اصلاح قوانین مالیاتی

محسن کرمانی : مالیات انواع مختلفی دارد و به‌صورت مستقیم و غیر مستقیم از مردم ستانده می‌شود. از مالیات بر درآمد و ارث گرفته تا مالیات بر کالا‌ها و ارزش افزوده، همه شیوه‌های مختلف گرفتن مالیات محسوب می‌شوند. مشخص کردن نرخ مالیات و نحوه اخذ آن همیشه محل بحث فراوان و اختلاف نظر بوده است. ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و همواره در این زمینه بحث فراوانی شکل می‌گیرد. نداشتن داده‌های جامع، نظارت ضعیف، نداشتن سیستمی مناسب و... باعث شده تا هیچ گاه به وضعیت مطلوبی نرسیم. در حال حاضر سهم مالیات از درآمد کشور نزدیک به ۸ درصد است که بسیاری این عدد را در مقایسه با کشور‌های پیشرفته بسیار پایین می‌دانند.

یکی از بحث‌هایی که در زمینه اخذ مالیات مطرح می‌شود، مالیات بر مجموع درآمد است. در این شیوه هر فردی با توجه به مجموع درآمدی که کسب می‌کند، میزان مالیاتی برای او لحاظ می‌شود و موظف است که آن را پرداخت کند. راه‌اندازی این شیوه نیازمند داشتن داده و بهره‌گیری از مکانیزم‌های قوی است تا حق افراد تضییع نشود. اما آنچه هویداست تاکنون این طرح انجام نشده و اجرای آن به ماه‌ها یا سال‌های بعد واگذار شده است. برخی عدم اجرا را به‌خاطر نداشتن سیستم مناسب در دستگاه مالیاتی می‌دانند و برخی نیز معتقدند که وجود دلال‌ها و سوداگران مانع اجرای این طرح شده است. مساله دیگری نیز مطرح است بسیاری از صاحب‌نظران معتقدند بحث روی این مکانیزم در ابتدا نیازمند اصلاحات در بخش‌های دیگر است. در این پرونده با استفاده از نظر کارشناسان می‌خواهیم به بررسی سیستم اخذ مالیات و چگونگی وضعیت این طرح بپردازیم.