شماره روزنامه ۵۹۹۴
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • پس از محمدشاه، دوران طولانی حکومت ناصرالدین شاه آغاز شد. در این دوره که حدود نیم قرن به طول انجامید با توجه به ارتباط بیشتر ایران با جهان اطراف، کشور دچار تحولات زیادی شد. ناصرالدین شاه از سال 1227 خورشیدی/ 1848م تا 1275 خورشیدی/ 1896م پادشاهی کرد. در این دوره تغییرات چشمگیری در پویش شهرنشینی و نظام شهرسازی، به‌ویژه در پایتخت کشور به وجود آمد. در این دوره سه عامل اصلی توسعه شهری یعنی تحرک اقتصادی، تمرکز اداری و سیاسی و موقعیت ارتباطی به نحو بی‌سابقه‌ای در تهران تقویت شد.
  • بحران مالی در اواخر دولت صفویه صورتی آشکارتر به خود گرفته بود. تبدیل زمین‌های دولتی به املاک سلطنتی به آن منظور صورت گرفت که بر درآمد دولت صفویه افزوده شود. این کار که ابتدا در زمان شاه تهماسب در سده شانزدهم (879 تا 979ش) آغاز شد و در زمان شاه‌عباس شتاب گرفت، در سال‌های 1640م/ 1019ش تا 1666م/ 1045ش به اوج تازه‌ای رسید. آیا این واکنشی در برابر بحران مالی قریب‌الوقوع بود یا برنامه‌ای به منظور ازدیاد درآمد دولت مطلقه؟ شاردن که به قول خودش فقط از روی حدس و گمان سخن می‌گوید، معتقد است که در دهه 1670م/ 1050ش درآمدها 700 هزار تومان (32 میلیون لیور) و هزینه‌ها 744 هزار تومان (34 میلیون لیور) بوده است؛ او به‌طور مسلم می‌دانسته که یک کسری بودجه در کار است و باید به حساب آورده شود. آیا در این صورت امکان پیدایش یک…
  • 26 آوریل 1945 بنیتو موسولینی، دیکتاتور فاشیست ایتالیایی در حالی که قصد داشت در لباس سربازان آلمانی از ایتالیا بگریزد توسط پارتیزان‌های ایتالیایی در یک مزرعه دستگیر شد و همان جا به همراه سایر همراهانشان که از مقامات حکومت فاشیستی بودند، پس از محاکمه صحرایی به اعدام محکوم شد. روز بعد هنگام تیرباران شخصی با چاقو به او حمله کرد و موسولینی نیمه‌جان از شکنجه به زمین افتاد؛ و مردم به او حمله کردند و با لگد جمجمه‌اش را متلاشی کردند. جسد موسولینی و معشوقه‌اش در «پیازا لورتو» در میلان، برای نمایش عموم با قلاب‌های مخصوص آویزان کردن گوشت در قصابی‌ها از سقف یک ایستگاه پمپ‌بنزین آویخته شد تا آنکه با دستور پاپ جنازه را پایین آوردند جسد او را پس از آن به آتش کشیدند و خاکسترش را نیز به دریا ریختند.
  • اواخر فروردین سال 1100 ه. شهر تبریز در اثر زلزله‌ای به بزرگی 7/ 7 ریشتر به کلی نابود و ۸۰ هزار نفر کشته شدند. این زلزله که همزمان با هجوم لشکر محمود افغان به ایران رخ داد به مهاجمان امکان داد که به راحتی شمال غرب ایران را فتح کنند. در دفتری دست‌نویس که پیداست در سال‌های نزدیک به واقعه نوشته شده. در باره این زلزله آمده است:
  • 26 آوریل 1986 یک حادثه اتمی فاجعه بار در نیروگاه چرنوبیل در اوکراین رخ داد. انفجار و آتش‌سوزی در رآکتور شماره ۴ نیروگاه چرنوبیل باعث پخش مواد رادیواکتیو در بخش بزرگی از غرب شوروی و اروپا شد. پس از انفجار ابتدا محیط اطراف تاسیسات به امواج رادیواکتیو آلوده شد و بعد به تدریج ابرهای آلوده به نواحی دورتر رسید و بارش باران سبب شد که بخش‌های وسیعی از اروپا به مواد رادیواکتیو آلوده شود. در اثر انفجار در رآکتور بلوک چهار تاسیسات اتمی چرنوبیل، مواد رادیواکتیو برای ساختن حدود صد بمب اتمی آزاد شد. اگرچه مقامات اتحاد شوروی در آن زمان، پخش هر گونه خبری را در مورد این فاجعه به شدت ممنوع کردند اما از نظر زیان‌های مالی و انسانی، چرنوبیل هولناک‌ترین حادثه نیروگاه‌های هسته‌ای در جهان به‌شمار می‌آید.
  • عرصه تجارت و بازرگانی در آذربایجان حوالی قرن نوزدهم دچار رکود روزافزون شد. امری که نقش مهمی در مهاجرت نیروی کار ایرانی به قفقاز داشت. باید متوجه این حقیقت بود که پیامدهای این اختلال صرفا حیات اقتصادی تجار و بازرگانان بزرگ را تحت تاثیر قرار نمی‌داد، بلکه شمار زیادی از کاسبان و خرده‌فروشان و در یک کلام اهل بازار را نیز در بر می‌گرفت. در انحطاط همه‌جانبه‌ای که اوضاع اقتصادی ایران را در بر گرفته بود، تجارت هم بی‌تاثیر نمانده بود.