کارنامه تجارت ایران در بهار ۹۵

گروه بازرگانی: تجارت خارجی ایران فصل بهار را با تراز مثبت به پایان رساند. با توجه به آخرین آمار منتشر شده از سوی گمرک، تراز تجاری ایران در سه ماه منتهی به خرداد سال جاری معادل یک میلیارد و ۴۷۱ میلیون دلار مثبت بوده که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته شاهد رشد مازاد تراز تجاری بوده‌ایم. در سه ماه نخست سال گذشته، مازاد تراز تجاری ایران معادل ۷۱۳ میلیون دلار ثبت شده بود.

آمار منتشر شده از سوی گمرک ایران نشان می‌دهد در سه ماه منتهی به خردادماه سال ۱۳۹۵، حجم تجارت خارجی ایران معادل ۱۹‌میلیارد و ۴۷۳ میلیون دلار بوده که بر این اساس، حجم تجارت خارجی ایران دربهار سال ۹۵ نسبت به بهار سال گذشته، با کاهش حدود ۹ درصدی مواجه بوده است. حجم تجارت خارجی ایران در سه ماه نخست سال گذشته معادل ۲۱ میلیارد و ۴۰۱‌میلیون دلار بود.

بر اساس آخرین آمار اعلام شده، صادرکنندگان توانسته‌اند در سه ماه اول سال جاری، در مجموع، ۲۷ میلیون و ۷۸۰ هزار تن کالا را به ارزش ۱۰ میلیارد و ۴۷۲ میلیون دلار در بازارهای بین‌المللی به‌فروش برسانند. این در حالی است که اگر آمار صادرات سه ماهه نخست امسال را با مدت زمان مشابه سال گذشته مقایسه کنیم، درمی‌یابیم که در صادرات از نظر وزنی با افزایش ۴۵/ ۸ درصدی روبه‌رو هستیم. وزن کالاهای صادراتی در سه ماهه نخست سال گذشته ۲۵ میلیون و ۶۱۶ هزار تن بوده است. در مقابل صادرات کشور به لحاظ ارزشی نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، ۳۰/ ۵ درصد افت داشته است.

براین اساس، ارزش صادرات در سه ماهه منتهی به خرداد سال گذشته معادل ۱۱ میلیارد و ۵۷ میلیون دلار بوده و در سه ماهه منتهی به خردادماه سال جاری، صادراتی به ارزش ۱۰ میلیارد و ۴۷۲ میلیون دلار برای تجارت ایران رقم خورده است. برخی از کارشناسان معتقدند افت ارزشی صادرات در سه ماه منتهی به خرداد امسال نسبت به سال گذشته، می‌تواند ناشی از کاهش قیمت نفت و به تبع آن کاهش قیمت کالاهای با پایه نفتی است.

از سوی دیگر، واردکنندگان ایرانی نیز در فصل نخست سال جاری ۷ میلیون و ۲۶۳ هزار تن کالای خارجی را به ارزش حدود ۹ میلیارد دلار به ایران وارد کرده‌اند. حال آنکه واردات در مدت زمان مذکور هم به لحاظ ارزشی و هم به لحاظ وزنی نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته افت داشته است. در واردات از نظر ارزشی نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته با افت حدود ۱۳ درصدی مواجه بوده‌ایم؛ به گونه‌ای که سال گذشته در این بخش، ۱۰ میلیارد و ۳۴۴ میلیون دلار کالا به ایران وارد شد. اما این میزان در سه ماه منتهی به خرداد امسال، به حدود ۹ میلیارد دلار رسیده است. همچنین از نظر وزنی نیز در واردات شاهد افت بیش از ۱۸درصدی بوده‌ایم. آنچه در آمار منتشر شده از سوی گمرک ایران آمده است، وزن کالاهای وارداتی در سه ماه منتهی به خرداد سال گذشته، ۸ میلیون و ۸۶۸ هزار تن بوده و این در حالی است که در بهار امسال معادل ۷ میلیون و ۲۶۳ هزار تن کالا وارد کشور شده است.

آمار گمرک حاکی از آن است که در خردادماه سال جاری حجم تجارت خارجی ایران معادل ۷میلیارد و ۱۱۷ میلیون دلار بوده که از این میزان، ۳ میلیارد و ۵۰۴ میلیون دلار مربوط به واردات کالا و ۳ میلیارد و ۶۱۳ میلیون دلار نیز متعلق به صادرات کالا است.

