نخستین صندوق پروژه نیروگاه خورشیدی کشور توسط گروه مالی فارابی معرفی شد
آغاز پذیره‌نویسی “صندوق پروژه راهبرد انرژی فردا” به‌زودی
گروه مالی فارابی نیز با تمرکز ویژه بر این موضوع، به‌تازگی نخستین صندوق پروژه نیروگاه خورشیدی کشور را به‌عنوان یکی از کارآمدترین ابزارهای بازار سرمایه راه‌اندازی کرده که پذیره‌نویسی آن به‌زودی آغاز خواهد شد. این صندوق با عنوان “صندوق پروژه راهبرد انرژی فردا” طی مراسمی در ساختمان شرکت بورس با حضور مدیرعامل شرکت بورس تهران، مدیرعامل گروه مالی فارابی، رئیس هیئت مدیره انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر و معاون برنامه‌ریزی و نوآوری ساتبا معرفی شد.
اولویت فارابی، حرکت در مسیر رفع چالش‌های اساسی کشور
رحمان بابازاده، بنیان‌گذار و رئیس هیئت مدیره گروه مالی فارابی، در این مراسم با ابراز خرسندی از معرفی نخستین صندوق پروژه نیروگاه خورشیدی کشور تصریح کرد:
«فارابی از آغاز فعالیت خود همواره تلاش کرده ضمن داشتن رویکرد توسعه‌محور و پیشرو در حوزه‌های مرتبط، اولویت خود را به بخش‌هایی که چالش اساسی کشور هستند اختصاص دهد و به همین دلیل طی دو سال گذشته تمرکز خود را بر حوزه انرژی گذاشته‌ایم.»
وی با اشاره به اینکه انرژی و ناترازی‌‌های آن امروز یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور و نیازمند سرمایه‌گذاری و توسعه است، گفت: «با تعامل و همیاری نهادهای بالادستی توانستیم در کوتاه‌ترین زمان ممکن، بستری برای مشارکت عامه مردم در حوزه سرمایه‌گذاری انرژی‌های پاک فراهم کنیم. صندوق پروژه راهبرد انرژی فردا، به‌عنوان نخستین صندوق پروژه نیروگاه خورشیدی، می‌تواند ابزار کارآمدی در تأمین مالی پروژه‌های زیربنایی باشد.»
وی نقطه عطف این پروژه را سرمایه‌گذاری در استان سیستان و بلوچستان عنوان کرد و افزود:
«پروژه حاضر با هدف احداث سه نیروگاه خورشیدی در استان سیستان و بلوچستان، یکی از مناطق با بیشترین تابش خورشیدی در کشور، تعریف شده است؛ امری که می‌تواند سرآغازی برای رفع محرومیت و کمبودها در این منطقه باشد.»
به گفته بابازاده، در عین توجه به اولویت‌ها، پروژه از سودآوری و جذابیت هم برخوردار است و افزود: «عوامل متعددی همچون قیمت تمام‌شده، معافیت‌های مالیاتی و بهره‌وری ناشی از شرایط محیطی و تابش آفتاب، چشم‌انداز بسیار خوبی را برای سرمایه‌گذاران رقم خواهد زد.»
وی در پایان یادآور شد: «ما در گروه مالی فارابی به‌اندازه وسع خود تلاش خواهیم کرد گرهی از مشکلات کشور باز کنیم. بیایید به جای لعنت به تاریکی، شمعی روشن کنیم.»
باید شاهد ورود صندوق‌های جدید باشیم
در ادامه مراسم، محمود گودرزی، مدیرعامل شرکت بورس تهران، با اشاره به پیشگام بودن فارابی در طراحی نخستین صندوق پروژه نیروگاه خورشیدی کشور گفت:
«رسالت اساسی نهادهای مالی در بازار سرمایه، تأمین مالی نیازهای اساسی کشور از مسیر بازار اولیه است. تأمین مالی صندوق پروژه‌ها از چند سال گذشته در بورس آغاز شده و اگرچه با فراز و نشیب‌هایی همراه بوده اما بورس تهران همواره پیشگام ایده‌های نوآورانه‌ای است که نهادهای مالی را برای رفع نیازهای کشور همراهی می‌کند.»
