فارس: محمد شیاع السودانی، نخست‌‌‌وزیر عراق ابراز امیدواری کرد که در آینده نزدیک دیداری میان مقامات ایران و عربستان سعودی در بغداد برگزار شود.

ایسنا: محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق که قرار است به زودی به فرانسه سفر کند، در آستانه این سفر در مقاله‌‌‌ای در روزنامه فرانسوی «لوموند» نوشت که دولت عراق از طریق روابط خوبی که با کشورهای همجوار دارد به محل ملاقات طرف‌های متفاوت و دارای اختلاف‌نظر تبدیل شد و این کشور تلاش کرد که روابط ایران و عربستان را به هم نزدیک کند. نخست‌وزیر عراق با تاکید بر اینکه ما معتقدیم که ثبات منطقه از طریق عبور از تنش‌ها محقق می‌شود، گفت: «به تلاش‌های خود برای نزدیک کردن رویکردهای تهران و ریاض ادامه می‌دهیم؛ زیرا بر…

خوش‌‌‌بینی‌‌‌ها به مذاکرات ایران و عربستان در سال ۲۰۲۱ با چهار دور مذاکره به میزبانی بغداد، جای خود را به تردیدها در سال ۲۰۲۲ با یک‌دور گفت‌‌‌وگو در ماه مه (اردیبهشت ۱۴۰۱) داد و چشم‌‌‌انداز این روند را در سال ۲۰۲۳ با اما و اگرهایی همراه کرده است.

روابط کشورها از منظر آینده‌‌‌پژوهی تابعی از متغیرهای کلان بین‌المللی، داخلی و منطقه‌‌‌ای است و طبیعتا پیوند این سطوح با یکدیگر و ادراک‌‌‌های مثبت و منفی از آن، الگوی دوستی یا دشمنی را رقم می‌‌‌زند. اگر بخواهیم ایران و عربستان را مورد بررسی قرار دهیم، لحاظ‌کردن این بستر و روندهای آن ضروری است. روابطی که زمانی به‌عنوان جنبه هم‌تکمیلی در دوران پیش از انقلاب نقش ایفا می‌‌‌کرد، بعد از انقلاب روندی متمایز را دنبال کرده و می‌‌‌کند. این تفاوت و تمایز در سه عامل ریشه دارد:

تاریخ روابط ایران و عربستان را می‌توان در قالب الگوی رقابت، تعارض و تنش صورت‌‌بندی کرد که در آن «همکاری» امری کمیاب بوده است. در نگاهی تاریخی، ورود جدی دو کشور به عرصه رقابت را باید در ایفای نقش تهران و ریاض در استراتژی دوستونی نیکسون و کیسینجر دید.

روابط ایران و عربستان همواره فراز و نشیب زیادی داشته و از سال ۱۳۵۷ دوره‌های مختلفی را سپری کرده است. اما شاید بتوان سال ۱۳۹۴ را نقطه‌عطفی در روابط تهران-ریاض دانست. عربستان در این سال روابط خود را با ایران قطع کرد. تاکنون پنج‌دور مذاکره بین ایران و عربستان در بغداد با هدف ازسرگیری روابط برگزار شده؛ اما به نتیجه نرسیده است. دورنمای روابط ایران و عربستان در سال ۲۰۲۳ چگونه خواهد بود؟

با گذشت ۲۱ماه از آغاز مذاکرات ایران و عربستان‌سعودی و برگزاری پنج‌دور گفت‌وگوی امنیتی میان مقامات اطلاعاتی دوکشور، چشم‌انداز روشنی برای ورود جدی‌تر تهران و به‌خصوص ریاض به روابط دوجانبه و بازگشایی سفارت‌خانه و کنسولگری وجود ندارد. اگرچه دیدارهای اخیر مقامات ایران و عربستان در حاشیه دو نشست در امان و برازیلیا و وعده برگزاری دور ششم گفت‌وگوها امر محتملی به‌نظر می‌رسد، اما بعید است که خروجی این دور نیز به دستاوردی ملموس منتج شود. آنچه این روند را تحت‌تاثیر قرار داده، نقش‌آفرینی متغیرهای پیشینی و…

