سفر به تاریخ  و طبیعت

اگر بخواهیم یک سفر سه و نیم روزه فشرده به استان مرکزی تعریف کنیم اولین مقصد آن دیدن کردن از بقعه اشموئیل پیغمبر خواهد بود. آرامگاه این پیامبر در حوالی روستایی به نام پیغمبر یا اشموئیل است‌‌‌ و در مسیرتان از کنار باغ‌‌‌ها و مزارع می‌‌‌گذرید. پس از دیدن این بقعه می‌توانید به سمت ساوه بروید.

 مسجدی با یک صحن و مناره و چند شبستان

مسجد جامع ساوه یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی این شهر است. مسجد دارای دو ایوان، ‌‌‌ یک مناره، ‌‌‌ چند محراب و شبستان و یک صحن بزرگ است که در آن درخت زیتون بزرگی قرار دارد. در مسجد جامع ساوه می‌توان نشانه‌هایی از سه دوره را دید؛‌‌‌ قبل از اسلام، قرون اولیه ورود اسلام به ایران و دوران حکومت صفوی! گفته می‌شود پیش از اسلام، ‌‌‌ این محل آتشکده‌ای بوده که با ورود اسلام تغییر کاربری داده و بدل به  مسجد شده است. به لحاظ معماری و گچ‌بری نیز مسجد جامع ساوه اهمیت دارد و در آن می‌توان گچ‌بری‌ها و خطوط کوفی و ثلث را مشاهده کرد.  پس از مشاهده مسجد جامع می‌توانید مسجد تاریخی دیگری را هم در این شهر ببینید، ‌‌‌ مسجد سرخ!‌‌‌ بنای این مسجد به دوره سلجوقی برمی‌گردد. البته در بالای درگاه این مسجد یک لوح سنگی نصب شده که فرمانی دیوانی از شاه اسماعیل صفوی روی آن نوشته شده است. کاروانسرای باغ شیخ عبدالغفارخان که تاریخ ساخت آن به دوره زندیه برمی‌گردد جزو دیگر جاذبه‌های اراک است.

این بنا سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و در سال ۱۴۰۲ در کنار ۵۲ کاروانسرای تاریخی دیگر در فهرست میراث جهانی ثبت شده ایران در یونسکو قرار گرفته است.  پس از دیدن این جاذبه‌ها می‌توانید سری به بازار قدیمی این شهر بزنید و در ادامه به سمت تفرش برانید. تفرش یکی از شهرهای زیبا در استان مرکزی است. در سال‌های اخیر با رونق یافتن اقامتگاه‌های بوم‌گردی، چند خانه قدیمی این شهر هم بدل به اقامتگاه شده و خدمات استانداردی به گردشگران ارائه می‌دهند. در تفرش می‌توانید سری به آرامگاه دکتر حسابی بزنید و در کنار آن از مسجد ششناو که به دوره صفویه می‌رسد هم دیدن کنید. قلعه رشیدالدین فضل‌‌‌الله همدانی که قدمت آن به دوران ایلخانی بازمی‌گردد و کاروانسرای شاه‌‌‌عباسی که از بناهای تاریخی به جا مانده از دوره صفویه است، ‌‌‌ از دیگر جاذبه‌های این شهر به حساب می‌آیند. شب را می‌توانید در تفرش بمانید و روز بعد به سمت منطقه فراهان بروید.

 هوای خوش در هزاوه

اسم فراهان که می‌آید به ذهن آنها که اندکی با تاریخ هم آشنا باشند، میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام فراهانی می‌آید. آرامگاه صدراعظم معروف فتحعلی شاه که در دوره محمد شاه به قتل رسید در روستای سراب واقع شده است. قلعه تاج‌آباد که در روستایی به همین نام قرار گرفته و تاریخ آن به دوره صفوی می‌رسد جاذبه دیگر منطقه فراهان است. در این منطقه همچنین مسجد جامع فرمهین را داریم و در روستای هزاوه نیز خانه امیرکبیر قرار دارد. در این روستا و در حوالی خانه امیرکبیر، حمام تاریخی روستا هم واقع شده است که بهتر است دیدن آن را فراموش نکنید. در نظر داشته باشید که آب و هوای هزاوه نسبت به اراک بسیار خنک‌تر است. برای اقامت شبانه می‌توانید هم در روستای هزاوه که در حوالی اراک قرار گرفته بمانید یا به هتلی در اراک مراجعه کنید.

 تالاب میقان؛ زیستگاهی برای پرندگان مهاجر

در شهر اراک سری به بازار این شهر بزنید. بازار این شهر به دوره فتحعلی شاه برمی‌گردد و شامل چهارسوق، سراها، تیمچه‌‌‌ها، کاروانسراها و مسجد حاج‌‌‌محمدابراهیم است. خانه حسن‌پور دیگر جاذبه این شهر به حساب می‌آید. این خانه هم در دوره قاجار ساخته شده و اکنون موزه مردم‌شناسی این شهر است. کلیسای مسروپ مقدس با توجه به حضور گسترده ارامنه در دوره قاجار در این شهر ساخته شد و امروز یکی از جاذبه‌های اراک به حساب می‌آید. پل تاریخی کوچه باغ که در مسیر جاده قدیم تهران- اراک است و خانه تاریخی حاج‌باشی از جاذبه‌های دیگر این شهر هستند.  مهم‌ترین و شاید شناخته‌شده‌ترین جاذبه اراک تالاب میقان است.

تالابی که در عین اهمیت آن به عنوان زیستگاه پرندگان مهاجر، ‌‌‌ به واسطه چشم‌اندازهای زیبا، ‌‌‌ برای گردشگران نیز جذابیت دارد.  پس از دیدن تالاب می‌توانید به سمت آشتیان بروید، ‌‌‌ شهری که خانه دکتر محمد مصدق، نخست‌وزیر شاخص دوره پهلوی دوم در آن قرار گرفته است. تصاویر و عکس‌هایی که در این خانه قرار گرفته نشان می‌دهد آشتیان به لحاظ مدارس و نظام آموزشی رتبه بالایی داشته است. سوغاتی که از این شهر می‌توانید تهیه کنید نان محلی و انواع و اقسام صابون‌های دست‌ساز است.

جاذبه‌های استان مرکزی به این چند شهر محدود نیست، در محلات انواع و اقسام آب‌گرم‌ها و جاذبه‌های طبیعی را داریم‌‌‌، همچنان که در جنوب استان نیز جاذبه‌ها کم نیست. با این حال می‌توانید پس از سه روز سفر به تهران بازگردید و در مسیرتان از قم و سایر جاذبه‌ها نیز دیدن کنید.