وی افزود: «با توجه به جذابیت سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، امیدوار هستیم صندوق پروژه گروه مالی فارابی با استقبال سرمایه‌گذاران مواجه شود و پذیره‌نویسی موفقی رقم بخورد.»
گودرزی همچنین به طرحی برای تسریع سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک اشاره و بیان کرد: «طبق ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانش‌بنیان، کلیه بنگاه‌هایی که مصرف انرژی‌شان بیش از یک مگاوات است، ملزم به سرمایه‌گذاری تا سقف پنج درصد در حوزه انرژی‌های پاک هستند؛ در غیر این صورت، باید جریمه‌ای بپردازند که صرف توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر می‌شود.»
مدیرعامل بورس تهران با تأکید بر لزوم مطالبه‌گری نهادهای مسئول مانند ساتبا تصریح کرد:
«بسیاری از بنگاه‌ها مشمول این قانون‌اند و باید از ظرفیت قانونی موجود برای توسعه انرژی‌های پاک بهره برد. سرمایه‌گذاری در صندوق پروژه‌ها و شرکت‌های سهامی عام پروژه در این حوزه تحول بزرگی در تأمین مالی رقم می‌زند. بورس تهران از گروه مالی فارابی حمایت می‌کند و ان‌شاءالله شاهد ورود صندوق‌های جدید و بزرگ‌تری برای رفع مشکل ناترازی برق در کشور خواهیم بود.»
آینده روشنی در انتظار سرمایه‌گذاران
داوود مددی، رئیس هیئت مدیره انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر ایران نیز با اشاره به راه‌اندازی صندوق پروژه راهبرد انرژی فردا، که با هدف جذب سرمایه و تأمین مالی پروژه‌های توسعه انرژی تجدیدپذیر راه‌اندازی شده است، گفت: «این صندوق با تمرکز بر توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در مناطق پرپتانسیل کشور، نقش مؤثری در تأمین برق پاک و افزایش سهم انرژی‌های نو در سبد مصرف ایفا خواهد کرد؛ آن هم در شرایطی که کشور، به‌ویژه صنایع، از کمبود انرژی برق آسیب جدی دیده‌اند.»
وی با بیان اینکه در سال گذشته کشور با کسری ۱۷,۵۰۰ مگاوات انرژی روبه‌رو بود، افزود: «برای جبران این کسری، باید ۲۵ هزار مگاوات برق تولید شود که برای تحقق آن به ۱۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز داریم.»
مددی افزود: «۸۵ درصد نیروگاه‌های حرارتی ما از گاز تغذیه می‌کنند که ۳۱ درصد گاز کشور را به خود اختصاص می‌دهد و این در حالی است که با ناترازی گاز هم روبه‌رو هستیم. طبق پیش‌بینی‌ها، انتظار می‌رفت که کسری گاز در سال ۱۴۰۶ به ۳۷۳ میلیون متر مکعب در روز برسد، اما متأسفانه این عدد در سال گذشته به ۳۰۰ میلیون متر مکعب در روز رسید؛ یعنی زودتر از موعد.»
او ادامه داد: «بر اساس همین روند و با پنج درصد رشد سالانه مصرف تا ۲۰ سال آینده (۱۴۲۲) نیاز کشور به برق به حدود ۲۰۰ هزار مگاوات خواهد رسید که فاصله زیادی با ظرفیت فعلی داریم.»