ایسنا: رئیس سازمان حج و زیارت در راس هیاتی به عربستان رفت. سفر سیدصادق حسینی به دعوت وزارت حج و عمره عربستان و برای مذاکرات حج تمتع ۱۴۰۲ انجام شده که احتمالا یک هفته طول خواهد کشید. رئیس سازمان حج و زیارت پیش‌تر گفته بود در نتیجه این سفر و مذاکره، سهمیه حج ایران مشخص خواهد شد. پیش‌بینی سازمان حج و زیارت بر این است که پس از سه سال اعمال محدودیت در جمعیت حجاج به دلیل کرونا، سهمیه حج ایران به حالت قبل برگردد و احتمالا به۹۰‌هزار نفر برسد. مقامات حج ایران و عربستان همچنین درباره شرایط چگونگی برگزاری حج و…

دنیای‌اقتصاد: اسپوتنیک در گزارشی به نقل از چند تحلیلگر عرب درخصوص چشم‌انداز مذاکرات ایران و عربستان نوشت: برخی تحلیلگران سیاسی عرب بر این باورند که در مذاکرات اخیر ایران و عربستان پیشرفت ملموسی حاصل نشده است اما هر دو کشور تمایل دارند که گسترشی در روابط آنها حاصل شود. به گزارش «ایسنا»، محمد محسن ابو‌النور، رئیس انجمن عربی برای تحلیل سیاست‌‌‌های ایران در گفت‌‌‌وگو با اسپوتنیک تاکید کرد که ایران بر این باور است که عربستان خواهان از سرگیری مذاکرات و ایجاد صلح و امنیت در منطقه و کاهش تنش با تهران در…

ایده‌‌‌‌‌‌آل‌‌‌ترین چشم‌‌‌انداز روابط تهران و ریاض در شرایط کنونی منطقه، همزیستی مسالمت‌‌‌آمیز و حفظ ثبات ‌‌‌منطقه‌‌‌ای خواهد بود. در دوسال گذشته به‌واسطه تلاش‌‌‌های بغداد، دو رقیب منطقه‌‌‌ای چند دور مذاکره را در راستای رفع اختلافات و حرکت به سوی عادی‌‌‌سازی روابط برگزار کرده‌‌‌اند؛ اما اگر اصول اساسی بقا و بی‌‌‌اعتمادی در روابط بین‌الملل را در کنار سرگذشت جمهوری اسلامی ایران و عربستان‌سعودی در چهاردهه گذشته قرار داده و هدف عادی‌سازی روابط فیمابین در نظر گرفته شود، پس از محاسبه‌‌‌ای کوتاه…

ایرنا: دستیار وزیر امور خارجه ایران با اشاره به پیشرفت گفت‌‌‌وگوهای تهران و ریاض گفت دست عربستان را که برای گفت‌‌‌وگو به سوی ما دراز شده است، می‌‌‌فشاریم. علیرضا عنایتی در گفت‌‌‌وگو با الجزیره گفت که در جریان نشست بغداد ۲ تهران احساس کرد که تمایل‌‌‌هایی برای رسیدن به توافقی در راستای حمایت از عراق وجود دارد. وی گفت که دیدار امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان، وزیران خارجه ایران و عربستان درحاشیه نشست بغداد ۲ در اردن دوستانه بود. وی تاکید کرد که گفت‌‌‌وگوهای ایران و عربستان در مراحل اولیه خود است و ما…

دنياي اقتصاد-سعيده سادات فهري: سال ۲۰۲۲ برای تهران و ریاض دستاورد چندانی نداشت و روابط فی‌مابین در یک خلأ و خلسه نسبی به‌سر برد. درواقع در سال ۲۰۲۲ تنها یک دور گفت‌وگو برای عادی‌‌سازی روابط بین ایران و عربستان برگزار شد؛ این گفت‌وگو که در تاریخ یکم اردیبهشت ۱۴۰۱ یا ۲۱ آوریل برگزار شد پنجمین دور گفت‌وگوها بین طرفین بود که نخستین دور آن در فروردین ۱۴۰۰ (آوریل ۲۰۲۱) با میانجیگری بغداد برگزار شده بود.

دنياي اقتصاد: خوش‌بینی‌ها به مذاکرات ایران و عربستان در سال ۲۰۲۱ با چهار دور مذاکره به میزبانی بغداد، جای خود را به تردیدها در سال ۲۰۲۲ با یک دور گفت‌وگو در ماه مه (اردیبهشت ۱۴۰۱) داد و چشم‌انداز این روند را در سال ۲۰۲۳ با اما و اگرهایی همراه کرده است. از عهدنامه مودت میان دو کشور در سال ۱۳۰۸ تا آغاز مذاکرات فروردین ۱۴۰۰، روابط دو کشور فراز و فرودهای فراوانی را تجربه کرده است. از قطع چند باره روابط تا اوج تفاهم با توافق‌نامه امنیتی اواخر دهه ۷۰ شمسی، تهران و ریاض عرصه‌های دوستی و همکاری تا دشمنی و رقابت را…

