گزارش ظریف از مذاکره با چین

ظریف پس از شرکت در نشست کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی‌ در جمع خبرنگاران ادامه داد: «حدود ۱۰ روز پیش در گفت‌وگوی ویدئو کنفرانسی که با وزیر خارجه چین داشتم به آنها اطلاع دادم که ما به منظور نهایی کردن پیش نویس آماده انجام مذاکره نهایی هستیم.» ظریف افزود: «زمانی که این متن نهایی شود و مورد توافق دوطرف قرار بگیرد در مراجع قانونی نیز به تصویب خواهد رسید.»

تاکنون هیچ متنی به مجلس ارائه نشده

همزمان یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی ‌در مورد سند همکاری ۲۵ساله ایران و چین گفت: «کلیه موافقت‌نامه‌هایی که تعهدآور باشند باید به تصویب مجلس برسد.» ابراهیم عزیزی، نماینده شیراز در مجلس در گفت‌وگو با «عصرایران» در مورد قرارداد ۲۵ ساله با چین افزود: «تاکنون هیچ متنی به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی که متکلف بررسی این موضوعات است ارائه نشده، بنابراین کمیسیون امنیت ملی به شکلی که مطرح شد در جریان این موضوع نیست البته آقای ظریف توضیحاتی دررابطه با این توافق‌نامه دادند.»

عمق راهبردی ارتباط با شرق برای ایران

وی ادامه داد: «موضوع ارتباط با چین و شرق برای ما از عمق راهبردی برخوردار است و اگر بتوانیم سیاست نزدیکی به شرق را در مقابل این گستاخی‌های غرب توسعه دهیم در کلیت به عنوان یک حرکت مبتنی بر استراتژی ایرانی اسلامی‌کار خوبی است، اما این به معنای این نیست که توافقنامه‌های فی مابین را بدون در نظر گرفتن استقلال و حاکمیت ارضی‌مان نادیده بگیریم و چشم بسته توافقی را قبول کنیم، مجلس به این موضوعات کاملا حساس است و با حساسیت آنها را رصد می‌کند.» نماینده شیراز تاکید کرد: «آنچه مسلم است این است که هر نوع توافقنامه ای که تعهدی را برای ایران اسلامی‌ایجاد کند باید به تصویب مجلس برسد و مجلس هم اجازه نمی‌دهد اقداماتی که تعهدآور باشد بدون مصوبه مجلس اجرایی شود.» این در حالی است که در اصل ۷۷ قانون اساسی نیز آمده است: «عهدنامه‌ها، مقاوله‌نامه‌ها، قرارداد‌ها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد.»

ایران زیر بار قراردادهای مشابه ترکمنچای نمی‌رود

از سوی دیگر به دنبال تداوم فضاسازی‌ها درباره قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین، سخنگوی قوه قضائیه در سخنانی تاکید کرد که  شایعات درباره ماهیت قرارداد مطرح شده صحت ندارد و «جمهوری اسلامی‌ زیر بار قراردادهای مشابه ترکمنچای نمی‌رود.»  به گزارش «ایسنا»، غلامحسین اسماعیلی در نشست خبری روز گذشته خود در پاسخ به سوالی درباره «قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین که مخالفان می‌گویند یک ترکمنچای دیگر است و اینکه  آیا در این قرارداد تمهیدات قضایی دیده شده است؟» گفت: «این موضوع با وجودی‌که یک موضوع اقتصادی است اما ورود جریانات سیاسی به آن، مساله را به حساسیت در افکار عمومی ‌تبدیل کرده است.» وی با اشاره به اینکه ضوابط در این تفاهم مورد لحاظ قرار گرفته گفت که شایعات درباره ماهیت قرارداد مطرح شده صحت ندارد. سخنگوی قوه قضائیه با بیان اینکه این همکاری‌ها هنوز به مرحله انعقاد قرارداد رسمی‌ مبدل نشده، درباره مفاد همکاری‌های ۲۵ ساله ایران و چین توضیح داد: «یک تفاهم‌های اولیه‌ای هست که به  قرارداد لازم‌الاجرا نرسیده و قطعا نهادهای ناظر که بخشی نهادهای قوه مثل سازمان بازرسی است و بخش دیگر مجلس و دیوان محاسبات است، مراقبت های لازم  را به عمل می‌آورند. » به گفته اسماعیلی، امروز جمهوری اسلامی ‌ایران، کشوری نیست که زیر بار قراردادهای مشابه ترکمنچای برود و ما تا الان دلیلی که بر این ماهیت باشد به دستمان نرسیده است.

