌زایی سبب تحول در زندگی روستاییان منطقه شود.در همین زمینه نیما آذری، مجری طرح گردشگری روستایی می‌گوید: هدف از اجرای این طرح در خوزستان شناسایی ظرفیت‌ها، ایجاد اشتغال برای روستاییان و ساماندهی گردشگری روستایی در این منطقه است، چرا که عمدتا در آبادان و خرمشهر گردشگری جنگ، دفاع مقدس و شهری به‌ویژه در فصل بهار رونق دارد اما متاسفانه همیشه جای خالی گردشگری روستایی به سبب شرایط حاکم پس از جنگ احساس می‌شود.

شلهه، روستای هدف گردشگری

آذری ادامه می‌دهد: شلهه یکی از روستاهای آبادان است که به‌دلیل نزدیکی به اروندرود و نخلستان‌های قدیمی به‌عنوان یکی از روستاهای هدف برای آموزش انتخاب شده است. وی می‌افزاید: این روستا بسیار وسیع است و ویژگی‌های متعددی دارد. کافی است گردشگران را ایستگاه به ایستگاه پیش ببریم تا از آرامش و فضای خاص این روستا لذت ببرند.وی به موضوع پرنده‌نگری در حاشیه رودخانه اروند و نشان دادن شیوه کشاورزی و کار در نخلستان‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: گردشگری کشاورزی در دنیا بسیار رونق دارد و در جلگه خوزستان نیز به سبب آبرفتی بودن زمین‌ها این امکان به خوبی مهیا است.

آذری ادامه می‌دهد: در سال‌های اخیر ساخت سدهای متعدد در بالادست رودخانه‌های استان و کاهش آب ورودی به آنها سبب شوری آب در این استان شده است که این موضوع بر کشاورزی و زندگی مردم منطقه اثر مستقیم می‌گذارد، چراکه شوری آب سبب کاهش کیفیت و میزان محصولات تولیدی می‌شود و در پی آن درآمد روستاییان نیز کاهش می‌یابد. وی می‌گوید: با وجود تمام مشکلات زیست محیطی پیش آمده و با توجه به ظرفیت‌های موجود در خوزستان هنوز هم می‌توان از گردشگری کشاورزی برای اشتغال‌زایی روستاییان استفاده کرد. مدیر اجرایی طرح گردشگری روستایی می‌افزاید: مردم منطقه می‌توانند با سرمایه‌گذاری‌های کوچک و تجهیز خانه‌های خودشان به این حوزه ورود و از گردشگران پذیرایی کنند. آذری می‌گوید: اگر مردم به اشتغال و درآمد برسند قطعا شاهد مهاجرت روستاییان به شهر‌ها نخواهیم بود.وی در پایان اظهار امیدواری می‌کند: این طرح علاوه‌بر رونق گردشگری روستایی در منطقه در بحث حفاظت از محیط زیست، فرهنگ و ارزش‌ها موثر باشد و اهالی منطقه را تشویق کند بیش از پیش برای پاسداشت داشته‌هایشان بکوشند.

مجتبی گهستونی، از مدرسان دوره آموزش گردشگری روستایی نیز می‌گوید: از تیر ۹۵ آموزش گردشگری روستایی در ۶ روستای آبادان و خرمشهر به صورت همزمان آغاز شد. وی ادامه می‌دهد: این دوره‌های آموزشی با هدف آشنایی روستاییان با صنعت گردشگری در چند مرحله برگزار شده است و همچنان ادامه دارد تا مردم بتوانند پس از آموزش با سرمایه‌گذاری و فعالیت در این حوزه به درآمدزایی برسند اما آنچه بسیار دارای اهمیت است اینکه ثروت و سرمایه‌ای طبیعی در اختیار روستاییان قرار گرفته است و با توجه به شناختی که نسبت به منطقه دارند می‌توانند از ویژگی‌های موجود نهایت استفاده را ببرند.وی با اشاره به نقش دولت‌ها در توسعه گردشگری روستایی می‌گوید: تجربه نشان داده است که هرجا دولت‌ها به تنهایی و بدون ورود بخش خصوصی در حوزه گردشگری ورود کرده‌اند تجربه‌ای موفق نداشته‌اند. پس با توجه به نقش مردم لازم است مسوولان شرایط و زیرساخت‌های لازم را برای ورود هرچه بهتر بخش خصوصی فراهم کنند.

شلهه از ورود گردشگران استقبال می‌کند

عیسی ابوالدوله از ساکنان قدیمی روستای شلهه نیز درباره اهمیت جذب گردشگر می‌گوید: روستای شلهه ظرفیت جذب گردشگر را دارد و رفت و آمد گردشگران نه تنها سبب اشتغال‌زایی می‌شود بلکه زمینه شناخت سایر فرهنگ‌ها را نیز فراهم می‌کند.وی با گلایه از مسوولان گردشگری می‌گوید: تامین امکانات لازم به‌منظور بهبود شرایط اسکان مسافران برای روستاییان دشوار است و ما به همان سبک قدیمی از میهمانان پذیرایی می‌کنیم.این کشاورز با اشاره به استقبال گردشگران از فضای بکر روستای شلهه می‌گوید: برنامه‌های فراوانی برای رونق گردشگری در منطقه داریم و تلاش خواهیم کرد با طبخ غذاهای سنتی، پذیرایی با قهوه و اجرای برنامه‌ها و بازی‌های محلی آداب و رسوم گذشتگان را زنده نگاه داریم، چرا که گردشگری می‌تواند به احیای سنت‌ها کمک کند.

وی همچنین درمورد تولید صنایع دستی در روستا می‌افزاید: اکنون تولید صنایع دستی برای استفاده روزمره ساکنان روستا است اما در نظر داریم با ارتقای کیفیت؛ محصولاتی تولید کنیم که برای گردشگران جالب توجه باشد و از این طریق عده‌ای از اهالی روستا امرار معاش کنند.ابوالدوله می‌گوید: کار اصلی اهالی روستای شلهه نخل‌داری است و مردم از این طریق امرار معاش می‌کنند. وی می‌افزاید: آب مورد نیاز زمین‌های کشاورزی منطقه با جزر و مد تامین می‌شود اما متاسفانه از سال ۸۴ به بعد و به دنبال شوری آب وضعیت نخلستان‌ها تغییر کرده است.

وی می‌گوید: زمانی بهترین و مرغوب‌ترین خرما را برداشت و صادر می‌کردیم اما اکنون کم شدن بارش‌ها، ساخت سدها در بالادست و طرح‌های انتقال آب سبب کاهش کیفیت و میزان محصولات کشاورزی شده است. این نخلدار ساکن روستای شلهه آبادان با اشاره به ضرورت توسعه گردشگری در این روستا می‌گوید: تا چند سال قبل با کاشت صیفی و میوه‌هایی چون انار و زردآلو در اطراف نهرها و لابه‌لای نخل‌ها و فروش آنها درآمد خوبی داشتیم اما متاسفانه وقوع پدیده گرد و خاک و شوری آب امکان کاشت محصولات میان کاری را از ما می‌گیرد که همین مساله درآمدهای مردم روستا را به شدت کاهش داده است.