دنیای اقتصاد-زینب طاری:
ناترازی ۲۰هزار مگاواتی در تابستان امسال اگرچه برای صنعت کشور عدمالنفع چندهزار میلیاردی در پی داشت، اما واقعیت این است که شرایط برای صنعت برق به مراتب وخیمتر از سایر صنایع است، چرا که با پایان یافتن تابستان شرایط برای این صنعت عادی نمیشود و علت اصلی این نابسامانی را باید در اقتصاد ناتراز برق جستوجو کرد؛ در واقع با سیاستگذاریهای نادرست دولتها بهویژه در یک دهه اخیر، میزان پروژهها به دلیل جذاب نبودن برای سرمایهگذاران به شدت کاهش یافت و در معدود پروژههای اجرا شده هم بعد از اتمام، دولت پولی برای تسویه مطالبات نداشت و گاهی پیمانکاران چند سال برای دریافت پولی که در اقتصاد تورمی هر روز دچار کاهش ارزش میشد، باید کفش آهنین به پا میکردند و همین اتفاقات باعث شد تا بسیاری از شرکتهای کوچک و متوسطی که در بخشهای مختلف این صنعت فعال بودند، دچار ورشکستگی شوند. حالا و با روی کار آمدن دولت چهاردهم، فعالان صنعت برق انتظار دارند تصمیمات به صورت واحد و با پرهیز از شعارزدگی توسط وزارت نیرو اتخاذ شود و با تعریف پروژههایی که بودجه آنها تامین نشده، پیکره نیمهجان بخش خصوصی را از چاله به چاه نیندازد.
دنیایاقتصاد:
یک شرکت چینی یک توربین بادی دریایی ۲۶ مگاواتی جدید را راهاندازی کرده است که هم از نظر ظرفیت و هم از نظر اندازه بزرگترین در نوع خود در جهان محسوب میشود. این توربین چینی با باد سرعت ۱۰ متر بر ثانیه، میتواند سالانه ۱۰۰ گیگاوات ساعت برق تولید کرده و انرژی موردنیاز ۵۵هزار خانه را تامین کند. توربین بادی فراساحلی سیستمی از توربینهای بادی است که در اقیانوس یا دریا واقع شده و برای تولید برق از انرژی باد طراحی شده است. این توربینها از سرعت باد بالاتر و الگوهای باد ثابتتری که در آب در مقایسه با زمین یافت میشود، بهره میبرند. آنها بخشی از صنعت رو به رشد انرژیهای تجدیدپذیر هستند که بر کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی متمرکز است.
دنیای اقتصاد-زینب طاری:
ناترازی ۲۰هزار مگاواتی برق در پیک تابستان امسال نشان داد که برای سامان دادن به شرایط صنعت برق اگر دولت چهاردهم مطابق قانون عمل کند و موانع ضد توسعه را از سر راه بردارد، دست کم به یک دوره ۵ساله کار شبانهروزی نیاز داریم . با توجه به مشکلات صندوق توسعه ملی برای پرداخت تسهیلات بلندمدت به صنعت برق، باید سراغ کوتاهترین مسیر برویم که با یک بررسی سر انگشتی میتوان گفت کوچکمقیاسها با داشتن شرایطی مانند کمهزینه بودن بهدلیل کوچک بودن پروژه، راندمان بالا و امکان رساندن آن به ۸۰درصد از طریق CHP و CCHP کردن آنها و همچنین سرعت اجرای این پروژههای کوچک، این گزینه را تبدیل به بهترین گزینه برای ایجاد یک تحول بزرگ در صنعت برق کرده است.
دنیایاقتصاد:
بزرگترین تولیدکننده تراشههای کامپیوتری پیشرفته در جهان که بهشدت به سوختهای فسیلی وارداتی وابسته است، به زودی آخرین نیروگاه هستهای خود را تعطیل میکند و با کندی در تولید انرژیهای تجدیدپذیر، به سمت بحران انرژی پیش میرود.