دنياي اقتصاد: دو مقام عراقی به العربی الجدید گفته‌‌اند که نخست‌‌وزیر عراق از وزیر خارجه این کشور خواسته است تلاش‌‌ها برای میانجی‌‌گری میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را از سر بگیرند. به گزارش خبرگزاری فارس، وب‌سایت العربی الجدید روز دوشنبه به نقل از دو مقام عراقی نوشته است که «محمد شیاع السودانی» نخست‌‌وزیر این کشور از «فواد حسین» وزیر خارجه و تیمی از دفترش خواسته است که تلاش‌‌ها برای میانجی‌‌گری بین تهران و ریاض با هدف برگزاری نشستی میان طرفین را از سر بگیرند.

خبر فوری: امیرعبداللهیان از آمادگی عربستان برای ادامه گفتگو با ایران خبر داد.

دنیای‌اقتصاد: کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران در سومین مجمع گفت‌وگوی تهران که روز گذشته در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه برگزار شد، از آمادگی تهران برای بازگشت به تعهدات هسته‌ای خبر داد. وزیرخارجه نیز تاکید کرد که با توجه به حضور مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نشست بغداد۲ به میزبانی اردن فرصت مناسبی است تا بتوانیم گفت‌وگوهای برجامی را تکمیل کنیم. امیرعبداللهیان ادامه داد: اکنون ما در مسیر استمرار تبادل پیام‌ها، مشورت و تعامل مستمر با نماینده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا ه…

ایسنا: خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی با استناد به اظهارات برخی مقامات منطقه‌‌‌ای به بررسی تحولات اخیر مذاکرات ایران و عربستان‌سعودی پرداخت. خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی نوشت: «چند مقام عراقی گفتند، مذاکرات میان ایران و عربستان، دو رقیب منطقه‌‌‌ای که بغداد میانجی‌گری آن را برعهده داشت، عمدتا به دلیل ادعای تهران مبنی بر اینکه پادشاهی سعودی در مداخله‌‌‌های خارجی برای تحریک اعتراضات در ایران نقش داشته، متوقف شده است.»

ايسنا: خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی نوشت: چند مقام عراقی گفتند، مذاکرات میان ایران و عربستان، دو رقیب منطقه‌ای که بغداد میانجیگری آن را برعهده داشت، عمدتا به دلیل ادعای تهران مبنی بر این که پادشاهی سعودی در مداخله‌های خارجی برای تحریک اعترضات در ایران نقش داشته، متوقف شده است.

طلال محمد پژوهشگر دانشگاه آکسفورد در توییتی نوشت: اگر حضور مقامات ایران و عربستان در نشست اردن صحت داشته باشد، با توجه به ادعای ایران مبنی بر نقش داشتن عربستان در اعتراضات اخیر، نخستین موضوع در دستورکار، نقش ریاض در برافروختن آتش اعتراضات در ایران است؟

مجتبی امانی سفیر ایران در لبنان در توییتی نوشت: پیش‌تر در توییت عربی به وضوح از «احتمال دیدار نمایندگان ایران و عربستان» در حاشیه اجلاس امان (پایتخت اردن) سخن گفتم. برخی خبرگزاری‌‌های داخلی، آن را «به اشتباه» ترجمه کرده‌‌ و از قطعیت این دیدار خبر داده‌‌اند.

به نظر می‌رسد روابط ایران و عربستان می‌رود که سرنوشت روابط تهران و قاهره را پیدا کند که پس از قطعی روابط و تقلیل آن به دفتر حافظ منافع در ابتدای انقلاب، ایران در دو دهه اخیر برای احیای آن تلاش‌‌‌های زیادی کرد، اما روابط احیا نشد و دلیل آن هم این است که این مهم از اراده و تصمیم صرف دو طرف خارج شده و گرفتار متغیرهای تاثیرگذار خارجی و منطقه‌‌‌ای شده است.