خشم‌ نیکی هیلی

این در حالی است که همکاری‌های تهران و پکن در قالب این سند همکاری، نگرانی و خشم کشورهای دیگر از جمله آمریکا را در پی داشته است. در این راستا نیکی هیلی،  سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل انعقاد سند جامع همکاری چین و جمهوری اسلامی ‌را «پایانی بر انزوای ایران» خواند. به گزارش «ایسنا»، نیکی هیلی، سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل متحد روز دوشنبه در توییتی نوشت: «شراکت چین با ایران به معنای پایان انزوای جهانی ایران است.» وی در ادامه توییت خود مدعی شد که چین با این توافق می‌تواند در پروژه‌های مختلف اعم از بانکی، بنادر، خطوط ریلی و مخابرات دست داشته باشد.

تحلیل والت از همکاری ایران و چین

همزمان استفان والت، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه هاروارد در توییتی نوشت که مسیر اتخاذی رئیس‌جمهور آمریکا باعث شده است که تهران و پکن گردهم بیایند. به گزارش «ایسنا»، در توییت والت، آمده است: «من و مرشایمر که حامی‌ توسعه روابط با ایران بودیم، هشدار دادیم که چین با گسترش جاه‌طلبی‌هایش به دنبال متحدانی در خلیج فارس می‌گردد و ایران نیز احتمالا در راس فهرست خواهد بود. ترامپ و پمپئو مسیر دیگری را در پیش گرفتند و تهران و پکن را گردهم آوردند. کارتان عالی بود!»

پیش‌تر سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان روز دوشنبه در نشستی خبری در پاسخ به سوالی مبنی بر این که در چند روز اخیر در فضای مجازی و افکار عمومی‌ مطالب زیادی در ارتباط با سند جامع همکاری ۲۵ ساله ایران وچین مطرح شده است و چرا وزارت خارجه برای ایجاد شفافیت در ذهن افکار عمومی ‌اقدام به انتشار متن این سند نمی‌کند، گفت: «این سند هنوز نهایی نشده است و در حال چکش‌کاری است. بحث و گفت‌وگوها در مورد این سند ادامه دارد و وقتی که نهایی شود و طرف چینی نظرات و دیدگاه‌های خود را مطرح کنند حتما افکار عمومی ‌را در جریان این موضوع و سند قرار می‌دهیم.»

وی ادامه داد: «جوسازی‌های ایجاد شده نیز برای مختل کردن همکاری‌های راهبردی بین ایران و چین است و هر گونه پرداختن اضافی به این موضوع به پیشبرد اهداف دشمنان  ملت ایران و کسانی که خواستار رابطه خوب ایران و چین نیستند در این زمینه کمک می‌کند.» موسوی ادامه داد: «بعد از تایید این سند از سوی چینی‌ها و نهایی شدن آن مطالب مرتبط به اطلاع افکار عمومی ‌رسانده می‌شود.»

همچنین علی آقا‌محمدی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام یکشنبه شب در سخنانی درباره سند راهبردی ۲۵ ساله بین ایران و چین گفت: «نقشه راه جدید ایران و چین شکستی را برای آمریکا رقم خواهد زد که در منطقه بی‌نظیر خواهد بود.» به گزارش تابناک به نقل از صداوسیما، این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در همین‌باره گفت: «این یک قرارداد نیست، بلکه نقشه راه است که راهبرد و حوزه ما را در منطقه مشخص می‌کند.» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه درباره واگذاری جزیره کیش نیز گفت: «این سند نقشه راه است و این خبر نتیجه افکار پهلوی است و حرفی سبک و سطحی است.»

دادوستدهای تهران-پکن عادی است

در این بین سخنگوی وزارت خارجه چین روز دوشنبه در کنفرانس خبری خود درباره روابط تهران و پکن، ایران را کشور دوست چین دانست و گفت که تهران همکاری و دادوستدهایی عادی با پکن دارد. به‌ گزارش «ایسنا»، هوا چونیینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین در کنفرانس خبری هفتگی خود گفت: «چین اهمیت زیادی برای روابط دوستانه با دیگر کشورها قائل است. ایران نیز کشوری دوست است که همکاری و دادوستدهایی عادی با چین دارد.» وی در ادامه اظهار کرد که اطلاعاتی در خصوص موضوعات منتشر شده توسط نیویورک تایمز درباره سند همکاری جامع ایران و چین ندارد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم اخیرا روزنامه نیویورک‌تایمز مدعی شده بود به نسخه‌ای از سند همکاری راهبردی ایران و چین دست پیدا کرده است. این روزنامه در  مطلبی نوشته بود: «این دو کشور با ایستادن مقابل آمریکا در آستانه توافق بر سر این طرح جامع برای همکاری‌های تجاری و نظامی‌‌ هستند.»