گروه بورس، سلیمان کرمی: در میان صنایع بورسی روز گذشته، تنها ۱۳ صنعت روند مثبتی را ثبت کردند. در میان صنایع مثبت تنها صنایع ماشین‌آلات و محصولات غذایی رشد بیش از یک درصد را تجربه کردند و بقیه صنایع صعودی، رشد بسیار اندکی را ثبت کرده‌اند. در میان ۲۲ صنعت نزولی نیز کانی غیرفلزی بیشترین افت روزانه را به ثبت رساند.

در بازار کم حجم روز گذشته، گروه بانک‌ها تنها با ۶۹ میلیون جابه‌جایی سهام بیشترین حجم معاملات را در اختیار داشت. در شرایطی که بیشتر شرکت‌های بورسی در ماه اخیر عملکرد نیمه نخست سال را روی سامانه کدال منتشر کرده‌اند، همچنان خبری از انتشار صورت‌های مالی نمادهای پالایشی نیست. در شرایطی این موضوع را شاهد هستیم که پس از ریزش شدید قیمت این نمادها پس از بازگشایی در پایان سال گذشته، بنا به گفته مسوولان انتظار انعکاس هر چه سریع‌تر عملکرد این نمادها وجود داشت. در حالی که دو ماه از نیمه نخست سال می‌گذرد، اما این صورت‌ها هنوز منتشر نشده است.

تداوم ابهام در گروه فرآورده‌های نفتی

گروه فرآورده‌های نفتی در روز گذشته با رشد اندک ۰۲/ ۰ درصدی مواجه شد. این در حالی است که شاخص این صنعت در ۷ روز معاملاتی اخیر افت ۱/ ۲ درصدی را تجربه کرد. بیش از

۷۶ درصد از ارزش بازار این گروه را پالایشی‌ها به خود اختصاص داده‌اند. بر این اساس، نوسانات قیمتی سهام پالایشی می‌تواند شاخص این گروه را کاملا با خود همراه سازد. این گروه همچنین در روند تغییرات شاخص از ابتدای سال، افتی معادل ۶/ ۶ درصدی از ابتدای سال نشان می‌دهد. پایان سال ۹۳ بازگشایی نمادهای پالایشی پس از توقف یکساله در پی رفع ابهامات موجود، افت بیش از ۴۶ درصدی شاخص این صنعت در روزهای پایانی اسفند ۹۳ رقم خورد.

در نتیجه، شاخص کل بورس تهران نیز با افت بیش از ۵/ ۵ درصدی مواجه شد. تعویق طرح کیفی‌سازی پالایشی‌ها تا پایان سال ۹۸ و در نظر گرفتن قیمت خرید محصولات اصلی (بنزین و نفت گاز‌)‌ بدون در نظر گرفتن طرح کیفی‌سازی از مواردی بود که شرکت ملی پالایش و پخش و شرکت‌های پالایشی بر سر آن به توافق رسیدند. در این میان، به این موضوع نیز تاکید شد که پالایشی‌ها باید مقادیر و مبالغ خرید و فروش را بر اساس قیمت‌های اعلامی پالایش و پخش به‌صورت ماهانه منتشر کنند.

با وجود انتظارات در ماه‌های اخیر همچنان حالتی متضاد را شاهد هستیم. این موضوع باعث شده که از ابتدای سال شاخص این گروه روند پرنوسانی را داشته باشد. در ماه‌های اخیر گزارش ماهانه از سوی پالایشی‌ها روی سامانه «کدال» منتشر شده است. با این حال، این گزارش‌ها تنها شامل مقادیر فروش این شرکت‌ها است و خبری از مبالغ فروش احتمالی در صورت‌های گزارش شده وجود ندارد. در شرایطی که سایر شرکت‌های بورسی به‌طور معمول گزارش‌های عملکرد نیمه نخست سال خود را در ماه اخیر منتشر کرده‌اند، همچنان شرکت‌های پالایشی از انتشار صورت‌های مالی خودداری کرده‌اند.

آخرین شفاف‌سازی در این خصوص را شرکت پالایش نفت بندر عباس به این ترتیب انجام داد که با توجه به عدم ابلاغ قیمت‌های فروش نفت و خرید محصولات از سوی پالایش و پخش در شهریور،‌ این شرکت قادر به انتشار صورت‌های عملکرد ۶ ماهه خود نیست. در این میان، حاشیه سود ناخالص بسیار کم (کمتر از ۵ درصد) نمادهای پالایشی کاملا به اثر‌گذاری شدید تغییرات فروش کل و همچنین بهای تمام شده کالا در سود این شرکت‌ها اشاره دارد. حدود ۹۰ درصد از بهای تمام شده کالا در شرکت‌های پالایشی به خرید نفت اختصاص دارد. بر این اساس، کمترین تغییر قیمت نفت اثر زیادی را بر سودآوری این شرکت‌ها خواهد داشت.

