رشد اقتصادی

پلمب کسب‌وکارها شبیه زندانی کردن آدم‌هاست با این تفاوت که آدم زندانی فقط خودش در حبس است؛ اما وقتی یک کسب‌وکار پلمب می‌شود، کارکنان و مشتریان و شبکه تامین‌کنندگان و شرکای تجاری آن همه محدود می‌شوند. در شرایطی که اجماع ملی وجود دارد که مهم‌ترین مساله کشور شرایط بد اقتصادی است، چرا پلمب کسب‌و‌کارها به راه‌حل چالشی تبدیل می‌شود که این کسب‌وکارها نه در ایجاد آن و نه در مواجهه با آن هیچ نقشی نداشته‌اند؟

ایسنا: سازمان بانکداری اروپا (EBA) نتایج آزمون استرس را اعلام کرد. به گزارش بیزنس، آزمون استرس بررسی کرد ۷۰ بانک از ۱۶کشور اروپایی چگونه در یک افق سه‌ساله تحت یک سناریوی پایه و یک سناریوی نامطلوب پاسخ خواهند داد. طبق سناریوی پایه، همه بانک‌های مورد آزمایش نسبت‌های سرمایه ردیف یک (CET۱) خود را بیش از کل سرمایه مورد نیاز (OCR) حفظ می‌کنند. با این حال، یک سناریوی نامطلوب، نسبت سرمایه ردیف یک را برای سه بانک کمتر از کل سرمایه مورد نیاز فرآیند بررسی و ارزیابی نظارتی (SREP) می‌کند. سناریوی نامطلوب با…

دنياي اقتصاد: داده‌های منتشر شده از سوی اداره آمار اروپا از رشد ۳/ ۰ درصدی اقتصاد این منطقه در فصل دوم سال ۲۰۲۳ حکایت دارد. این درحالی است که اتحادیه اروپا در فصل نخست سال جاری رشد اقتصادی صفر درصد را به ثبت رسانده بود. اما همزمان با کاهش هزینه‌های بخش کالا و خدمات در ماه اخیر توانست از برآوردها مبنی بر ۲/ ۰ درصد پیشی بگیرد. این درحالی است که در میان بزرگ‌ترین اقتصادهای اتحادیه اروپا، فرانسه و اسپانیا نرخ رشد پایداری را نشان دادند، در حالی که اقتصاد آلمان راکد شد و ایتالیا به‌طور غیرمنتظره‌ای انقباض را…

نقل است که ملانصرالدین می‌گفت سال‌هاست که حلوا نخورده‌ام، وقتی پرسیدند چرا؟ در پاسخ گفت یک روز آرد بود، روغن نبود، روز دیگر آرد و روغن بود، شکر در خانه پیدا نمی‌شد و اگر هم همه این‌ها را داشتیم، هیزم اجاق تمام‌شده بود، این لطیفه را نمی‌گویم که دورهم بخندیم و مشابه اش را برای هم تعریف کنیم، پس بگذارید برویم سر اصل مطلب، هفته‌ای که در آن به سر می‌بریم، هفته ملی کارآفرینی و مهارت نام‌گرفته، مثل تعدادی دیگر از هفته‌ها بانام‌های پرطمطراق و خوش‌آهنگ ( مثلا هفته پژوهش، هفته محیط‌زیست یا هفته…

دنیای‌اقتصاد: فرارهای مالیاتی، دریافت مالیات‌‌‌های غیرمعقول از واحد‌‌‌های تولیدی، کارشکنی‌‌‌ها، شیوع شیوه‌‌‌های فساد در بین برخی بنگاه‌‌‌داران و عدم‌اجرای وظایف اصلی یک‌دولت، وضعیت اقتصادی و مالیاتی ایران را دچار چالش‌‌‌های متعددی کرده است. این چالش‌‌‌ها به‌‌‌گونه‌‌‌ای تاثیرگذار بوده‌‌‌اند که در بازه سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۴۰۱، رشد تولید ناخالص داخلی کشور ۲۸سال صفر یا منفی بوده و تنها هشت‌سال رشد اقتصادی بالای ۶ درصدی تجربه شده است.

