«پاسپورت واکسینه» در آمریکا فعال شد؛ خطوط هوایی اروپا استقبال کردند
کارت پرواز ویژه کرونا
همه‌گیری و شیوع کووید-۱۹ در جهان که منجر به تحمیل محدودیت‌های سفر در سراسر جهان شده است و خسارت‌های سهمگینی را بر اقتصاد گردشگری و مشاغل این بازار وارد کرده، بسیاری از کشورها را بر آن داشت با تمرکز بر واکسینه شدن افراد و ارائه پاسپورت‌های دیجیتال شرایط بازگشایی سفرها را فراهم کنند. یونان به‌عنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری که اقتصاد آن مبتنی بر درآمدهای گردشگری است از ۱۴ مه به استقبال ورود گردشگران خواهد رفت که البته دو پیش‌شرط واکسینه شدن برای مصون ماندن در برابر کرونا یا ارائه تست منفی کرونا پیش از پرواز برای ورود به این کشور الزامی است. حدود ۸۵۰ هزار نفر از جمعیت ۱۰ میلیونی یونان در بخش گردشگری شاغل هستند که تقریبا یک‌چهارم از تولید ناخالص داخلی این کشور به این بازار اختصاص دارد به‌همین منظور سیاستمداران این کشور «پاسپورت واکسینه» را ایمن‌ترین راه برای بازگشت سفرها درنظر گرفته‌اند. بنابراین، در این زمینه پیشتاز شده و قصد خود را بر ارائه گواهینامه‌ها یا کارت‌های دیجیتال مبتنی بر سلامت افراد از تمامی کشورها به‌ویژه کشورهای متکی بر گردشگری از کارائیب تا تایلند درنظر گرفته است.
همچنین مشاغلی که متحمل خسارت‌ها و زیان‌های بسیاری شده‌اند به‌دنبال گذرگاهی برای نجات از این بحران هستند. به‌همین منظور به پشتیبانی از طرح پاسپورت دیجیتالی واکسینه همچون پاسپورت سفر یاتا، پاسپورت سفر شرکت امنیت سفر بین‌المللی SOS فرانسه، پاسپورت دیجیتالی کامون (Commonpass) شرکت غیرانتفاعی سوئیسی و طرح مجمع جهانی اقتصاد پرداختند. انجمن حمل‌ونقل هوایی بین‌المللی (یاتا) که ۲۹۰ شرکت حمل‌ونقل هوایی در سراسر جهان را نمایندگی می‌کند، از دست دادن ۹۵ میلیارد دلار پول نقد ناشی از محدودیت کرونایی سفرها در سال ۲۰۲۱ را برآورد کرده است. در این راستا یکی از موانع پیش‌رو فقدان استانداردهای لازم در استفاده از واکسن‌های معتبر است. از این‌رو اتحادیه استار که متشکل از ۲۶ شرکت حمل‌ونقل همچون ایرچین، دویچه لوفت‌هانزا، خطوط هوایی سنگاپور و هلدینگ‌های یونایتد ایرلاینز است به‌دنبال ایجاد مجموعه استانداردسازی از مجوز واکسن‌های معتبر در سطح کشورهای گروه ۷ یا گروه ۲۰ است؛ زیرا گذرنامه‌های واکسن «یک انتخاب سیاستی جهت احیای مجدد اقتصاد» است.
خطوط هوایی سنگاپور و همچنین قطر ایرویز طرح آزمایشی برنامه یاتا را آغاز کرده‌اند. همچنین گروه تی‌یوآی (TUI AG) شرکت چندملیتی هتلداری و گردشگری اجرای طرح گذرنامه‌های واکسن را برای احیای تجارت خود کلیدی می‌داند. خط مسافرتی کشتی‌های کروز نیز تنها شرط ورود به کشتی‌های خود در تابستان امسال را واکسینه شدن مسافران درنظر گرفته است. در آمریکا نیز شرکت هواپیمایی امریکن گروپ برنامه‌ای با عنوان وری فلای (Verifly) توسط شرکت نرم‌افزاری داون (Daon) ارائه می‌دهد و شرکت یونایتد با توسعه پلت‌فرم داخلی خود با عنوان آمادگی برای سفر (Travel Ready) به مسافران مقاصد خاص امکان بارگذاری سوابق واکسیناسیون خود را از اوایل آوریل می‌دهد.
