شماره روزنامه ۵۹۹۵
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • دکتر علیرضا ملایی‌توانی
    میثم غلامپور

    فرهنگ را می‌توانیم مجموعه به هم پیچیده‌ای از اعتقادها، اعمال و آداب و رسوم مشترک اعضای یک جامعه یا گروه در زمانی مشخص تعریف کرد که در مجموع، آن جامعه را از سایر جوامع و گروه‌ها متمایز می‌سازد. با چنین وصفی، فهم جوامع انسانی در اعصار گوناگون بدون موشکافی در فرهنگ آن جوامع، امکان‌پذیر نیست. تاریخ فرهنگی به‌عنوان یکی از شاخه‌های مهم دانش‌تاریخ می‌کوشد بر همین جنبه تمرکز کند. این مقاله نیز قصد دارد گوشه‌ای از تاریخ فرهنگی ایران عصر قاجار را در حوزه فرهنگ استحمام مورد کاوش قرار دهد.

  • تنظیم و تالیف: حسن فرازمند‌‌

    پس از افتتاح ساختمان فرودگاه شیراز که روز پانزدهم مرداد سال 1337 توسط شاه و جمعی از همراهان وی انجام شد، نخستین پروازهای رسمی این فرودگاه به‌طور رسمی آغاز شد. براساس گزارشی که در برخی از رسانه‌های وقت ازجمله روزنامه اطلاعات در روز شانزدهم مرداد سال 1337 منعکس شد در مراسم افتتاح این فرودگاه ابوالحسن ابتهاج رئیس سازمان برنامه خطاب به شاه، همراهان و مهمانان دعوت شده به مراسم افتتاح گفت:« عملیات ساختمانی این فرودگاه در سال 1336 شروع شد و از ابتدا به علت نداشتن اعتبارات کافی عملیات با کندی پیش رفت و پس از چندی به کلی تعطیل شد و در سال 1329 عملیات ساختمانی دو آشیانه فلزی و توسعه خیابان پرواز و تاکسی‌روها توسط سازمان برنامه شروع شد.

  • مجلس شورای ملی قانونی را در روز 16 مرداد سال 1352 به تصویب رسانید که براساس آن هرکس قصد ساختن یک ساختمان داشته باشد باید برای هر مترمربع آن 30 ریال (سه تومان) حق بیمه کارگری برای کارگران ساختمانی بپردازد. جراید نیز در آن روز نوشتند: «این یک لایحه بود به نام «قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی» که پس از تصویب برای بررسی و تصویب نهایی به مجلس سنا ارسال شد. در آن زمان گفته می‌شد با توجه به اینکه در حال حاضر (سال 1352) پروانه ساختمان از طرف شهرداری صادر نمی‌شود و صدور پروانه‌های ساختمانی به شهریورماه موکول شده است (علت آن نوشته نشده است) کسانی که بخواهند در آینده جواز ساختمان یا توسعه و تعمیرات ساختمان یا تجدید بنا و تخریب مربوط به یک ملک را بگیرند، مکلف خواهند بود برای هرمترمربع زیربنا در جمع طبقات مبلغ 30…

  • ساعت 10 روز 17 مرداد 1337 شماری از بازرگانان و صاحب‌نام‌های اقتصادی در اتاق بازرگانی تهران جمع شدند تا نسبت به وضع قانون مالیات برای سفته اعتراض کنند. خبرنگاران، تعداد تجار معترض را یکصد نفر اعلام کردند ونوشتند: آنها به این دلیل در اینجا جمع شده‌اند که قرار است ساعت 10 صبح امروز هیات‌رئیسه اتاق بازرگانی برای رسیدگی به مشکلاتی که بر اثر اجرای «قانون مالیات سفته» به‌وجود آمده تشکیل جلسه بدهد.

    براساس این گزارش‌ها شمار معترضان از مرز یکصد نفر هم گذشت و سناتور وکیلی، رئیس اتاق بازرگانی تهران خطاب به آنها اظهار کرد: «اتاق بازرگانی نسبت به وظایف خود همیشه آگاه و هوشیار است و به همین علت از ابتدای امر اقدامات قانونی لازم را برای رفع مشکل به‌عمل آورده است.

  • گروه تاریخ و اقتصاد‌‌: جنگ جهانی اول از 6 مردادماه سال ۱۲۹۳ آغاز شد و تا ۱۹ آبان ۱۲۹۷ خورشیدی ادامه یافت. (م. 1918-1914)جنگ پایان تعدادی از نظام‌های پادشاهی اروپا را رقم زد و مایه نابودی چهار دودمان پادشاهی هابسبورگ، دودمان هوهن تسولرن، عثمانی و رومانوف به ترتیب در اتریش-مجارستان، آلمان، امپراتوری عثمانی و روسیه تزاری شد. بیشتر تاریخ‌نگاران باور دارند که شکست گفت‌وگوها پس از جنگ و «معاهده ورسای» و تحمیل غرامت بسیار به آلمان و دیگر دول شکست خورده، مایه پرورش فاشیسم در ایتالیا و نازیسم در آلمان و زمینه آغاز جنگ‌جهانی دوم شد.

  • گروه تاریخ و اقتصاد‌‌: در سال‌های پیش از مشروطیت، رگه‌های کمرنگی از نقد سنت‌ها در اندیشه زنان پیشگام و در برخی از امور اجتماعی یافت می‌شود که بیان‌کننده آغاز چالشی طولانی در مسیر نقد سنت است.

    - دکتر سهیلا ترابی فارسانی، تاریخ اسلام و ایران، دوره جدید تابستان 1388 شماره 2 (پیاپی 77)

    .