دنیای‌اقتصاد: توسعه مناطق آزاد و تبدیل این مناطق به نقاطی که بتواند نقش مهمی در رشد اقتصادی کشور ایفا کند، موضوعی است که طی دهه‌‌‌های گذشته همواره مورد بررسی قرار گرفته است. اخیرا نیز دبیر شورای مناطق آزاد از پروژه‌‌‌ای که در همین راستا در دستور کار این سازمان قرار دارد خبر داده است. در بخشی از این برنامه‌‌‌ها از مجوز بانک‌‌‌مرکزی برای ایجاد بانک‌‌‌های برون‌مرزی (offshore) در این مناطق یاد شده است. موضوعی که البته تازگی ندارد و پیش از این نیز اقداماتی برای انجام آن صورت گرفته بود. با این حال کارشناسان…

برنامه‌‌‌ریزی برای رشد و توسعه اقتصادی به‌ویژه در قالب برنامه‌‌‌های میان‌مدت ۵ یا ۷ ساله، پیشینه طولانی و قدیمی در ایران دارد. به‌طوری که اولین برنامه عمرانی در سال ۱۳۲۷ شروع و از آن سال حدود ۷۴ سال گذشته که شش برنامه در قبل از انقلاب و شش برنامه بعد از انقلاب تدوین و عملیاتی شده است. در این دوره طولانی اقدامات گسترده زیادی برای رشد اقتصادی ایران انجام گرفته و بخش زیادی از درآمدهای حاصل از صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی برای طراحی، ساخت و بهره‌‌‌برداری از پروژه‌‌‌های عمرانی این برنامه‌‌‌ها…

لایحه برنامه هفتم توسعه برای سال‌های ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۶ با هدف‌های بلندپروازانه تقدیم مجلس شد. در این یادداشت برای تحلیل برنامه مزبور سه‌ماده از ۳۰۲ ماده آن مورد توجه قرار می‌گیرد: ماده۲ درباره هدف‌های برنامه، ماده۳ درباره تامین منابع برنامه و ماده۱۰۰ درباره سیاست‌های خارجی. با بررسی این سه ماده این سوال مطرح می‌شود که دولت چه کارهای متفاوت از دو سال گذشته قرار است انجام دهد تا یک جهش معجزه‌آسا در روند سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی رخ دهد؟

مهم‌ترین هدف اقتصادی هر کشور، ایجاد بستر مناسب برای افزایش تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی است. بهترین بستر در این راستا سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های اقتصادی کشور است. به‌طور کلی هموار‌سازی این بستر به افزایش بهره‌وری عوامل تولید، گسترش محدوده بازار، تعادل عرضه و تقاضا، ایجاد اثرات جانبی، ایجاد شرایط رقابتی بهتر، افزایش سطح رفاه و... منجر خواهد شد که فضا را برای افزایش تولید و رشد اقتصادی گسترش می‌دهد. در ایران، دولت به‌جای ایجاد بستر سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های اقتصادی کشور در جهت بهبود…

دنیای‌اقتصاد- امیر قاسمی: ایران با داشتن ۱۵همسایه دارای موقعیتی ممتاز در تجارت است. داشتن مرز آبی و زمینی با این تعداد کشور که عمدتا جزو کشورهای متمول محسوب می‌شوند، می‌تواند کشور را از تلاش برای گشودن بازارهای جدید بی‌نیاز کند. اما آمارها نشان می‌دهد که ایران تاکنون عملکرد مناسبی در صادرات به کشورهای همسایه نداشته است. در سال‌های اخیر صادرات ایران به ۹کشور از ۱۵کشور، کمتر از یک‌میلیارد دلار بوده که با توجه به حجم اقتصاد کشورهای همسایه بسیار ناچیز است. در مجموع برآوردها نشان می‌دهد سهم ایران از بازار ۱۰۰۰ تا…

دنیای اقتصاد: محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی، در جریان یک گفت‌وگو مقابل تیمور رحمانی، اقتصاددان و استاد دانشگاه حاضر شد و به گفت‌وگو نشست. در این نشست کارشناسی، موضوعات مهمی، از کنترل نقدینگی و تورم گرفته تا آرامش در بازار ارز و رفع ناترازی بانک‌ها، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

«مجازات سیزیف این بود که سنگی را از دامنه کوه تا قله به دوش بکشد و هر بار که به قله می‌رسید، سنگ بزرگ بار دیگر به دامنه می‌غلتید.» داستان این اسطوره یونانی، بی‌شباهت به ماجرای رشد اقتصادی ایران نیست. پس از هر صعود، پیش از اینکه روند پایداری شکل بگیرد، نرخ رشد اقتصادی به نقطه صفر یا حتی زیر صفر برمی‌گردد و بعد حرکت از قله به دره و این ماجرایی است که پس از هر فصل برای رشد اقتصادی تکرار می‌شود. آیا این حرکت زیگزاگی را می‌توان به عنوان چرخه‌های تجاری در نظر گرفت؟

اقتصاد نیوز: اقتصاد چین در تقلا برای بقا، اعتماد عموم متزلزل، و بدهی این کشور افزایش یافته است. این در حالی است که رقابت راهبردی با ایالات متحده و متحدانش، آینده پیشرفت ففن آوری و رشد اقتصادی چین را به خطر می اندازد.