این گذرنامه، کلیدی برای بازگشایی جلسات تجاری، همایش‌ها و همچنین اجتماعات و رویدادهای ورزشی و کنسرت‌ها محسوب خواهد شد. مجموعه هتل‌های هایت درحال بررسی استفاده از برنامه وری فلای جهت حضور در جلسات موجود است. همچنین برخی از سالن‌های ورزشی، رستوران‌ها و حتی مغازه‌ها با اعتماد به اسناد واکسیناسیون می‌توانند امکان دسترسی راحت‌تر به مشتریان را فراهم کنند. با این حال برنامه‌های جدید واکسیناسیون چندان مورد قبول جامعه جهانی نیست زیرا قطعیت ۱۰۰ درصدی برای ایمن بودن مسافران وجود ندارد و واکسینه شدن در تئوری امکان حضور در مراکز تفریحی و گردشگری شلوغ را می‌دهد. علاوه بر این برخی از واکسن‌ها همچون اسپوتنیک روسیه مورد تایید بسیاری از کشورهای جهان نیست و این امر مدیران گذرنامه‌های واکسن را برآن داشته تا تنها واکسن‌هایی را که احتمال موثر بودن آنها مورد تایید بهداشت جهانی است برای عبور ایمن مورد استفاده قرار دهند. از دیگر مشکلات پیش رو نابرابری در توزیع واکسن بین کشورهای ثروتمند و فقیر است. همچنین باتوجه به اینکه اولویت تزریق واکسن گروه‌های مسن و میانسال است افراد جوان‌تر بیشتر تحت تاثیر ممنوعیت مسافرتی قرار می‌گیرند. نقش واکسیناسیون در جابه‌جایی مسافران جهت بهبودی جهان از بحران کرونا به‌ویژه در اتحادیه اروپا مشهود بوده است. در ۱۷ مارس اتحادیه اروپا پیشنهاد خود برای ارائه گواهی سبز دیجیتال را اعلام کرد که احتمالا مدت اعتبار آن یک دوره سه ماهه خواهد بود که از پس از بازگشایی مرزها اعتبار خواهد داشت. محدودیت در زمان‌بندی، کشورهایی همچون قبرس، یونان و اسپانیا را که احتمال ورود گردشگران در تابستان بیشتر خواهد بود برآن داشته که به‌دنبال برنامه‌ریزی برای پذیرش گردشگران از طریق پیمان‌های دوجانبه باشند. انگلستان قصد دارد سفرهای بین‌المللی را از ۱۷ مه آغاز کند از این رو بسیاری از کشورهای وابسته به گردشگری پس از رفع محدودیت‌ها به‌دنبال جذب گردشگران انگلیسی هستند زیرا انگلیس و آلمان بزرگ‌ترین منبع گردشگران در مدیترانه محسوب می‌شوند. بریتانیا از سرگیری سفرها را از اواسط ماه مه درنظر گرفته که این امر قطعا با افزایش تقاضا به‌‌همراه خواهد بود. رزروهای شرکت هواپیمایی ایزی‌جت انگلیس به یونان، اسپانیا و ترکیه در عرض یک شب با فروش بلیت ۴ برابری همراه بوده است. رزروها برای فصل تابستان با افزایش چشمگیری مواجه است و طرح گذرنامه واکسن در بازگشایی سفرها به ویژه در جولای و آگوست بسیار تاثیرگذار بوده است. درحال‌حاضر نیویورک اولین «گذرنامه واکسن» را راه‌اندازی کرده است که براساس آن افراد با دریافت یک کد روی نرم‌افزاری در تلفن‌همراه خود، واکسینه شدن یا منفی بودن تست کرونای خود را اثبات می‌کنند. اسپانیا که در ژانویه امسال با کاهش ۹۰ درصدی گردشگر مواجه شده است باتوجه به اینکه ۱۰ درصد اقتصاد این کشور به بخش گردشگری اختصاص دارد، برای بازگشایی مسافرت درحال راه‌اندازی طرح پاسپورت واکسن هستند. با وجود این برخی از کشورها بسیار محتاطانه در جهت بازگشایی سفرها گام برمی‌دارند. تایلند که یکی از بزرگ‌ترین مقاصد گردشگران بین‌المللی در جنوب شرق آسیا محسوب می‌شود در نظر دارد از اوایل آوریل قرنطینه اجباری خارجی‌های واکسینه شده را به نصف رسانده و به هفت روز کاهش دهد و مسافران غیرواکسینه سه روز بیشتر در قرنطینه باشند. باتوجه به اینکه حدود یک‌پنجم تولید ناخالص داخلی این کشور به گردشگری وابسته است تا ماه اکتبر طرح قرنطینه شدن مسافران خارجی را حذف نخواهند کرد. در جزیره پوکت به‌عنوان یک مقصد مهم گردشگری باتوجه به نگرانی‌های گسترده در مورد خطر ورود افراد خارجی به کشور گذرنامه‌های واکسن تغییری در سیستم محدودیت سفرها ایجاد نمی‌کند و درحال‌حاضر تمرکز خود را بر واکسیناسیون جمعیت محلی خود گذاشته است.
استرالیا نیز تنها پذیرای مسافران واکسینه‌شده از نیوزیلند و سنگاپور خواهد بود و اندونزی از اوایل ماه ژوئن تنها مسافرانی از کشورهایی با برنامه واکسینه‌سازی موفق در بالی می‌پذیرد که البته در ابتدا مشروط بر واکسینه شدن ۲ میلیون نفر از ساکنان بالی است. بازگشت گردشگران چینی عامل مهمی برای گردشگری آسیا به‌شمار می‌آید. در سال ۲۰۱۹ حدود ۱۵۵ میلیون گردشگر چینی در سراسر جهان به سفر رفته‌اند که ژاپن، تایلند و ویتنام بزرگ‌ترین کشورهای مقصد برای گردشگران چینی محسوب می‌شدند. اما مشکل اصلی گردشگران خارجی برای ورود به چین ملی‌گرایی در واکسن چینی است. چین در ماه مارس شرط ورود گردشگران خارجی به چین را استفاده از واکسن چینی تعیین کرده است که این امر احتمال ورود گردشگران را کاهش می‌دهد زیرا مقامات بهداشتی برخی از کشورها همچون آمریکا استفاده از واکسن چینی را مجاز نمی‌دانند.
