به بهانه برگزاری «چهارمین مجمع جهانی بنگاه‌های اجتماعی»
سیامک خرمی* قسمت ششم گاهی فکر می‌کنیم اینکه فعالیت‌های تجاری را متناسب با اهداف زیست‌محیطی طرح‌ریزی و اجرا کنیم بسیار پیچیده و دست و پاگیر است. به همین دلیل، معمولا بنگاه‌های تجاری از این گونه رفتار‌ها و اقدامات «سبز» به بهانه‌های مختلف اقتصادی و غیراقتصادی سر باز می‌زنند.
در حالی که اگر عزم جدی و نگرش مثبت به همراه آگاهی از راهکارها وجود داشته باشد، پیاده‌‌سازی برنامه‌های «سبز» چندان هم که تصور می‌شود، دشوار نیست.
هفته گذشته در «چهارمین مجمع جهانی بنگاه‌های اجتماعی» در کلگری شرکت کردم. این رویداد از زوایا و جوانب مختلف برای من بی‌نظیر بود و به همین دلیل تصمیم گرفتم برخی از مشاهدات و تجربیاتم را در اینجا با شما در میان بگذارم.
۱- برق ساختمان در طی سه روز همایش از منبع انرژی باد تامین می‌شد. شرکتی به نام BullFrogPowered مسوولیت تامین برق را از منابع پاک انرژی بر عهده گرفته بود. همان طور که در عکس پایین این ستون مشاهده می‌شود در جای جای محل برگزاری همایش تابلوهایی برای آگاهی مخاطبان از سبز بودن منبع انرژی بود.
این شیوه بازاریابی به شرکت BullFrogPowered کمک شایانی کرده است، تا بازار خود را به‌رغم رقابت شدید از طرف شرکت‌های تامین‌کننده برق به شیوه رایج، گسترش دهد.
۲- در کنفرانس‌های داخل کشور بسیار رایج است که به تمامی مخاطبان پکیج‌های شیکی چون کیف چرم و مانند آن ارائه شود. واقعیت آن است که مخاطبان این کنفرانس‌ها، مخصوصا اگر موضوع تجاری باشد، نیازی به این پکیج‌های شیک ندارند و مسلما توان مالی برای تامین یک کیف مشابه و متناسب با سلایق شخصی خود دارند.
اما متاسفانه عادت غلطی است که ترویج شده و هزینه‌ها و سرمایه‌های زیادی هم در کنفرانس‌ها برای آن صرف می‌شود. علاوه بر آن، به شخصه بسیار مشاهده کردم که این کیف‌ها و پکیج‌ها به گوشه ای از اتاق و دفتر کار و انباری می‌روند و خاک می‌خورند و سرانجام به زباله تبدیل می‌شوند.
کار زیبایی که در این همایش صورت گرفته بود آن بود که کیسه‌هایی در اختیار مخاطبان قرار می‌گرفت که از مواد بازیافت شده تهیه شده بودند. ضمن آنکه نیاز مخاطب برای حمل وسایل خرده را در همایش تامین می‌نمود، هم در هزینه و هم در تولید ضایعات صرفه‌جویی می‌کرد.
۳- نکته دیگر، قرار گرفتن سطل‌های زباله مخصوص برای جمع‌آوری تمامی ضایعات کنفرانس، حتی آنها که قابل بازیافت به شیوه رایج نیستند، بود. مسوولان کنفرانس با شرکتی به نام
Do IT Green قراردادی بسته بودند تا تمامی زباله‌های تولید شده در روزهای همایش را جمع‌آوری کند و به شیوه مبدعانه خود بازیافت کند. در نهایت از طرف شرکت پیمان کار اعلام شد که ۹۸ درصد زباله‌ها به ماده‌ای دیگر یا انرژی حرارتی قابل تبدیل
بوده‌اند.
۴- طراحی جلسات همایش به گونه‌ای بود که مشارکت فعال مخاطبین را می‌طلبید. حتی در یکی از سالن‌ها فضایی تعبیه شده بود که مخاطبین می‌آمدند و موضوعات مورد علاقه خود را بر روی برگه‌هایی یادداشت می‌کردند و بر روی وایت برد می‌چسباندند. سپس توسط تسهیلگرانی این افراد به هم معرفی می‌شدند و دور میزی می‌نشستند و در مورد موضوع مورد علاقه به بحث و گفت‌وگوی سازنده می‌پرداختند.
۵- در این همایش (و البته بسیاری از همایش‌های دیگر) یک دقیقه هم وقت تلف نشد. علاوه بر اینکه تمامی برنامه‌ها به موقع شروع و تمام می‌شد، در بازه یک ساعت و نیمه نهار سخنرانی‌های کلیدی صورت می‌گرفت. در واقع زمان نهار هم فرصتی بود برای گفت‌وگو با سایر شرکت‌کننده‌ها و هم بهره بردن از یک سخنرانی جذاب و مهم.
مقایسه کنید با سمینارهایی که به سمیناهار معروف شده‌اند و مخاطبان اگر از نهار مراسم راضی نباشند کیفیت کل مراسم را زیر سوال می‌برند. مضاف بر آنکه در این گونه مراسم وقت زیاد برای نهار تلف می‌شود و همچنین به دلیل سنگین بودن وعده‌های غذایی (همراه با برنج و نان ) ضایعات غذایی بسیاری را شاهد هستیم.
در این همایش حدود ۳۵ کشور جهان حضور داشتند و جای ایرانی‌ها خالی بود. من مطمئنم کارآفرینان اجتماعی توانمندی در ایران وجود دارند که با ایده‌های نوآورانه و انرژی فزاینده تلاش در تغییر وضعیت کنونی زندگی اجتماعی و بهبود محیط زیست
دارند.
مسلما، از کیفیت برگزاری تمامی رویدادها و همایش‌های داخل ایران آگاه نیستم. اما امیدوارم، روز به روز شاهد برگزاری بیشتر کنفرانس‌هایی در سطح ملی باشیم که ضمن ارائه محتویات با کیفیت بالا، بر کاهش تولید ضایعات و مصرف انرژی و آلودگی‌های زیست‌محیطی همت گمارند و فضای بهتری را برای مشارکت فعلانه مخاطبان کنفرانس و همایش فراهم آورند.
s.khorrami@gmail.com*

به بهانه برگزاری «چهارمین مجمع جهانی بنگاه‌های اجتماعی»