دنیای‌اقتصاد-گروه اقتصاد بین‌الملل: صندوق بین‌المللی پول در تازه‌ترین گزارش خود از چشم‌انداز اقتصاد جهان، رشد اقتصادی جهان در سال ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ را ۳درصد پیش‌بینی کرد. این درحالی است که این نهاد در گزارش قبلی خود رشد اقتصادی جهان در سال جاری را ۸/ ۲درصد پیش‌بینی کرده بود. با این وجود، از منظر صندوق بین‌المللی پول، این میزان رشد از نظر استانداردهای تاریخی همچنان پایین است. افزایش نرخ‌های بهره از سوی بانک‌های مرکزی جهان که با هدف مبارزه با تورم انجام می‌شود همچنان بر فعالیت‌های اقتصادی اثرگذار است. براساس پیش‌بینی صندوق بین‌المللی…

دنياي اقتصاد: روز گذشته سومین نشست خبری سخنگوی کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه برگزار شد. محسن زنگنه از بررسی مواد مربوط به رشد اقتصادی، اصلاح نظام بانکی، مهار تورم و اصلاح ساختار بودجه در کمیسیون تلفیق برنامه هفتم خبر داد و گفت: در حوزه تجهیز منابع مهم‌ترین مساله اجازه‌ای بود که دولت به صندوق توسعه ملی داد تا در قبال طلبش از دولت بدون اینکه مالکیت و حاکمیت به صندوق واگذار شود، صندوق در زمینه اکتشاف، توسعه، استخراج، تولید، فروش و صادرات از میادین فعلی و جدید مشارکت کند. البته الزام صندوق به این است که خودش…

رئیس آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی درباره تقاضای نفت را منوط به شرایط رشد اقتصادی در چین و دیگر کشورها دانست. به گزارش «شانا» به نقل از رویترز، فاتح بیرول در حاشیه نشست وزیران انرژی گروه۲۰ گفت: آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی رشد تقاضای جهانی نفت خود را بر اساس چشم‌‌‌‌‌‌‌انداز رشد اقتصادی چین و بعضی کشورها بازنگری خواهد کرد. وی ‌بار دیگر بر دیدگاه آژانس بین‌المللی انرژی مبنی‌بر احتمال کاهش عرضه نفت در نیمه دوم سال‌جاری میلادی تاکید کرد. رئیس آژانس بین‌المللی انرژی گفت: بازنگری در برآوردهای…

ایلنا: رئیس سازمان ملی بهره‌وری ایران در افتتاحیه رویداد «نوآوری بهره‌ور حوزه انرژی» از ثبت بالاترین رکورد شاخص بهره‌وری کل عوامل تولید در ۱۰ سال اخیر در سال ۱۴۰۱ خبر داد. میرسامان پیشوائی گفت: با وجود اینکه رشد بهره‌وری در سال‌های ۹۰-۹۹ به‌صورت سراشیبی و نزولی بوده، اما در سه سال گذشته شاهد رشد بهره‌وری هستیم؛ به‌طوری‌که در سال ۱۴۰۱، ۴درصد رشد اقتصادی داشتیم که ۱/ ۳درصد آن یعنی بیش از ۷۰درصد از محل بهره‌وری بوده که حتی از اهداف ما هم بالاتر است.

تسنیم: رئیس صندوق بین‌المللی پول‌(IMF) طی اظهاراتی در نشست وزرای دارایی گروه ۲۰ و روسای بانک‌های مرکزی هشدار داد که فعالیت‌های اقتصادی جهانی به ویژه در بخش تولید در حال کاهش است. به گزارش راشاتودی، کریستالینا جورجیوا خاطرنشان کرد که اقتصاد جهانی با وجود شوک‌های پی‌در‌پی در سال‌های اخیر و افزایش سریع نرخ‌های بهره، از خود «مقداری انعطاف‌پذیری نشان داده است».

