مذاکره دوباره ایران و آژانس؛ آخر اردیبهشت
هرمان ناکارتس همچنان سرپرست تیم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این مذاکرات خواهد بود
دنیای‌اقتصاد- گفتوگوهای هسته‌ای یکی پس از دیگری،اگر فعلا خبری درباره مذاکرات بعدی ایران و گروه ۱+۵ نیست در عوض ایران وآژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار است در آخرین روز اردیبهشت‌ماه (سی‌ویکم) این بار در وین یعنی مقر آژانس دوباره با یکدیگر گفت‌وگو کنند. آخرین روز اردیبهشت ماه در حالی به عنوان وعده مذاکرات فنی برنامه هسته‌ای ایران تعیین شده است که پیش‌تر خبرگزاری آسوشیتدپرس اعلام کرده بود که طرفین قرار است روز ۲۵ اردیبهشت با یکدیگر ملاقات کنند. خبری که یک مقام آگاه ایرانی آن را تکذیب کرد؛ اما روز گذشته همه خبرگزاری‌های داخلی ایران تاریخ ۳۱ اردیبهشت (۲۱ ماه مه) را به عنوان تاریخ بعدی مذاکرات اعلام کردند و نوشتند که سرپرستی هیات ایرانی در این مذاکرات بر عهده علی‌اصغر سلطانیه و سرپرستی هیات آژانس برعهده هرمان ناکارتس است. بر این اساس البته هنوز تغییرملموسی در ترکیب هیات مذاکره کننده آژانس با ایران دیده نمی‌شود؛ به جز استعفای رافائل گروسی که آژانس هم این خبر را تایید کرده است. پیش‌تر اما برخی اخبار حاکی از تغییر ترکیب تیم مذاکره‌کننده آژانس با ایران داشت و از نام‌های گروسی و ناکارتس هم یاد شده بود. رافائل گروسی آرژانتینی دستیار یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که قرار است سفیر آرژانتین در آژانس شود، قبلا در مذاکرات ۲۵ بهمن ماه در قالب تیم مذاکره کننده آژانس به ایران آمده بود و سرپرستی را هم هرمان ناکارتس مشابه دفعات قبل بر عهده داشت. با این حال آژانس تنها استعفای گروسی را تایید کرده و درباره ناکارتس اعلام موضع نکرده است.
تغییر در ترکیب تیم مذاکره‌کننده اما این گمانه را هم تقویت کرده بود که احتمال دارد رویکرد آژانس با ایران در قبال برنامه هسته‌ای‌اش به دلیل ترکیب جدید تغییر کند. سخنگوی یوکیا آمانو اما در بیانیه‌ای تاکید کرد که استعفای یکی از مقامات ارشدش، تغییری در سیاست آژانس در قبال تهران و برنامه هسته‌ای‌اش نخواهد داد.
به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری رویترز، برخی نمایندگان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفتند که استعفای ناگهانی این دیپلمات آرژانتینی احتمالا نشانه اختلاف نظرهای شخصی یا غیرشخصی بین مقامات آژانس است؛ اما برخی مقامات دیگر گفتند که نشانه‌ای حاکی از اختلافات داخلی در مدیریت ارشد آژانس مشاهده نکرده‌اند.
یک منبع دیپلماتیک در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز گفت که انتظار می‌رود گروسی در اوایل تابستان سمتش را ترک کند و سفیر آرژانتین در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شود. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تایید کرد که گروسی استعفایش را تحویل داده است و زمان‌بندی رفتنش به زودی مشخص خواهد شد.
گیل تودور، سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که آمانو تایید می‌کند که رفتن او تغییری در سیاست‌ها و مواضع آژانس از جمله درزمینه مذاکرات با ایران ایجاد نمی‌کند.
