از بین تمام گزارههایی که بر فضای حکمرانی اقتصاد ایران سایه گستراندهاند، ضدیت با تجارت یا بیمیلی به آن، بدترین ضربه را به بخش واقعی اقتصاد یا همان نهاد تولید زده است. اما واقعیت این است که تولید بدون تجارت معنایی ندارد. در بسیاری از مثالهای موفق رشد صادرات، ردپای ابزار تجارت دیده میشود.