اقلام عمده صادراتی

آمار صادرات قطعی به تفکیک میعانات گازی، پتروشیمی و سایر کالاها طی سه ماه نخست سال ۹۵ نشان می‌دهد، ارزش صدور ۴ میلیون و ۱۸۵ هزار تن میعانات گازی معادل یک میلیارد و ۶۹۰ میلیون دلار است که سهم ارزشی صدور این نوع کالا ۱۴/ ۱۶ درصد و سهم وزنی آن نیز ۰۷/ ۱۵ درصد است. حال آنکه سال گذشته شاهد صدور ۶ میلیون و ۱۵۱ هزار تن از میعانات گازی به ارزش ۲ میلیارد و ۶۰۹ میلیون دلار بوده‌ایم. بر این اساس، در سه ماه منتهی به خرداد امسال نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته، شاهد افت صادرات میعانات گازی چه از لحاظ وزنی و چه از نظر ارزشی بوده‌ایم.

از سوی دیگر، آمار منتشر شده نشان می‌دهد، ۷ میلیون و ۱۳۷ هزار تن محصول پتروشیمی به ارزش ۳ میلیارد و ۵۴۲ میلیون دلار در فصل بهار صادر شده است که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته، شاهد افت ارزشی ۷۸/ ۳‌درصدی بوده‌ایم، اما از نظر وزنی با رشدی معادل ۶۵/ ۱۲ در این بخش روبه رو هستیم.

صادرات سایر کالاها که سهمی حدود ۵۰‌درصدی را در کل ارزش صادرات در سه ماه منتهی به خرداد سال جاری را از آن خود کرده‌اند، به لحاظ ارزشی در مدت زمان مذکور معادل ۵ میلیارد و ۲۴۰ میلیون دلار بوده که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته با رشد حدود ۱۰درصدی روبه‌رو بوده است. از نظر وزنی نیز صدور این نوع کالاها با رشدی حدود ۵/ ۲۵ درصد از ۱۳ میلیون و ۱۳۰ هزار تن در سه ماه منتهی به خرداد سال گذشته به ۱۶ میلیون و ۴۵۸ هزار تن در بهار امسال رسیده است.

اقلام عمده صادراتی در سه ماه نخست سال ۱۳۹۵، شامل «میعانات گازی» به ارزش ۱,۶۹۰ میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۴/ ۱۶ درصد، «گازهای نفتی و هیدروکربورهای گازی شکل مایع شده» به ارزش ۴۳۴ میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۴/ ۴ درصد، «محصولات از آهن یا فولاد غیرممزوج تخت فقط گرم نوردشده به‌صورت طومار» به ارزش ۳۵۴ میلیون دلار و سهم ارزشی ۳۹/ ۳ درصد و «پروپان مایع شده» به ارزش ۳۴۳ میلیون دلار و سهم ارزشی ۲۷/ ۳ درصد و «روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به‌جز بنزین» به ارزش ۲۹۱ میلیون دلار و سهم ارزشی ۷۸/ ۲درصد، بوده است. متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی ۳۷۷ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۷۳/ ۱۲ درصد کاهش داشته است.

چین همچنان به عنوان مقصد اول کالاهای ایرانی در سرلیست مقاصد صادراتی ایران قرار دارد. کارنامه تجارت خارجی ایران نشان می‌دهد، صادرکنندگان ایرانی توانسته‌اند ۸ میلیون و ۲۷۲‌هزار تن کالا را به ارزش ۲ میلیارد و ۲۵۱‌میلیون دلار به این کشور صادر کنند که این میزان صادرات نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته با رشد ارزشی ۶۲/ ۱۲ درصدی و با رشد وزنی ۴۳/ ۴۴ درصدی روبه‌رو بوده است. بر این اساس، سهم ارزشی این کشور از کل صادرات ایران حدود ۲۲ درصد است. در حالی که در مدت زمان مشابه سال گذشته، سهم این کشور در صدور کالا حدود ۱۸ درصد بوده است.

امارات متحده عربی نیز به عنوان دومین مقصد صادراتی ایران شناخته می‌شود. بر اساس آنچه در آمار گمرکی آورده شده است، ۴ میلیون و ۱۳۱ هزار تن کالای ایرانی به ارزش یک میلیارد و ۷۷۲ میلیون دلار به این کشور صادر شده که سهم ارزشی حدود ۱۷ درصد از کل صادرات ایران را به خود اختصاص داده است. اما میزان صادرات ایران به این کشور در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته با افت حدود ۱۱ درصدی مواجه است. اما از لحاظ وزنی شاهد رشد حدود ۲۴ درصدی صادرات کالاهای ایرانی به امارات هستیم.

