بررسی3 سیستم عامل مشهور هوشمند
م.ر.بهنام رئوف
فروش جهانی گوشی‌های هوشمند ۵/۲ برابر بیشتر از رایانه‌های شخصی می‌شود. این خبری است که چند ماه پیش و در حاشیه کنفرانس جهانی موبایل در بارسلونای اسپانیا منتشر شد. پیش‌بینی شده که تا پایان سال ۲۰۱۳ میلادی حدود ۸۸۶ میلیون دستگاه گوشی هوشمند در سراسر جهان فروخته می‌شود و بر این اساس نیمی از تلفن‌های همراهی را که امسال فروخته می‌شوند گوشی‌های هوشمند تشکیل می‌دهند. میزان فروش گوشی‌های هوشمند در سال جاری میلادی نسبت به سال قبل ۳۱ درصد افزایش می‌یابد و گفته شده است که این میزان دستگاه گوشی هوشمندی که امسال فروخته می‌شود ۵/۲ برابر بیشتر از تمام رایانه‌های شخصی فروخته شده در سال ۲۰۱۲ میلادی خواهد بود. در این بین اما یک نکته مهم برای کاربران تازه کاری که می‌خواهند اولین گوشی هوشمند خود را تهیه کنند وجود دارد. البته این نکته ممکن است برای دیگر کاربرانی که پیش‌تر هم گوشی هوشمند در اختیار گرفته‌اند وجود داشته باشد. در بین گوشی‌های هوشمند موجود کدام سیستم‌عامل از همه بهتر است؟ یا اینکه کدام سیستم‌عامل می‌تواند بیشتر نیازهای کاربران تلفن همراه را برطرف کنند. انتخاب سیستم‌عامل مناسب شاید در ابتدای امر برای بسیاری از کاربران گوشی‌های هوشمند آنچنان که باید و شاید مهم نبوده است. حتی شاید بسیاری از کاربران نیز تحت تاثیر جو روانی موجود در بازار یا بمباران تبلیغاتی تولیدکنندگان اقدام به خرید یک گوشی هوشمند با سیستم‌عاملی خاص کرده باشند، اما به هر حال اکنون این سوال که کدام سیستم‌عامل برای یک گوشی هوشمند مناسب است سوال بسیاری از کاربران تلفن همراه است. بر همین اساس قصد داریم تا در گزارش این هفته به معرفی قابلیت‌های مختلف سیستم‌عامل‌های تلفن همراه بپردازیم. در حال حاضر رقابت اصلی در بازار گوشی‌های هوشمند بین دو سیستم‌عامل آندروید و آی‌او‌اس است. البته به جز این دو سیستم‌عامل هم‌اکنون گوشی‌هایی نیز برای سیستم‌عامل ویندوز فون ساخته شده است، اما بر اساس آمارهای موجود سهم این سیستم قابل‌مقایسه با دو سیستم‌عامل دیگر نیست.


