توسعه صنعت پتروشیمی نیازمند سرمایه‌گذاری بیشتر است
پتروشیمی کیان در انتظار تامین مالی
در حال حاضر این صنعت به دلیل نداشتن متولی مشخص و واحد با عدم برنامه‌ریزی متمرکز مواجه شده و توسعه آن با سرعت مناسب پیش نمی‌رود.
این در حالی است که یک نگاه جامع و فرآیندگرا با سیاست یکپارچه‌سازی می‌تواند طرح‌هایی اقتصادی‌تر و رقابتی‌تر برای این صنعت ایجاد کند.
طرح پتروشیمی کیان بزرگ‌ترین طرح منطقه عسلویه است که راه‌اندازی آن نیازمند تامین منابع مالی است تا به زنجیره پتروشیمی کشور متصل شود.
این طرح پتروشیمی حدود ۶ سال پیش در فاز ۲ منطقه عسلویه و در سه قواره زمین به وسعت ۹۰ هکتار آغاز شد. ۶۰ درصد سهام این شرکت متعلق به گسترش نفت و گاز پارسیان و ۴۰درصد آن متعلق به پتروفرهنگ از زیرمجموعه‌های صندوق ذخیره فرهنگیان است. به گفته مدیرعامل پتروشیمی کیان، صنعت پتروشیمی اولین گروه مولد اقتصاد کشور است. سیدرحیم شریف‌موسوی، مدیرعامل طرح کیان از مدیران باسابقه صنعت پتروشیمی در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» به جزئیات این طرح پرداخت.
به گفته وی طرح پتروشیمی کیان به‌عنوان بزرگ‌ترین طرح پتروشیمی منطقه عسلویه در زمینی به مساحت ۷۵ هکتار برای واحدهای فرآیندی و ۵/ ۱۲ هکتار برای مخازن در شرکت پایانه و مخازن سبز عسلویه در حال اجرا است.
وی گفت: طرح کیان شامل واحدهای الفین و واحدهای پایین‌دست آن است که محصولات فاز یک آن (واحد الفین) با پیشرفت فیزیکی ۱۸درصد حدود ۲ میلیون تن شامل ۲۶۰/ ۱ میلیون تن اتیلن، ۳۳۰ هزار تن پروپیلن، ۲۰۰هزار تن بنزن، ۱۸۰هزار تن بوتادین و ۴۵هزار تن ترکیبات سنگین است.
وی با اشاره به اینکه طرح در مسیر رشد خوبی است، افزود: با قراردادهای سنگینی که بسته شده یا در مراحل عقد است طی ماه‌های آتی پیشرفت قابل‌توجهی خواهد داشت.
شریف‌موسوی سرمایه موردنیاز طرح در فاز یک را به میزان ۲۶۰/ ۱ میلیارد یورو دانست که تاکنون با کمک و حمایت سهامداران تاسیس‌کننده بخشی از آن تامین شده و برای امسال نیز ارز مورد نیاز تخصیص داده شده که در حال استفاده از اعتبار ارزی مذکور هستیم. وی ادامه داد: اما برای سال آتی نیاز به تامین مالی داریم که هم‌اکنون در حال پیگیری چندین گزینه از طریق بازار سرمایه و تهیه مدل تامین مالی هستیم. وی در ادامه افزود: در ضمن به دلیل محدودیت در تامین مالی با توجه به شرایط اقتصادی کشور در حال بررسی کوچک‌سازی و فازبندی اجرای فاز یک هستیم که با هزینه‌های کمتر و در زمان ۳۴ ماه باقی‌مانده تا بهره‌برداری بتوانیم سریع‌تر به تولید برسیم و تا امروز سعی شده هیچ‌گونه تاخیری در راه‌اندازی واحد الفین نداشته باشیم.
مدیرعامل پتروشیمی کیان بومی‌سازی و اتکا به توان و ساخت داخل را یکی از اهداف مهم در اجرای طرح دانست و با اشاره به‌ضرورت افزایش درصد سهم ساخت داخل نسبت به پروژه‌های مشابه افزود: در مدت کوتاه که بنده مسوولیت طرح را به عهده داشته‌ام در زمینه ساخت داخل تعدادی از تجهیزات به نتایج خوبی رسیده‌ایم.
وی گفت: دغدغه اصلی ما تکمیل واحدهای پتروشیمی کیان است که هم‌اکنون به کمک تیم کیان و خدمات مشاور در حال ارزیابی سناریوهای مختلف هستیم که در آینده نزدیک پس از تایید هیات مدیره و سهامداران شرکت و ایجاد شرایط لازم برای شروع آنها اقدام می‌کنیم. وی مهم‌ترین چالش فعلی طرح را تامین مالی ذکر و اظهار امیدواری کرد که هرچه سریع‌تر زنجیره ارزش مجموعه واحدهای کیان اجرا شود.
وی ادامه داد: در این راستا مطالعات تکمیلی را در برنامه داریم که ضرورت‌های توسعه در صنعت پایین‌دست پتروشیمی و تکمیل زنجیره ارزش را برای سرمایه‌گذاری توسعه‌ای ارزیابی کنیم و اطمینان داریم با کاربردهای روزافزون محصولات پلی‌الفینی و... بازار بسیار خوبی در آینده خواهد داشت.