دنیای اقتصاد-زینب طاری:
تولید پراکنده یا کوچکمقیاس که در زبان انگلیسی به اختصار DG نامیده میشود، به تولید برق از منابع کوچک انرژی اشاره دارد؛ در این نیروگاههای کوچک، برق در همان محل مصرف یا در نزدیکی آن تولید میشود و به همین دلیل با کمترین میزان خطوط انتقال و شبکه، کاهش هزینهها را شاهدیم؛ همچنین با CHP و CCHP کردن نیروگاه میتوان از حرارت آن برای تولید آب گرم، بخار، برودت یا کاربردهای دیگر به صورت مستقیم استفاده کرد و از این طریق راندمان این نیروگاهها را در شرایطی که راندمان نیروگاههای حرارتی کمتر از ۴۰درصد است، به حدود ۸۰درصد رساند. نکته مهم دیگر اینکه نیروگاههای تولید پراکنده علاوه بر هزینه کمتر و امکان مشارکت بالای سرمایهگذاران، سرعت اجرای بالایی دارد.
دنیایاقتصاد:
تحقیقات جدید در هند نشان میدهد که سیستم فتوولتائیک (PV) نصبشده روی پشتبام ممکن است پیامدهای ناخواستهای بر دما در محیطهای شهری داشته باشد. برای مثال، پنلهای نصبشده در پشتبام ممکن است به طور بالقوه دمای شب را تا ۰.۶ درجه سانتیگراد کاهش دهند. سیستم PV یکی از بهروزترین ابزارها برای تبدیل انرژی خورشیدی به جریان برق است. این سیستمها از تعدادی صفحه خورشیدی تشکیل شدهاند که از ترکیب علوم برق و مکانیک برای طراحی عملکرد آن استفاده شده است و زمانی از این سیستم بهره میگیرند که قصد تولید برق از طریق انرژی خورشیدی را داشته باشیم.
دنیای اقتصاد-زینب طاری:
صنعت برق در تابستان اخیر فراتر از پیشبینیها، ناترازی و کمبود ۲۰هزار مگاواتی را رقم زد تا علاوه بر عیان شدن تبعات یک دهه کمتوجهی به سرمایهگذاری در بخش تولید برق، تبدیل به یک چالش بزرگ شود؛ چالشی که اگر تدبیری جامع برای حل آن اتخاذ نشود، شرایط وخیمتری رقم میزند و خاموشیهای گسترده در دوره دو ساله پیش رو را موجب میشود.
دنیایاقتصاد: چین اعلام کرده در حال ساخت تاسیسات تجدیدپذیر با دو برابر ظرفیت تولید برق بادی و خورشیدی نسبت به کل جهان است. در حالی که این گسترش بیرویه خبر خوبی برای اهداف کربنزدایی این کشور است، اما این اتفاق بر شبکههای برق و بازارهای انرژی فشار وارد میکند و حتی منجر به قیمتهای منفی گاه به گاه انرژی در برخی مناطق میشود.
دنیای اقتصاد-زینب طاری:
صنعت برق و به طور خاص برق تجدیدپذیر قوانین حمایتی بسیاری را پشت سر خود میبیند، اما واقعیتها حاکی است در حیطه اجرا انبوه قوانین دردی از سرمایهگذاران و این صنعت پاک دوا نکرده و امروز میزان برق تجدیدپذیر نسبت به کل برق تولیدی کشور به یکدرصد هم نمیرسد. بنابراین نباید مشکل را در نبود قوانین جستوجو کرد؛ به عبارتی یا قوانین اجرا نشدهاند یا اینکه اجرای آنها کلید حل مشکلات نبوده است.
دنیایاقتصاد:
سیستمهای ذخیرهسازی انرژی باتری در مقیاس کاربردی در سالهای اخیر به سرعت به عنوان یک منبع ثانویه ظرفیت برق در جهان رشد کردهاند. با کاهش هزینه فناوری ذخیره انرژی، باتریها، بهویژه باتریهای خورشیدی به طور فزایندهای محبوبیت بیشتری برای تاسیسات خورشیدی دارند. فقط خریداران خورشیدی مسکونی و تجاری نیستند که از نصب ذخیره انرژی سود میبرند. ذخیرهسازی باتری در مقیاس کاربردی نقش مهمی در عملکرد شبکه برق ایفا میکند و باعث صرفهجویی در هزینه، مزایای زیستمحیطی و انعطافپذیری شبکههای جدید میشود.
