تصمیم دیوان عالی، راه را برای سیاستهای تنبیهی هموار کرد؛
جرمانگاری بیخانمانی در شهرهای آمریکا
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ بر اساس آمار سال گذشته حدود ۷۷۱,۰۰۰ نفر در ایالات متحده بیخانمان بودند که این رقم بالاترین میزان ثبتشده در تاریخ این کشور و ۱۸ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۳ است. کمبود مسکن در سطح ملی اصلیترین عامل این بحران شناخته شده اما عواملی همچون پایان برنامههای کمک اجاره در دوران همهگیری کرونا، افزایش مهاجرت، و بلایای طبیعی که به آوارگی افراد منجر شدهاند، نیز در افزایش بیخانمانی نقش داشتهاند.
تنها حدود ۳۵ درصد از بیخانمانهای آمریکایی به جای سکنی در پناهگاهها یا مسکن موقت، در فضای باز میخوابند که در مقایسه با اکثر کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، عدد بالایی محسوب میشود.
اکونومیست مینویسد افرادی که در خیابانها زندگی میکنند (خیابان خواب هستند)، در مقایسه با افرادی که در پناهگاهها هستند، معمولاً برای مدت طولانیتری بیخانمان باقی میمانند. بسیاری از این افراد خیابان خواب، آشکارا درگیر معضلاتی همچون اعتیاد به مواد مخدر و مشکلات سلامت روان هستند که باعث میشود چادرها و کمپهای خیابانی به مردم حس ناامنی القا کنند.
تثبیت اردوگاهها و چادرهای بیخانمانها موجب نارضایتی رایدهندگانی است که دائما در مورد تخصیص میلیاردها دلار برای رفع معضل بیخانمانی میپرسند و همچنین سیاستمدارانی که آینده حرفهایشان به حل این بحران وابسته است. در ژوئن گذشته، دیوان عالی ایالات متحده در پرونده «گرنتسپس علیه جانسون» حکم داد که مجازات بیخانمانها به دلیل خوابیدن در اماکن عمومی، نقض متمم هشتم قانون اساسی مبنی بر ممنوعیت مجازاتهای ظالمانه و غیرمعمول نیست.
به گزارش مرکز ملی حقوق بیخانمانها، از آن زمان تاکنون دستکم ۱۶۳ شهر محدودیتهایی برای برپایی کمپهای خیابانی توسط بیخانمانها وضع کردهاند. حدود یکسوم این ممنوعیتها در ایالت کالیفرنیا اعمال شده که بیشترین تعداد بیخانمان و بالاترین نسبت خیابان خوابها را در میان ایالتهای آمریکا دارد. نتیجه این که ایالات متحده، شهر به شهر، در تلاش است تا بیخانمانی و خیابان خوابی را با اعمال زور پایان دهد.
برای درک نحوه اجرای این ممنوعیتها، میتوان به شهر فرزنو در کالیفرنیا اشاره کرد، جایی که تعداد بیخانمانان در منطقه از تعداد تختهای موجود فراتر است. ساکنان از طریق یک برنامه موبایلی، کمپها و محل استقرار چادرهای بیخانمانها را به مقامات شهری گزارش میدهند. تیمی ویژه متشکل از افسران پلیس و کارکنان بهداشتی این مکانها را بررسی کرده و اقدام به بازداشت افراد میکنند.
گروهبان استیون جاکز، مسؤول این تیم، معتقد است که ممنوعیت برقراری کمپ خیابانی به افسرانش اهرم فشار میبخشد. متخلفان در صورت دستگیری با جریمهای تا سقف هزار دلار (که مبلغ گزافی برای افراد بیخانمان محسوب میشود) یا حبس تا یک سال مواجه میشوند.
اگرچه این فرصت برای آنها فراهم است به جای قبول مجازات، از پلیس درخواست کنند که به پناهگاهی منتقل شوند تا درباره دریافت مسکن یا خدمات درمانی اطلاعات کسب کنند.