عراق به عنوان سومین مقصد صادراتی که این روزها صدور برخی از کالاهای ایرانی به این کشور با محدودیت‌هایی همراه شده است، توانسته سهمی حدود ۱۵ درصد از کل صادرات ایران را در اختیار بگیرد. بر این اساس، صادرکنندگان ایرانی توانسته‌اند در سه ماه منتهی به خرداد سال جاری، ۳ میلیون و ۷۷۵ هزار تن کالا را به ارزش یک میلیارد و ۵۱۸ میلیون دلار به این کشور همجوار صادر کنند. اما از میان ۵ کشوری که عمده صادرات ایران به این مقاصد صورت می‌گیرد، عراق تنها کشوری است که صادرات به آن با افت وزنی نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته مواجه بوده است. چهارمین مقصد صادراتی ایران، کره‌جنوبی بوده که در بهار امسال ۲ میلیون و ۹ هزار تن کالا به ارزش ۸۴۹‌میلیون دلار به این کشور صادر شده است. این کشور آسیایی توانسته است سهم ارزشی بیش از ۸ درصد از کل صادرات ایران را به خود اختصاص دهد. هند نیز پنجمین کشور مقصد صادراتی ایران به شمار می‌رود. صادرکنندگان ایرانی ۲ میلیون و ۱۹۹ هزار تن کالا به ارزش ۷۷۵‌میلیون دلار را به این کشور صادر کرده‌اند و سهم ارزشی حدود ۷ درصد از کل صادرات ایران را برای این کشور رقم زده‌اند.

کدام کالاها بیشتر وارد شدند؟

اقلام عمده وارداتی طی بهار سال ۱۳۹۵، شامل «ذرت دامی» به ارزش ۲۷۲ میلیون دلار و سهم ارزشی ۰۳/ ۳ درصد، «لوبیای سویا» به ارزش ۲۲۱ میلیون دلار و سهم ارزشی ۴۵/ ۲‌درصد، «کنجاله سویا» به ارزش ۲۱۵ میلیون دلار و سهم ارزشی ۳۹/ ۲ درصد، «برنج» به ارزش ۱۹۷‌میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۹/ ۲‌درصد و «قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری ردیف ۸۷۰۳ بنزینی با حجم سیلندر ۲۰۰۰سی‌سی با ساخت داخل ۱۴درصد تا کمتر از ۳۰درصد به استثنای لاستیک» به ارزش۱۶۰ میلیون دلار و سهم ارزشی ۷۷/ ۱‌درصد بوده است.

براساس آمار منتشر شده، چین همچنان در سرلیست صادرکنندگان کالا به ایران است.

در سه ماهه منتهی به خرداد سال ۹۵، معادل ۹۵۵ هزار تن کالای چینی به ارزش ۲ میلیارد و ۴۰ میلیون دلار به ایران وارد شده است که از نظر وزنی با افت حدود ۲۱ درصدی و از نظر ارزشی نیز با افت حدود ۲۲درصدی نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته مواجه شده است. البته سهم چینی‌ها از بازار ایران در همین مدت به لحاظ ارزشی ۲۲ درصد و به لحاظ وزنی بیش از ۱۳درصد بوده است. امارات‌متحده عربی همچنان دومین کشور طرف معامله با ایران است که در دوره مذکور، یک میلیون و ۲۱۳ هزار تن کالا را به ارزش یک میلیارد و ۵۳۰ میلیون دلار روانه بازار ایران کرده که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته هم به لحاظ ارزشی و هم به لحاظ وزنی با افت ۳۷ درصدی مواجه بوده است. همچنین ۲۹۲ هزار تن کالا به ارزش ۶۵۰ میلیون دلار در مدت مذکور، از جمهوری کره وارد بازار ایران شده است که از لحاظ وزنی با افت حدود ۳۶ درصدی و به لحاظ ارزشی با افت حدود ۳۰ درصدی در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته مواجه شده است.

ترکیه چهارمین شریک تجاری ایران در سه ماه منتهی به خرداد امسال به شمار می‌رود که ۴۳۵ هزار تن کالا به ارزش ۶۳۰ میلیون دلار وارد بازار ایران کرده است که از نظر ارزشی با افت ۵/ ۱۹ درصدی و به لحاظ وزنی با افت حدود ۴۷ درصدی واردات کالا از این کشور روبه‌رو بوده‌ایم. همچنین ۲۶۰ هزار تن کالا از فدراسیون روسیه وارد کشور شده که از لحاظ وزنی شاهد افت واردات از این کشور، اما از نظر ارزشی شاهد رشد واردات در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته بوده‌ایم. متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی ۱,۲۳۹ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود ۲۶/ ۶ درصد در ارزش دلاری افزایش داشته است.