نبض تند بازار «ادوات سفر»

علی نصیری، صاحب یک فروشگاه در خیابان کریمخان تهران با تایید افزایش استقبال از طبیعت‌گردی در چند سال اخیر و به ویژه دوران کرونا به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: در این بازه زمانی شاهد بودیم زوج‌های زیادی برای خرید لوازم طبیعت‌گردی مراجعه می‌کنند. آیا استقبال از خرید لوازم کودکان هم در این دوره افزایش داشته است؟ نصیری به این پرسش پاسخ منفی می‌دهد و اضافه می‌کند: دو مورد باعث می‌شود خرید این لوازم در دستور کار خانواده‌ها نباشد. معمولا لوازم طبیعت‌گردی قیمت بالایی دارند و خانواده‌ها با توجه به سن رشد کودکان ترجیح می‌دهند کمتر وسایل حرفه‌ای برای بچه‌های‌شان تهیه کنند علاوه بر آن تجهیزات مرتبط با این سن نیز در بازار محدود است. او همچنین نسبت به ورود افراد آماتور به عرصه طبیعت‌گردی هشدار می‌دهد و می‌گوید: متاسفانه کسانی که از طبیعت‌گردی اطلاعات کافی ندارند وارد این حوزه شده‌اند بدون اینکه آموزش‌های لازم را دیده باشند.

 همین موضوع باعث می‌شود در مواجهه با طبیعت نتوانند رفتار درستی داشته باشند و شاهد گم شدن، پرت شدن و آسیب‌های جسمی به این گروه درکنار از دست رفتن آرامش در طبیعت باشیم. علاوه بر آن فقدان آگاهی در چگونگی برخورد با جامعه محلی هم باعث می‌شود تنش‌هایی بین آنها و جامعه روستایی به وجود آید. این فعال حوزه طبیعت‌گردی درباره حداقل قیمت خرید تجهیزات کامل طبیعت‌گردی بیان می‌کند: خرید لوازم استاندارد آن هم به شکل کامل بین ۳۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان هزینه دارد. مشتریان ما اغلب سفرهایی به مقصد آفریقا برای مشاهده حیات‌وحش، روسیه و شمال اروپا برای دیدن شفق قطبی و نپال جهت تجربه  بیس‌کمپ کوهستان‌ را دارند. در ایران نیز مقصد اغلب آنها طبیعت شمال و برنامه‌های طبیعت‌گردی در این مناطق است.

علی عسگری، مدیر یک فروشگاه تجهیزات کوهنوردی در خیابان ویلای تهران نیز از افزایش ۳۰ درصدی استقبال از خرید این تجهیزات خبر می‌دهد و به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: عمده مشتریان ما بین ۳۰ تا ۵۵ سال سن دارند که به شکل انفرادی برای خرید مراجعه می‌کنند. او در این باره که چرا استقبال از خرید وسایل کودکان کم است، عنوان می‌کند: این موضوع به محدودیت وسایل در این زمینه بازمی‌گردد ضمن اینکه اغلب کسانی که سفرهای کوهنوردی می‌روند به شکل شخصی این برنامه‌ها را اجرا می‌کنند. از نظر عسگری برای تهیه تجهیزات کامل هر فرد باید بین ۲۰ تا ۵۰ میلیون تومان هزینه کند هر چند با۵ میلیون تومان نیز می‌توان برخی وسایل اولیه را با کیفیت مناسب و ارزان تهیه کرد.