دنیای اقتصاد -زینب طاری:
صنعت برق به عنوان مادر تمامی صنایع به نقش غیرقابل انکار اتوماسیون و مخابرات نیاز مبرمی دارد و خوشبختانه کمیته اتوماسیون و مخابرات با ۷۰ عضو در سندیکای صنعت برق در جهت ارتقای کیفی و کمی خدمات فعالیت میکند. اما متاسفانه صنعت برق و در راس آن وزارت نیرو درک درستی از فعالیت این بخش کیفیتمحور نداشته و نتوانسته از ظرفیتهای موجود در راه تحقق اهداف خود از جمله بهینهسازی مصرف برق استفاده کند. از سوی دیگر پرداخت نشدن به موقع مطالبات شرکتهای اتوماسیون و مخابرات در کنار تاخیرهای طولانیمدت در تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه و همچنین فناوریهای جدید برای شکلگیری مهندسی معکوس باعث شده تا اغلب شرکتها با وجود توانایی بالا برای کمک به شبکه برق، کماکان از روشهای قدیمیتر استفاده کنند. مشکلات و چالشهای بسیار زیاد این کمیته «دنیایاقتصاد» را بر آن داشت تا میزگردی با حضور بیتا حاتم، رئیس کمیته اتوماسیون و مخابرات سندیکای صنعت برق ایران و همایون رشیدی، عضو کمیته اتوماسیون و مخابرات سندیکای صنعت برق ایران برگزار کند که در ادامه از نظر مخاطبان میگذرد.
دنیایاقتصاد: آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) اعلام کرد انتظار میرود ظرفیت تولید انرژی هستهای در سراسر جهان بیش از آنچه قبلا توسط این گروه انتظار میرفت افزایش یابد و تا سال ۲۰۵۰ به ۹۵۰ گیگاوات تولید برسد. به طورکلی انرژی هستهای استفاده از واکنشهای هستهای برای تولید برق است و این انرژی را میتوان از شکافت هستهای، فروپاشی هستهای و واکنشهای همجوشی هستهای به دست آورد. در حال حاضر، اکثریت قریب به اتفاق برق به دست آمده از انرژی هستهای توسط شکافت هستهای اورانیوم و پلوتونیوم در نیروگاههای هستهای تولید میشود.
دنیای اقتصاد-زینب طاری:
اگر چه کشور ما برای احداث نیروگاههای تجدیدپذیر از شرایط آب و هوایی بسیار مطلوبی برخوردار است اما هماکنون حدود یک درصد برق کشور از این محل تامین میشود.در این میان دولت سیزدهم اگر چه نتوانست توسعه تجدیدپذیرها را رقم بزند، اما با اقداماتی مانند راهاندازی تابلو سبز در بورس انرژی بستر مناسبی برای سرمایهگذاری ایجاد کرد که البته تحقق این مهم باید با شکلگیری عزمی جدی در میان نهادهایی همچون وزارت صمت، وزارت نیرو، بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه و .... همراه باشد؛ این امر زمانی مهمتر میشود که بدانیم کشور با ناترازی گاز هم دست و پنجه نرم میکند و شاید کوتاهترین مسیر برای رفع ناترازی برق، رفع مشکلات سرمایهگذاری برای توسعه تجدیدپذیرهاست.
دنیایاقتصاد:
راهاندازی تاسیسات برق در یک نقطه فرآیند بسیار دشواری است. این در حالی است که قابلیت اطمینان شبکه یکی از سه حوزه اصلی تمرکز برای شرکتهای برق است، زیرا اقدامات آنها در راستای انتقال انرژی پاک، همراه با کربنزدایی و مقرون به صرفه بودن تولید، بسیار سختتر از گذشته به پیش میروند، بهخصوص که افزایش تقاضا در اوج مصرف برق در طول سال روی این اقدامات تاثیر بسزایی میگذارد.
دنیای اقتصاد-زینب طاری:
بعد از چند ماه مدیریت مصرف و خاموشی سرانجام با کمی اغماض میتوان گفت پیک تابستان به پایان رسیده و شرکتها به روال عادی در روزهای آینده میتوانند تولید را از سر بگیرند اما نباید مانند سالهای گذشته بعد از پایان پیک، اقدامات و برنامهریزیها در خصوص ناترازی برق متوقف شود تا تابستان سال آینده باز هم با هزاران اما و اگر آغاز شود؛ یکی از مهمترین اقداماتی که باید بلافاصله در دستور کار مدیران وزارت نیرو قرار بگیرد، تعمیرات و اورهال نیروگاههاست تا در تابستان آینده با حداکثر ظرفیت در مدار قرار گیرند؛