در این خصوص، کاهش یک دلاری قیمت نفت در ماه‌های فروردین و اردیبهشت افزایش ۵ واحد درصدی سود محقق شده «شپنا‌» در روند سه ماهه را به دنبال داشت (رشد سود محقق شده نسبت به پیش‌بینی درآمد هر سهم از ۱۷ درصد به ۲۲ درصد). از ابتدای تابستان قیمت نفت بار دیگر در مدار نزولی قرار گرفت. به این ترتیب، در حالی که قیمت نفت در ابتدای تابستان در سطح ۶۰ دلاری قرار داشت اوایل شهریور تا سطح کمتر از ۴۰ دلار نیز افت یافت. کاهش شدید قیمت نفت به تنهایی عاملی مثبت در جهت کاهش بهای تمام شده کالا محسوب می‌شود.

با این حال، کاهش قیمت نفت، افت قیمت فرآورده‌ها را نیز به دنبال دارد. با توجه به مشخص نبودن قیمت‌های احتمالی نظرات دقیقی را نمی‌توان در این خصوص بیان کرد. بر اساس دستورالعمل‌ها قیمت فروش نفت به پالایشگاه‌ها باید ۹۵ درصد میانگین فوب خلیج فارس و خرید محصولات باید به قیمت فوب خلیج فارس باشد. با این حال، مشخص نبودن تاریخ دقیق تعیین این قیمت‌ها و معیار پالایش و پخش در این خصوص مانع از تحلیل دقیقی از این موضوع می‌شود. از طرفی بخش زیادی از مبالغ فروش نیز به محصولات اصلی مانند بنزین و نفت گاز اختصاص دارد (تا بیش از ۶۰ درصد). با توجه به اینکه مرجع قیمت‌گذاری، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی است، انتظار برای ابلاغ قیمت از سوی این نهاد و در نهایت انتشار صورت‌های مالی شرکت‌های پالایشی وجود دارد.

در میان نمادهای گروه فرآورده‌های نفتی تنها دو نماد روند مثبتی را در معاملات روز گذشته به ثبت رساندند. در این میان، شبندر با رشد اندک ۸/ ۰ درصدی عامل حمایت از شاخص این صنعت در روز گذشته بود. در این نماد خرید تنها ۷۲ درصدی حقوقی‌ها در مقابل فروش تنها ۵/ ۳ درصدی این دسته معامله‌گران مشاهده شد. از سوی دیگر شرکت نفت بهران با نماد «شبهرن» با افت ۳۸/ ۱ درصدی بیشترین افت قیمتی را تجربه کرد. در این نماد حجم کامل معاملات به‌طور کامل در اختیار حقیقی‌ها بوده است. در میان نمادهای این گروه همچنین، «شپنا» بیشترین حجم و ارزش معاملات را در اختیار داشت. در این نماد خرید ۲۸ درصدی حقوقی‌ها در برابر فروش کمتر از ۷ درصدی این گروه از معامله‌گران را شاهد هستیم.

تداوم نزول کانه‌های فلزی

گروه کانه‌های فلزی در روز گذشته با افت ۸/ ۰ درصدی شاخص مواجه شد. تغییرات شاخص این صنعت در روند ۷ روز معاملاتی اخیر و همچنین از ابتدای سال افت ۲/ ۲۴ درصدی را نشان می‌دهد. این صنعت در ماه‌های اخیر مشکلاتی نظیر تداوم قیمت‌های جهانی را تجربه کرد. در این صنعت نیز تنها نماد «کاما» رشد اندک را تجربه کرد. در این نماد معاملات کاملا در دستان حقیقی‌ها بود.

امید به آینده در شرایط رکود

شاخص گروه انبوه‌سازی در روز گذشته با افت ۹/ ۰ درصدی مواجه شد. در حالی که شاخص این گروه رشد ۶/ ۱۵ درصدی از ابتدای سال را نشان می‌دهد، در هفت روز معاملاتی اخیر نیز افت ۹/ ۰ درصدی را تجربه کرده است. تمام نمادهای زیرمجموعه این صنعت افت قیمتی را در معاملات روز اخیر به ثبت رساندند. در این میان، بیشترین افت را «ثاباد» با دست به دست شدن سهام بین حقیقی‌ها ثبت کرد. تداوم رکود در بازار مسکن و کاهش انتظارات از رشد قیمت‌ها در این بازار باعث شده همچنان بدبینی نسبت به کاهش سودآوری شرکت‌ها وجود داشته باشد. در این خصوص، رشد کمتر از تورم قیمت مسکن در تابستان و نسبت به تابستان سال گذشته بر اساس داده‌های سازمان آمار به ادامه رکود اشاره دارد. در شرایط کنونی و در فصل تقاضای مسکن، پاییز و در ادامه زمستان، انتظار نسبت به روند رو به بهبود در کوتاه مدت وجود ندارد. با این حال، تسهیلات جدید ۶۰ و ۸۰ میلیونی که در ماه‌های آتی به این بازار وارد می‌شوند، امیدواری را به بهبود بازار مسکن و در ادامه ساخت و ساز به وجود آورده است. انعکاس این امیدواری‌ها در صورت‌های مالی این شرکت‌ها که در ماه‌های گذشته برای سال مالی منتهی به شهریور ۹۵ منتشر شده بود و همچنین در اولین پیش‌بینی سود «ثمسکن» برای سال مالی منتهی به آذر مشاهده می‌شود.

ادامه بدعهدی پالایشی‌ها