به هر روی با وجود تغییراتی که در ترکیب تیم مذاکراتی آژانس روی داده، دو طرف قرار است دوباره گفتوگوهای فنی خود را درباره برنامه هسته‌ای ایران پی بگیرند. گفت‌وگوهایی که محور آن کسب توافق نهایی ایران و آژانس برسر تنظمیم یک مدالیته است تا بر اساس آن بتوانند به سوالات و ابهامات آژانس تحت عنوان آنچه آن را اهداف نظامی برنامه هسته‌ای ایران می‌خوانند، پاسخ دهند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مدعی است که برخی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران اهدافی غیرصلح‌آمیز دارد. آنها در همین راستا موضوع سایت پارچین را مطرح کرده و مدعی شده‌اند که ایران در این سایت فعالیت‌های هسته‌ای مشکوک دارد و خواستار بازدید از این سایت شده‌اند. ایران اما بارها تاکید کرده است که سایت پارچین سایتی برای فعالیت‌های متعارف نظامی است و فعالیت‌های آن در گروه برنامه‌های امنیت ملی کشور محسوب می‌شود و دلیلی ندارد که اجازه بازدید آن را به آژانس انرژی اتمی بدهند. با این حال ایران اعلام کرد که در چارچوب مدالیته حاضر است اجازه بازدید از این سایت را بدهد، مدالیته‌ای که هنوز به تایید نهایی نرسیده است.
از سرگیری گفت‌وگو پس از سه ماه
ایران و آژانس انرژی اتمی آخرین بار در بهمن ماه سال ۹۱ با همین محور یعنی نهایی کردن مدالیته در تهران مذاکرات خود را از سر گرفتند. گفت‌وگوهایی که قرار بود مدالیته در آن نهایی شود؛ اما نشد. هرمان ناکارتس مسوول مذاکرات آژانس پس از بازگشت اعلام کرد که دو طرف ایران و آژانس نتوانستند توافقی را حاصل کنند. این در حالی بود که ایران نظر متفاوتی در این باره داشت.
علی‌اصغر سلطانیه سرپرست مذاکره‌کنندگان ایرانی در این باره گفته بود که در برخی موارد مدالیته توافق حاصل شد. وی تاکید کرده بود که پیشنهاد جدیدی در این دور از مذاکرات ارائه شده که قرار است درباره آن بررسی شود و طرفین نظرات خود را در جلسه بعد مطرح کنند. علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران هم در این بار گفته بود که طرفین «تنها در یک بند از مدالیته» نتوانسته‌اند به توافق برسند. یک بند یا یک کلمه که مشخص نشد دقیقا چه مورد یا مواردی را شامل می‌شده است. در کنار ابهام درباره این موضوع سلطانیه هم توضیح بیشتری درباره پیشنهادهایی که در آن نشست ارائه شده بوده، ارائه نکرد. از بهمن سال ۹۱ تا اردیبهشت ۹۲، آژانس در این بازه زمانی در نشست فصلی شورای حکام خود هم یک گزارش فصلی منتشر کرد.
گزارشی که در آن باز هم موضوع مطالعات ادعایی طرح شده بود، علاوه بر اینکه آژانس مدعی شده بود ایران تعداد سانتریفیوژهای خود در سایت فردو را هم دوبرابر کرده است و پس از آن برخی دیگر از دیپلمات‌ها مدعی شده بودند تعداد این سانتریفیوژها به سه برابر افزایش یافته است. موضوعی که ایران دربرابر آن واکنشی نشان نداد. توقف گفتوگوهای فنی اما همزمان شد با آغاز گفتوگوهای سیاسی بین ایران و گروه ۱+۵ در اسفند همان سال و تداوم آن در فروردین ماه سال‌جاری. اکنون که تاریخ مشخصی درباره گفتوگوهای بین ایران و شش قدرت جهانی اعلام نشده است، حالا دوباره نوبت آژانس است تا درباره برنامه هسته‌ای ایران گفتوگوهای خود را پی بگیرد.
ارسال نظر