شماره روزنامه ۵۹۹۵
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • در متون تاریخی عصر صفویه از امام‌قلی‌خان به‌عنوان امیرالامرا و بیگلربیگی (گاهی والی) تمام نواحی فارس، لار، کهگیلویه، شمیل، مینا و بحرین، بعضی از ولایات خوزستان مانند هویزه و دورق و قسمتی از عراق عجم مانند جربادقان [گلپایگان]، تویسرکان و محلات یاد کرده‌اند. در واقع، وی بر منطقه‌ای «از قمشه نزدیک اصفهان تا سواحل بحر عمان» حکومت داشت.

  • دولت قاجار تا سال 1900 کسری درآمدی معادل یک‌میلیون دلار در سال داشت، اما همچنان برای افزایش درآمدهای مالیاتی مورد نیاز خود با ضعف‌های اساسی روبه‌رو بود. در نتیجه دولت برای برون رفت از این چرخه باطل، به فروش امتیازات و استقراض روی آورد. این فرآیند در سال 1872 توسط ناصرالدین شاه آغاز شد و طی آن حقوق انحصاری ساخت راه‌آهن، تراموا، سد، جاده‌ها، معادن و کارخانه‌های صنعتی به بارون ژولیوس دو رویتر فروخته شد.

  • دهم اردیبهشت ماه به‌عنوان روز خلیج‌فارس نامگذاری شده است. براساس نوشته‌های مورخان یونانی مانند هرودت (425 – 484 ق.م)، کتزیاس (380 – 445 ق.م)، گزنفون (352 – 430 ق.م)، استرابن (24 ق.م – 63 ق.م) که پیش از میلاد مسیح می‌زیسته‌اند؛ یونانیان نخستین ملتی هستند که به این دریا نام پرس و به سرزمین ایران پارسه، پرسای، پرس‌پولیس یعنی شهر یا مملکت پارسیان داده‌اند. انگلیسی زبان‌ها نیز این منطقه جغرافیایی خاص را PERSIAN GULF می‌خوانند که در واقع ترجمه ساده‌ای از نام «خلیج‌فارس» است و نقشه‌های بی‌شماری که از ملوانان و جغرافی‌دانان انگلیسی قرون ۱۶ و ۱۷ میلادی باقی‌مانده است، اسناد غیرقابل انکار این حقیقت تاریخی هستند.

  • دهم اردیبهشت سال 1000 ه. ش (30 آوریل 1622م) در دوره شاه عباس ارتش ایران به رهبری امام‌قلی‌خان، توانست پرتغالی‌ها را در خلیج‌فارس شکست داده و به سلطه بلندمدت آنها پایان دهد.

  • از 10 اردیبهشت به‌عنوان روز ملی صنعت برق یاد می‌شود. نخستین نیروگاه خصوصی برق شهری در سال ۱۲۸۴ ه.ش از سوی حاج حسین مهدوی (امین‌الضرب) توسط مهندسی به نام حیدر عمواغلی در شهر تهران راه‌اندازی شد. او نخستین کسی بود که با دریافت یک امتیازنامه معتبر اقدام به تاسیس کارخانه برق شهری در ایران کرد. این نیروگاه در ۲۴ ساعت فقط ۶ ساعت برق ۲۲۰ ولت تک‌فاز و ۳۸۰ ولت سه فاز متناوب مشترکین آن زمان را تامین می‌کرد. چنان که از امتیازنامه حاج امین‌الضرب برمی‌آید در این امتیازنامه برپایی کارخانه‌های برق، آجرسازی و نجاری یکجا به وی واگذار شده بود. همچنین از حدود سال ۱۳۰۳ ه.ش بخش‌های خصوصی دیگری از جمله کارخانه‌های آرد، ریسندگی، نساجی و برخی شهرداری‌ها، در شهرهای مختلف ایران نسبت به راه‌اندازی مولدهای کوچکی از نوع دیزل و توربین…

  • در سال 1259ه.ش برابر 1880میلادی در شهر ارومیه در یک خانواده طبیب سنتی پسری متولد شد که نقش مهمی را در تاریخ مشروطه و فعالیت‌های سیاسی چپ ایران رقم زد. مادرش زهرا و نام پدرش حکیم علی‌اکبر طاری‌ وئردی افشار بود. وی در تاریخ ایران به حیدرخان برقی یا از آن معروف‌تر به حیدرخان عمواغلی معروف است خانواده از زمانی‌که او بیش از شش سال نداشت، در اثر فشار اقتصادی که در آن زمان بر ایران حاکم بود راهی قفقاز می‌شوند و در یکی از شهرهای ارمنستان فعلی به نام الکساندوپل ساکن می‌شوند.

جستجوی پیشرفته