دنیای‌اقتصاد: اتاق بازرگانی به‌عنوان یک سازمان تجاری، نقش مهمی در توسعه و رشد اقتصادی کشورها و ارتباطات تجاری بین مشاغل دارد. این سازمان‌ها تشکیلاتی غیرانتفاعی هستند که به‌منظور نمایندگی، حمایت و توسعه کسب‌وکارها و صنایع مختلف ایجاد شده‌اند. اتاق بازرگانی به‌عنوان صدای تجارت و صنعت در سطح ملی و بین‌المللی، کسب‌وکارها و صنایع را نمایندگی می‌کند.

دنیای‌اقتصاد - شکیبا خیرخواهان: پس از یک‌دوره رشد قیمت ناشی از نگرانی در خصوص عرضه، بهای فلزات اساسی همچون مس و آلومینیوم وارد فاز نزولی شد. ناامیدی نسبت به رشد اقتصادی در چین را می‌‌‌توان از عوامل اصلی این کاهش قیمتی دانست. همچنین در حالی طی هفته گذشته بسته‌‌‌های محرک اقتصادی توسط سیاستمداران چینی ارائه شد که سرمایه‌گذاران از آن استقبال نکردند. این مساله نیز روند نزولی بهای مس در بازارهای جهانی را تشدید کرد. از طرفی بررسی اخبار حاکی از آن است که ایالات‌متحده قصد دارد یکی از شرکت‌های اصلی تولید مس در روسیه را تحریم کند تا…

فون میزس بزرگ، اقتصاددان نامدار مکتب اتریش، زمانی گفته بود: «تز اصلی دولت‌گرایی این است که اهالی دولت هوشمندتر از مردم هستند و بهتر از خود آنها می‌توانند صلاحشان را تشخیص دهند و البته این چرند محض است!» مرد اتریشی نقدهایی جدی‎ به دولت‌گرایی و مداخله دولت در اقتصاد داشت؛ ولی در عین حال معتقد بود دولت در حوزه‌هایی نظیر تامین امنیت و حفظ حقوق مالکیت باید نقش‌آفرینی کند. امروزه می‌بینیم حتی بسیاری از هواداران دولت کوچک هم بر این باورند که وظایفی نظیر تامین دفاع ملی، امنیت داخلی، قانون و قضا،…

دنیای اقتصاد: بررسی‌های اکونومیست حاکی از آن است که با آغاز روند کاهشی در اقتصادهای بزرگ جهان سه ریسک مهم، اقتصاد جهانی را تهدید می‌کند. این سه ریسک عبارتند از: فاصله داشتن تورم بسیاری از کشورها از نرخ هدف ۲درصد به‌رغم افزایش نرخ‌های بهره، خطر افزایش بیکاری و چالش وارد شدن اقتصاد چین و ژاپن به فاز رکودی. این گزارش در مجموع وضعیت کنونی اقتصاد جهان را با وجود ریسک‌های موجود، خوب ارزیابی می‌کند. ۲۵۰اقتصاددان دانشگاه آکسفورد نیز در جدیدترین پیش‌بینی خود نرخ رشد پیش‌بینی‌شده۲۰۲۳ را از ۴/ ۲درصد به ۲درصد کاهش دادند.

دنیای اقتصاد: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی از خودروسازی به‌عنوان یکی از موتورهای رشد اقتصادی بالا و پایدار در برنامه هفتم یاد کرده است. با این حال می‌گوید وجود چالش‌هایی مانند قیمت دستوری و تحریم، این موتور را معیوب کرده است. مرکز پژوهش‌ها تاکید کرده تاثیرپذیری صنایعی مثل خودرو از تحریم‌ها، یکی از دلایل اصلی رشد صنعتی پایین در پایان دهه۹۰ است.

در دوره‌‌‌های رونق اقتصادی کشور همراه با افزایش درآمد و تولید ناخالص داخلی، حجم نقدینگی کشور به‌صورت دلاری افزایش می‌‌‌یابد در نتیجه همراه با رشد و توسعه اقتصادی کشور، ارزش دلاری نقدینگی کشور نیز افزایش می‌‌‌یابد. اما در شرایطی مانند چندسال اخیر که همراه تشدید تحریم‌‌‌ها و کاهش قیمت نفت، بیماری خطرناک کرونا نیز موجب کوچک‌تر شدن اقتصاد کشور شده، به‌نظر حتی بانک مرکزی برای حفظ تعادل اقتصاد، دراتخاذ سیاست‌‌‌های پولی و ارزی کشور، به‌‌‌شدت به‌دنبال حفظ رابطه نرخ ارز و حجم نقدینگی دلاری در سطح…