آندروید
آندروید (در فارسی هم آندروید تلفظ می‌شود) (به انگلیسی: Android)‏ نام سیستم‌عاملی است که گوگل برای تلفن همراه و لوح‌رایانه و هم‌اکنون برای تلویزیون نیز عرضه می‌کند و با همکاری ده‌ها شرکت روی دستگاه‌های مبتنی بر آندروید قرار می‌دهد. این سیستم‌عامل بر پایه هسته لینوکس ساخته شده‌است. اولین گوشی مجهز به این سیستم‌عامل در سال 2008 و توسط شرکت اچ‌تی‌سی با نام «دریم» وارد بازار شد. آندروید تمامی تکنولوژی‌های اتصال= (Connectivity) شامل GSM/EDGE, CDMA, EV-DO, UMTS, بلوتوث و وای‌فای را پشتیبانی می‌کند. این سیستم‌عامل همچنین از فرمت‌های مختلف فایل‌های مالتی مدیا پشتیبانی می‌کند. آندروید برای ارسال پیغام‌های متنی یا همان اس ام اس (SMS) از فرم‌های SMS, MMS و XMPP پشتیبانی کرده و مرورگر موجود در آن بر اساس فریم ورک اوپن سورس WebKit توسعه یافته‌است. این سیستم‌عامل برای ذخیره داده‌ها و مدیریت بانک‌های اطلاعاتی سبک از نرم‌افزار SQLite استفاده می‌کند. تمام برنامه‌های آندروید به زبان جاوا نوشته می‌شوند. برای اجرای برنامه‌های جاوایی روی این سیستم‌عامل، کدهای جاوا به کدهای Dalvik تبدیل می‌شوند و سپس روی ماشین مجازی جاوایی (Dalvik virtual machine) اجرا می‌شوند. این سیستم‌عامل از سخت‌افزارهای مختلف همچون جی‌پی‌اس و دوربین‌های متنوع پشتیبانی می‌کند. آندروید در حالت پیش‌فرض فایل‌های mp3, aac , ogg , amr , midi , mpeg4 , wav , bmp , gif , png , jpg را پشتیبانی می‌کند. آندروید Adobe Flash را نیز پخش می‌کند و می‌تواند فایل‌های GIF متحرک را با حرکت پخش کند. برای پخش فایل‌های جریان‌دار مانند صوت و ویدئو نیز می‌توانید از تگ ویدئو html5 و همچنین تکنولوژی Adobe Flash Streaming استفاده کنید. مجموعه برنامه‌نویسی آندروید یا Android SDK شامل یک دیباگر، کتابخانه‌های آندروید، شبیه‌ساز سیستم‌عامل، مستندات آندروید و فایل‌های نمونه و آموزشی است که به کاربر در ایجاد برنامه‌ها کمک می‌کند. هم‌اکنون این SDK روی یک سیستم ۳۲ بیتی که لینوکس، ویندوز یا mac OSX داشته باشد اجرا می‌شود. پیش نیازهای نصب این SDK عبارتند از JDK و Apache Ant و python 2.2. برنامه‌های نوشته شده برای آندروید با پسوند apk ذخیره می‌شوند. برنامه‌ساز آندروید یک محیط برنامه‌نویسی ویژوال تحت وب برای برنامه‌نویسان تازه‌کار است که بر پایه کتابخانه جاوایی open Blocks و توسط یکی از استادان دانشگاه MIT بنا شده‌است و فانکشن‌هایی برای برقراری ارتباط با سخت‌افزارهای مورد پشتیبانی آندروید دارد: مانند شتاب‌سنج، جهت‌سنج، جی‌پی‌اس، مدیریت پیامک آندروید، مبدل صدا به متن و امکان اتصال به وب سرویس‌ها. در حال حاضر تعداد برنامه‌های کاربردی که برای این سیستم‌عامل نوشته شده است از سیستم‌عامل رقیبش یعنی آی‌او‌اس پیشی گرفته است. البته بهتر است بدانید که تهدیدات نرم‌افزاری این سیستم‌عامل هم با توجه به تعداد بالای برنامه‌های کاربردی آن از دیگر سیستم‌عامل‌ها بالاتر است. به‌طوری که بر اساس آخرین خبرها بیشترین حمله ویروس‌ها و هکرهای اینترنتی در بخش تلفن همراه کاربران آندروید را نشانه گرفته است. در حال حاضر مدل‌های بسیاری از برندهای مختلف مجهز به این سیستم‌عامل شده‌اند. همچنین در حال حاضر سایت‌های اینترنتی بسیاری برنامه‌های کاربردی این سیستم‌عامل را در کنار فروشگاه گوگل پلی در اختیار کاربران قرار گذاشته است. به خصوص کاربران ایرانی که همواره به دلیل تحریم‌ها امکان استفاده از این نرم‌افزارها را نداشته‌اند. از سوی دیگر نرم‌افزارهای کاربردی‌ای که هم‌اکنون به زبان فارسی برای این سیستم‌عامل نوشته شده است از تعداد بسیار بالاتری نسبت به دیگر سیستم‌عامل‌ها برخوردار است.