خواب هواپیماها در آشیانه «کرونا» چند ماه طول میکشد؟
پادزهر آمریکایی برای غولهای هوایی
آمریکا یکی از بزرگترین بازارهای گردشگری در جهان محسوب میشود. این کشور در سال ۲۰۱۸ رتبه اول بیشترین درآمد از محل توریسم با مبلغ ۲۱۴ میلیارد دلار را به خود اختصاص داد. آمریکا همچنین رتبه سوم بیشترین کشور گردشگرپذیر با تعداد ۸۰ میلیون نفر را در اختیار دارد. این کشور در سال ۲۰۱۹ با ۶ درصد رشد پرهزینهترین گردشگران بینالمللی را به کشورهای توریستی ارسال کرد و رتبه دوم بیشترین گردشگرفرست در بین سایر کشورهای جهان را دارد. بنابراین صنعت هوایی آمریکا در وضعیت رکود کرونایی سفرهای خارجی، بیشترین ضربه را متحمل شده است.
خطوط هوایی آمریکا تا اوایل سال 2020 یک دهه بسیار پرسود و قدرتمند را سپری کرده بودند و بهدلیل تقاضای روزافزون مسافر صدها میلیارد دلار درآمد داشته اند که باتوجه به رشد اقتصادی خود هواپیماهای جدید خریداری کرده، سهام خود را افزایش داده و کارمندان جدیدی استخدام کردند. اما در کمتر از یک ماه ایجاد محدودیتهای سفر و بسته شدن مرزها در سراسر جهان بهدلیل همهگیری ویروس کرونا و کاهش بیسابقه مسافران سفرهای زمینی و هوایی به توقف کامل نزدیک شده است.
بیش از 2200 فروند هواپیمای خطوط هوایی آمریکا (30 درصد کل ناوگان) با شیوع ویروس کرونا در آمریکا غیرفعال شده و در پارکینگ فرودگاهها قرار گرفتند و صدها هزار پرواز لغو شده است. تقاضای سفر بهدلیل همهگیری ویروس کرونا با کاهش 95 درصدی مواجه شده است. شرکتهای هواپیمایی پس از بسته شدن مرزها در سراسر جهان با آسیب و خسارات بسیاری مواجه شدهاند. برخی خطوط تنها برای یک مسافر به سرویسدهی میپردازند.
این کمک بهصورت ترکیبی از کمک مالی بلاعوض و دادن وام کمبهره پرداخت میشود. استیون منوچین وزیر خزانهداری آمریکا به شرکتهای هوایی اعلام کرد که دولت تصمیم بر اعطای وام با بازپرداخت 30 ساله گرفته است که براساس آن در 5 سال اول با سود یک درصد حدود 30 درصداز وام کمهزینه را پرداخت کند. دولت آمریکا اعلام کرد که «این کمک مالی به شرکتهای هواپیمایی را در جهت حمایت از کارگران و حفظ امنیت استراتژیک صنعت هواپیمایی اعطا میکند و امکان جبران خسارتها را به مالیاتدهندگان خواهد داد.» طبق شرایط مندرج در اساسنامه، شرکتهایی که کمکهای مالی دولت را دریافت میکنند کارمندان خود را تا 30 سپتامبر 2020 نمیتوانند اخراج کنند یا توافقنامههای جمعی را تغییر دهند. این کمک شامل ترکیبی از پول و وام خواهد شد و دولت دارای ضمانتهایی میشود که در شرکتهای هواپیمایی پیشرو تبدیل به سهام مالکیت کوچک شوند. این مبلغ به آن دسته از خطوط هوایی داده میشود که حقوق و مزایای کارکنان خود را در سه ماه دوم و سوم 2019 پرداخت کرده است.
وزارت خزانهداری برای پرداخت کمک مالی به شرکتهای هواپیمایی خواستار تبدیل کردن 10 درصد از مبلغ وام خطوط هوایی به سهام دولتی بهمنظور جبران مالیات شده است. دولت ضمانت خود برای اعطای وام را حدود یک درصد سهام شرکتهای بزرگ قرار داده است. 10 شرکت بزرگ هواپیمایی آمریکا شامل آلاسکا ایرلاین، آلوژانت ایر، هواپیمایی آمریکا، دلتا، فورنتر ایرلاین، جت بلو، یونایتد، اسکایوست، سوثوست و ایر ایرلاین قصد دریافت کمکهای مالی خزانهداری دولت آمریکا بهمنظور پشتیبانی حقوق و دستمزد کارکنان خود را دارند.
شیوع ویروس کرونا و بازپرداخت هزینه مسافران بهدلیل لغو پروازها مشکلات بسیاری در حملونقل این شرکتها ایجاد کرده است و هزینههای مازاد این شرکتها آنچنان افزایش یافته است که امکان بازپرداخت در کوتاهمدت وجود ندارد.
طبق بررسیهای «یاتا» (انجمن بینالمللی حملونقل هوایی) احتمال بازگشت به سفرهای هوایی تا سال 2021 بعید است. بنابراین رکود اقتصاد هوایی ممکن است چهار تا پنج سال طول بکشد. بحران اقتصادی این شرکتها آنچنان گسترده شده است که امکان بازپرداخت هزینههای مسافران برای پروازهای لغو شده را ندارند و بسیاری از این شرکتها در تلاش برای تبدیل سفر به آینده در ازای پرداخت هزینه هستند. پرداخت وام 25 میلیارد دلاری دولت به 10 شرکت هواپیمایی فقط شرایط پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان را برای این شرکتها فراهم میکند و بازپرداخت وجوه به مسافران با این مبلغ تامین نمیشود.