دنیای‌اقتصاد – گروه اقتصاد بین‌الملل: چین ۴ژوئیه اعلام کرد صادرات گالیم و ژرمانیم را که به ترتیب سهم ۹۸ و ۶۰درصدی از تولید جهانی در ۲۰۲۲ داشته است، محدود خواهد کرد. این فلزات که در مقادیر ناچیز تولید می‌شوند و ارزش تجاری کمی دارند، برای برخی تجهیزات نظامی از جمله لیزرها، رادارها و ماهواره‌های جاسوسی حیاتی هستند. این تصمیم چین نشان می‌دهد که مواد معدنی استراتژیک محدود به فلزات زیربنایی رشد اقتصادی، مانند نیکل یا لیتیوم نمی‌شوند. هفته‌نامه اکونومیست این هفته در مقاله‌ای به اهمیت گروه دیگری از عناصر که لازمه‌ تامین نیازهای مهمی…

فارس: دولت کره جنوبی تصمیم گرفته که حداقل حقوق کارگران در این کشور برای سال آینده را فقط ۵/ ۲ درصد افزایش دهد. به گزارش رویترز، کمیسیون تعیین حداقل حقوق کره‌جنوبی اعلام کرد تصمیم گرفته حداقل دستمزد در این کشور برای سال آینده را ۵/ ۲ درصد افزایش دهد. این در حالی است که کره‌جنوبی از یک طرف درگیر تورم بالا و از سوی دیگر با کاهش رشد اقتصادی روبه‌رو است. با این حساب حداقل حقوق ساعتی در کره از ۹۶۲۰ وون در سال جاری به ۹۸۶۰ وون برابر با ۸/ ۷ دلار برای سال ۲۰۲۴ افزایش پیدا کرده است. البته این تصمیم پس…

دنياي اقتصاد-البرز نظامي: مطابق برنامه پنج‌‌شنبه‌های صفحه اندیشه «دنیای اقتصاد» به بازخوانی مطالعات دیوید رومر از مدل‌های رشد اقتصادی می‌‌پردازیم. برای این کار، منبع اصلی یادداشت‌‌ها کتاب اقتصاد کلان پیشرفته دیوید رومر به ترجمه دکتر خلیلی عراقی و دکتر سوری است که توسط انتشارات نور علم به چاپ رسیده است. هدف از این امر آن است که با توضیح هر مدل در نهایت به این پرسش پاسخ دهیم که علت اصلی رشد اقتصادی در هر مدل چه چیزی در نظر گرفته ‌‌می‌شود. لازم به ذکر است که در یادداشت پیشین به معرفی فروض مدل رمزی-کاس-کوپمنز پرداختیم و در…

دنياي اقتصاد: گزارش منتشر شده از اداره آمار چین از رشد ۳/ ۶ درصدی تولید ناخالص داخلی این کشور در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۳ حکایت دارد. داده‌ها بیان می‌کند که رشد اقتصادی چین در فصل دوم بسیار سریع‌تر از فصل اول با سطح ۵/ ۴ درصد رشد کرده است، اما از برآورد ۳/ ۷درصدی کمتر افزایش یافته است. اما با این حال رشد اقتصادی چین در سه‌ماهه دوم سال جاری سریع‌ترین رشد از نیمه دوم سال ۲۰۲۱ را تجربه کرده است.

با مطالعه روند رشد و پیشرفت کشورهای مختلف جهان از جمله ایران می‌توان عوامل موفقیت یا شکست آنها را شناسایی کرد. به جرات می‌توان گفت داده‌های تجربی کافی برای ارزیابی و شناخت دلایل رشد اقتصادی کشورها وجود دارد و قابل تحلیل است.

دنیای‌اقتصاد: از قدیم هم گفته‌اند که جمعیت جوان و در سن کار می‌تواند یک عامل مهم برای رشد اقتصادی باشد. اما این قاعده همیشگی نیست؛ اگر رشد جمعیت متناسب با ظرفیت‌های اقتصادی نباشد و جمعیت در سن کار از اشتغال محروم باشد، این رشد به بی‌ثباتی‌های عظیم ختم می‌شود؛ همین قاعده درباره زوال جمعیتی نیز قابل صدق است، یعنی اگر جمعیت در حال کار به سن بازنشستگی برسد و دولت برنامه لازم را برای مواجهه با واقعیت جدید نداشته باشد، زوال جمعیت به افول قدرت منتهی می‌شود.