در صورت تکمیل برنامه توانبخشی، جریمه آنها لغو میشود. اما اگر این پیشنهاد را رد کنند، جریمهها انباشته میشوند. تا ۲۵ آوریل، دفتر دادستان شهر ۲۶۶ مورد اتهام ثبت کرده است، اما تنها ۳۳ مورد به دلیل پذیرش خدمات توسط فرد متهم حلوفصل شدهاند.
اکونومیست مینویسد شدت مجازاتها هنوز نامشخص است؛ اولین پروندهای که به دادگاه رسید، به دلیل طولانی شدن فرآیند، توسط قاضی رد شد.
توضیح عکس: گروهی از افراد بیخانمان در حرکتی اعتراضی مقابل ساختمان قدیم شهرداری برکلی کمپی خیابانی برقرار کردند که بر روی چادرها نقش بسته بود: «کجا برویم؟»
مقامات فرزنو این ممنوعیت را موفق میدانند و تأکید دارند که در سایه آن، خیابان خوابی رو به کاهش است. با این حال، آخرین آمار رسمی مربوط به دو سال پیش است. دز مارتینز، که خود زمانی بیخانمان بود و اکنون از «خانواده خیابانی» خود در فرزنو حمایت میکند، معتقد است که خیابان خوابها صرفا با مخفی شدن زیر پلهای بزرگراه و بستن اموالشان به درختان از پلیس فرار میکنند.
جری دایر، شهردار جمهوریخواه فرزنو و رئیس سابق پلیس این شهر، این موضوع را چندان منفی نمیبیند. وی در این مورد میگوید: «یقین دارم کماکان افراد خیابان خوابی هستند اما آنها اکنون مکانهایی را که کمتر در معرض دید عموم است، انتخاب کردهاند»، مشکل اینجاست که اگر بیخانمانها از دید مخفی شوند، شمارش دقیق تعداد آنها دشوار خواهد بود. شهر ممکن است ادعای موفقیت کند، اما این معضل در خفا ادامه مییابد.
حمایت گسترده جمهوریخواهان و دموکراتها از این سیاست نشاندهنده ناامیدی عمیق از وضعیت موجود و آشوب در سیاستگذاریهای مرتبط با بیخانمانی است. بسیاری از چپگرایان پیشتر نگران بودند که پاکسازی کمپهای خیابانی و تخریب اموال ساکنان این کمپها، به جوامع بیخانمان آسیبهای روانی وارد کند.
این استدلال امروزه کمتر مطرح میشود. خطر اصلی جرمانگاری بیخانمانی این است که ممنوعیتهای بیش از حد سختگیرانه مانند قوانین ضد ولگردی قرن نوزدهم، زندانها و بیمارستانها را پر از افرادی کنند که تنها جرمشان نداشتن سرپناه است.
البته همه شهرها رویکرد تنبیهی را اتخاذ نکردهاند. لسآنجلس بدون تهدید به جریمه یا زندان، کمپهای خیابانی را پاکسازی کرده و بین سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ تعداد خیابان خوابها 10 درصد کاهش یافته است. اما به عقیده اکونومیست هنوز زود است که این دستاورد جشن گرفته شود: تعداد بیخانمانان بدون سرپناه در لسآنجلس، با احتساب جمعیت شهر، همچنان در میان بالاترینها در ایالات متحده است.
در حالی که شهرهای آمریکایی مشغول مبارزه با خیابان خوابها هستند، کارشناسان مسکن هشدار میدهند که سیاستهای جدید فدرال ممکن است معضل بیخانمانی را تشدید کند. در درخواست بودجه رئیسجمهور دونالد ترامپ، بودجه وزارت مسکن و توسعه شهری ۴۴ درصد کاهش داشته است و برنامههای کمک مسکن آمریکاییهای کمدرآمد در آستانه تعطیلی قرار دارد.