مهم‌ترین مزیت اقتصادی کشور
شریف موسوی صنعت پتروشیمی را یکی از مهم‌ترین مزیت‌های اقتصادی کشور دانست که توان جذب سرمایه‌گذاری بالایی داشته و از امکان توسعه پایداری برخوردار است.
به گفته وی ضرورت ایجاد ساختار و زیرساختاری مناسب و برنامه‌ریزی توسعه‌ای با نگاه فرآیندی و یکپارچه (In tegration) یکی از سیاست‌های مهم توسعه در این صنعت است که از چاه‌های نفت و گاز تا شهرک‌های پتروشیمی به صورت یکپارچه طراحی می‌شود. وی ادامه داد: این مجموعه به هم پیوسته که در واقع شامل واحدهای بالادستی، میانی و پایین‌دستی در یک طرح خواهد بود، زنجیره کامل ارزش را ایجاد و هزینه‌های سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری و قیمت تمام‌شده را به شدت کاهش خواهد داد. در این طراحی یکپارچه، تولیدات اصلی آن محصولات متنوع پتروشیمی بوده و محصولات جانبی و فرعی آن سوخت و سایر فرآورده‌ها است.
وی افزود: چنانچه رویکرد ما به توسعه این صنعت مهم با سازوکار مناسب پیش برود و از حمایت‌های لازم برخوردار باشد، شاهد رشد و شکوفایی و تحولی بزرگ در اقتصاد کشور خواهیم بود. شریف‌موسوی ادامه داد: در حال حاضر به‌رغم نداشتن شرایط مذکور، به دلیل اقبال جهانی و توسعه روزافزون کاربرد محصولات پتروشیمی در تمامی صنایع مهم و سازمان‌های اقتصادی بزرگ، توانسته نقش خوبی در اقتصاد کشور به ویژه در بخش صادرات غیرنفتی و ارزآوری برای کشور ایفا کند. با توجه به پژوهش‌‌های به عمل آمده در خصوص آینده پتروشیمی، انرژی، نفت و گاز می‌توان پیش‌بینی کرد، اقتصاد صنعت پتروشیمی کشور، به‌عنوان یک توسعه پایدار اقتصادی بتواند از اقتصاد نفت و گاز کشور طی یکی، دو دهه آتی با درآمدی بیش از ۱۵۰ میلیارد یورو در سال پیشی بگیرد.
فرصت‌ها را دریابیم، خیلی زود دیر می‌شود
به گفته شریف‌موسوی با توجه به رشد روزافزون سرمایه‌گذاری رقبای منطقه‌ای کشور، به کمک شرکت‌های غربی و شرقی در صنعت مهم پتروشیمی، ضرورت دارد به سرعت نسبت به سرمایه‌گذاری هلدینگ‌ها و شرکت‌های بزرگ پتروشیمی با الگوهای جدید توسعه‌ای در داخل و خارج از کشور اقدام لازم به عمل آید. به خصوص در سرمایه‌گذاری و مشارکت دوسویه در کشورهای آسیای میانه، خاورمیانه، هند و پاکستان و... مهم‌تر از همه چین و سایر کشورهای شرق آسیا که نه تنها به ثبات و توسعه اقتصادی که به سیاست امنیتی کشور نیز کمک خواهند کرد (خصوصا با کشورهای همسایه).
وی افزود: نکته بسیار مهمی که فرصت‌های ما را تهدید می‌کند این است که به دلیل صادرات‌محور بودن صنعت پتروشیمی در کشور چنانچه نتوانیم در بازارهای هدف در آینده جایگاهی مطمئن ایجاد کنیم (چه با مشارکت شرکت‌های خارجی در کشور یا سرمایه‌گذاری‌ها با مشارکت آنها در کشورهای هدف) نه‌تنها در آینده توسعه پتروشیمی امکان‌پذیر نخواهد بود، حتی ظرفیت امروز و موجود پتروشیمی کشور مورد تهدید واقع خواهد شد. وی ادامه داد: با وجود اینکه به دلیل تقاضای آتی هنوز فرصت سرمایه‌گذاری و توسعه برای ایران در بازارهای هدف موجود است، اما به دلیل سرمایه‌گذاری سنگین کشورهای همسایه جنوبی در منطقه و بازارهای هدف، اگر کاری نکنیم، خیلی زود دیر می‌شود و بزرگ‌ترین مزیت اقتصادی کشور را از دست خواهیم داد.
جایگاه امروز صنعت پتروشیمی در اقتصاد کشور
شریف‌موسوی در ادامه با اشاره به اینکه براساس IMI۱۰۰، «گروه اقتصادی پتروشیمی» به‌عنوان اولین گروه مولد اقتصادی کشور طی یک دهه اخیر بوده است، گفت: این صنعت هنوز از پتانسیل رشد بالایی در آینده برخوردار است و در کل گروه‌های اقتصادی کشور نیز بانک‌ها و موسسات مالی دومین گروه اقتصادی کشور هستند.
آینده انرژی و محیط‌زیست و پتروشیمی
وی با تاکید بر اینکه آینده انرژی و محیط‌زیست موضوع بسیار مهمی است که نیاز به یک فرصت بیشتر دارد گفت: به صورت کلی باید گفت سوخت‌های فسیلی تهدیدی جدی برای کره‌زمین به شمار می‌رود. وی افزود: آینده بازار انرژی به سرعت به سمت انرژی‌های پاک می‌رود و اکنون در تعدادی از شرکت‌ها با خروجی صفر (zero discharge) اجرا شده است.