فارس: مهند الخزرجی، نماینده پارلمان عراق با اشاره به دستاوردهای مهم سفر هفته پیش نخست‌‌‌وزیر این کشور به ایران، از تداوم تلاش بغداد برای میانجی‌گری میان ریاض و تهران خبر داد. نماینده ائتلاف دولة القانون در پارلمان عراق با اشاره به دستاوردهای مهم سفر هفته پیش «محمد شیاع السودانی» نخست‌‌‌وزیر عراق به ایران، گفت که السودانی در این سفر بر اهمیت تداوم نزدیک شدن ایران و عربستان در چارچوب تلاش‌‌‌های عراق در این خصوص تاکید کرد. این نماینده عراقی تصریح کرد: «همکاری مشترک میان بغداد و تهران موجب ایجاد ثبات در…

دنياي‌اقتصاد: بسیاری این سوال را مطرح می‌کنند که آیا این همکاری نظامی چین و عربستان نشان‌دهنده تغییر در تعامل چین با خاورمیانه، از ایران به سوی ریاض است؟ همچنین، هنوز مشخص نیست آیا پکن می‌تواند استراتژی متعادل‌کننده‌‌ای را در قبال این قدرت‌های منطقه‌‌ای حفظ کند یا خیر. به گزارش فرارو به نقل از آسیا تایمز، ریاض به سه دلیل در حال حرکت به سمت تولید موشک‌‌های بالستیک خود برای تکمیل خرید در بازار بین‌المللی تسلیحات است. نخستین دلیل تیرگی روابط ریاض و واشنگتن است. دلیل دوم آن است که ریاض با وجود داشتن نیروهای…

دنياي اقتصاد: یک رسانه عربی به نقل از مسوولان عراقی با اشاره به سفر قریب‌‌الوقوع نخست‌‌وزیر این کشور به تهران اعلام کرد که السودانی بعد از سفر به تهران به ریاض خواهد رفت تا درباره از سرگیری مذاکرات ایران و عربستان با مقامات این کشور رایزنی کند.

ایسنا: فواد حسین، وزیر خارجه عراق با تاکید بر اینکه اختلافات ایران و آمریکا در زمان دولت ترامپ بر اوضاع داخلی کشورش تاثیر گذاشته است، گفت که بغداد مخالف سیاست‌های ترامپ بود. وزیر خارجه عراق در گفت‌‌‌وگو با الوطن بحرین در پاسخ به این سوال که آیا روابط عراق و ایران می‌تواند بر ماهیت روابط با بحرین و کشورهای عربی شورای همکاری خلیج فارس تاثیر بگذارد گفت: «روابط ما با همسایه‌‌‌مان ایران قوی است و در واقع ما بارها تلاش کردیم که روابط ایران با کشورهای خلیج فارس را بهبود بخشیم؛ زیرا این امر به سود عراق…

ایسنا: سخنگوی وزارت خارجه عراق با اشاره به تداوم مذاکرات ایران و عربستان تحت نظارت بغداد گفت این مذاکرات از مرحله امنیتی به مرحله دیپلماتیک رسیده است. به گزارش خبرگزاری رسمی عراق (واع)، احمد الصحاف تاکید کرد که اهمیت این گام نزدیک کردن رویکردها و حل اختلافات میان دو طرف است که در راستای منافع دو کشور و تمام منطقه است. وی گفت ما همچنان میان دو طرف هماهنگی ایجاد می‌کنیم تا امکان برگزاری نشست‌های آتی و رسیدن به توافقات بیشتر فراهم شود. این خبر در حالی‌است که وزیر خارجه ایران در نشست خبری دیروز گفت: ما…

دنیای‌اقتصاد: وزیر خارجه عراق که کشورش نقش مهمی در میزبانی و پیشبرد مذاکرات ایران و عربستان داشته است، در تازه‌ترین اظهارات گفته است که تحولات هفته‌های اخیر ایران ممکن است بر مذاکرات تهران و ریاض تاثیر بگذارد. فواد حسین وزیر خارجه عراق روز یکشنبه ۲۰ نوامبر در نشست امنیتی منامه که به صورت سالانه به میزبانی دولت بحرین و با مشارکت بسیاری از مقامات منطقه و جهان برگزار می‌شود، در بخشی از اظهارات خود تاکید کرد که اعتراضات در ایران بعد منطقه‌ای نیز دارد و ممکن است بر سیاست‌های ایران و پیشرفت گفت‌‌‌وگوها با ریاض…

ايسنا: فواد حسین، وزیر خارجه عراق در نشست امنیتی منامه با اشاره به اینکه کشورش به دنبال ایجاد روابط قوی با تمام کشورها است گفت که دولت جدید عراق دنباله رو تهران نیست و این ادعاها غیرعادلانه است.

مهر: کنعانی در خصوص قطع میانجی‌گری عراق بین ایران و عربستان، گفت: دولت عراق در مسیر مذاکرات دو کشور نقش سازنده‌ای داشته است و دولت عراق آمادگی خود را برای ایفای نقش مثبت اعلام کرده است.