وی تأکید کرد: «برای جبران این کسری‌ها در کشور نیاز به منابع و سرمایه‌گذاری است. خوشبختانه با پیگیری‌ها شاهد راه‌اندازی بورس انرژی بودیم و موفق شدیم سرمایه‌گذاران را به بازار انرژی‌های تجدیدپذیر هدایت کنیم. علاوه‌بر این، قوانین مناسبی در مجلس تصویب و بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های خوبی از سوی وزارت نیرو صادر شده است.»
مددی خاطرنشان کرد: «از زمان راه‌اندازی بورس انرژی تاکنون ۷۹۷ میلیون کیلووات‌ساعت برق در تابلوی سبز بورس انرژی به فروش رسیده و با توجه به ناترازی انرژی و برق و نیاز آینده کشور، با حمایت دولت آینده خوبی برای سرمایه‌گذاران این حوزه متصورم.»
تحولات مثبت در راه است
امیر دودابی‌نژاد، معاون برنامه‌ریزی و نوآوری ساتبا نیز طی سخنانی کوتاه راه‌اندازی این صندوق را یک مزیت دانست و گفت: «امروز مهم‌ترین گلوگاه اجرای پروژه‌های انرژی و تجدیدپذیر، تأمین مالی است. یکی از ظرفیت‌هایی که تا امروز در حوزه انرژی به‌اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته، بازار سرمایه و ابزارهای آن از جمله صندوق پروژه است.»
وی ابراز امیدواری کرد: «با ورود نخستین صندوق پروژه، شاهد تحولات مثبتی در این حوزه خواهیم بود و می‌توانیم اعداد بزرگی را در تأمین مالی تجهیز کنیم. ساتبا برای رشد و توسعه این بخش آماده هرگونه همکاری است.»
گامی عملی در جهت رفع ناترازی
احمد خلج، مدیر تأمین مالی شرکت سبدگردان فارابی نیز با اشاره به ناترازی برق در کشور و استناد به مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: «در پایان برنامه ششم توسعه، رشد ظرفیت برق سالانه حدود ۲ درصد و رشد تقاضا حدود ۶ درصد بوده است؛ حتی در اوج تقاضای برق در سال ۱۴۰۳، حدود ۱۸ تا ۲۰ هزار مگاوات کسری و ناترازی پدید آمد.»
وی درباره علت تمرکز بر نیروگاه خورشیدی اظهار کرد: «در سال‌های اخیر به دلیل پیشرفت‌های فنی در حوزه پنل‌های خورشیدی، بهای تمام‌شده تجهیزات کاهش یافته و سیاست‌های دولتی صرفه اقتصادی این پروژه‌ها را افزایش داده است. ضمناً انرژی خورشیدی وابستگی به حامل‌های دیگر ندارد که این یک مزیت مهم است.»
خلج درباره هدف این صندوق توضیح داد: «هدف از ایجاد صندوق، تأمین مالی احداث یک نیروگاه ۶۰ مگاواتی در قالب سه نیروگاه ۲۰ مگاواتی در شهرهای خاش، گوهرکوه و میرجاوه در شمال استان سیستان و بلوچستان است. سرمایه ثابت پروژه حدود ۱۸۵۰ میلیارد تومان و دوره بازگشت آن زیر سه سال خواهد بود.»
وی ابراز امیدواری کرد: «امیدواریم با اجرای این طرح گامی مؤثر برای رفع ناترازی برق کشور برداریم و بازدهی مناسبی نیز برای سرمایه‌گذاران فراهم شود.»
مدیر تأمین مالی سبدگردان فارابی افزود: «حمایت از این صندوق و ابزارهای مشابه رسالت اصلی بازار سرمایه است. زمانی می‌توان گفت بازار سرمایه به کارکرد واقعی خود رسیده که به تأمین مالی بخش واقعی اقتصاد کمک کرده باشد. این صندوق گام نخست است و قطعاً پشت سر آن صندوق‌های پروژه دیگر نیز شکل خواهند گرفت.»
در پایان این مراسم، با برگزاری نشست پرسش و پاسخ، سوالات مطرح‌شده توسط حضار پاسخ داده شد.