او درباره مقاصد اغلب مشتریان خود از دماوند به عنوان پرطرفدارترین مقصد داخلی و از آرارات به عنوان مقصد جذاب خارجی نام می‌برد و اضافه می‌کند: در موضوع طبیعت‌گردی شاهد افزایش توجه به کویر و برنامه‌های کویرگردی هم هستیم که متقاضیان زیادی پیدا کرده است. صاحب یک فروشگاه در منطقه منیریه تهران که پیش از تحریم‌ها با انواع کالاهای برند خود شناخته شده بود نیز به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: در عرصه طبیعت‌گردی خرید پوشاک و کفش کودکان دشوار است و ما در بازار، تنوع محدودی در این زمینه داریم. صاحب این فروشگاه هم از افزایش سفرهای خانوادگی خبر می‌دهد با این حال عمده مشتریان خود را بین ۱۸ تا ۶۰ سال عنوان می‌کند. او می‌گوید: حداقل هزینه خرید اجناس ایرانی آن هم برای چند قلم کالا، ۵ میلیون تومان است، اما در مواردی که فرد می‌خواهد کالای برند خاصی را تهیه کند ممکن است برای یک کفش ۳۰ میلیون تومان هم هزینه کند.

عمده مشتریان این فروشگاه نیز کسانی هستند که طبیعت‌گردی در شمال کشور را ترجیح می‌دهند. او می‌گوید: سفر به سایر مناطق کشور نیز رشد قابل توجهی را تجربه می‌کند و شاهدیم تورها و برنامه‌های طبیعت‌گردی در اغلب مناطق برگزار می‌شود که همین موضوع بازار این حوزه را رونق داده است. اهورا فروشنده یک فروشگاه دیگر طبیعت‌گردی در منطقه منیریه تهران که اغلب برندهای خارجی می‌فروشد نیز به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: این روزها مشتریان لوازم کودکان بیشتر شده هر چند در این حوزه تنوع خاصی را شاهد نیستیم. ما هم تنها عینک را برای این قشر ارائه می‌دهیم.

به گفته این فعال در حوزه فروش لوازم و تجهیزات کوهنوردی و طبیعت‌گردی، مجازی شدن کارها باعث توسعه سفرها پس از شیوع کرونا شده است. در همین زمینه کوهنوردی نیز رونق بیشتری را تجربه می‌‌کند که نشانه آن چند برابر شدن فروش محصولات این حوزه است. او درباره مقاصد پرطرفدار این حوزه اضافه می‌کند: کوه‌های شمال تهران و قله‌هایی مانند توچال، پناهگاه شیرپلا، کلک‌چال و... طرفداران زیادی دارند. کسانی که حرفه‌‌ای‌تر هستند صعود به دماوند را ترجیح می‌دهند ضمن اینکه در میان مقاصد خارجی مشتریان ما اغلب سراغ صعود آرارات و بیس‌کمپ‌های کوهستان‌های نپال و هند می‌روند.

او درباره هزینه‌های تجهیزات می‌گوید: در بین تجهیزات این حوزه، مهم‌ترین کالا کفش است و بعد از آن به ترتیب کوله و عینک قرار می‌گیرند. یک جفت کفش از ۵/ ۴ میلیون تومان شروع می‌شود، حداقل قیمت کوله‌پشتی ۵/ ۵ میلیون تومان است و برای خرید یک عینک با قیمت کم لااقل باید۲ تا۳ میلیون هزینه کنید. البته کسانی هستند که کوله و تجهیزات را با ۲۵ میلیون تومان تهیه می‌کنند و گروه دیگری که می‌خواهند کیفیت بهتری وسایل‌شان داشته باشد تا ۵۰ میلیون تومان هزینه را می‌پردازند. گفته‌های این فعالان حوزه فروش تجهیزات طبیعت‌گردی و کوهنوردی نشان‌دهنده بازار پررونق این حوزه است هر چند قیمت کالا در این بخش به نسبت سفرهای فرهنگی گران‌تر و در کنار آن تخصصی‌تر است. در این بخش همچنان که نصیری هم اشاره کرد کمبود آموزش به عنوان یک معضل به چشم می‌خورد و متولی گردشگری و انجمن‌های فعال در این حوزه موظفند آموزش‌های لازم را به اشکال مختلف به گروه هدف خود ارائه کنند.