اخبار نیرو

در جوامع امروزی، انرژی، یکی از مهم‌ترین و در عین حال چالش‌برانگیزترین موضوعات محسوب می‌شود؛ چراکه اقتصاد، تولید و بهبود معیشت، حول انرژی شکل می‌گیرد. در کشور ما به تصور اینکه سرشار از منابع نفت و گاز هستیم، به سایر ملزومات استفاده از آن توجه چندانی نشد و به‌طور کلی در بخش برق، گاز و آب شاهد برنامه‌ریزی درستی در تولید، توزیع انتقال و مصرف نبوده‌ایم و امروز ناترازی را در هر سه بخش شاهدیم. تاخیرهای مکرر موجب شده که فاصله تولید و مصرف به اندازه میلیاردها دلار شود که در توان دولت‌ها آن هم در شرایط تحریم نیست. از سوی دیگر در یک دهه اخیر عملکرد دولت‌ها در مواجهه با اجرای پروژه‌ها توسط بخش خصوصی که ریشه در پرداخت یارانه‌های سنگین به بخش انرژی دارد، راه را بر توسعه سد کرده است.

چهار شرکت بزرگ انرژی ژاپنی و کره‌ای به‌طور مشترک، امتیاز ساخت و راه‌اندازی یک نیروگاه مبتنی بر گاز طبیعی و یک تاسیسات نمک‌زدایی آب دریا در نزدیکی دوحه در قطر را به‌دست آورده‌اند. صنعت برق قطر به‌شدت به منابع گاز طبیعی فراوان خود متکی است و این ویژگی این کشور را به یک تولیدکننده بزرگ برق تبدیل کرده است.

ناترازی صنعت برق در تابستان گذشته به ۱۹‌هزار مگاوات رسید که بسیار نگران‏‏‌کننده بود. کارشناسان معتقدند پرداخت نشدن به موقع مطالبات، قراردادهای یک‌طرفه، دستوری بودن قیمت برق و... به‏‏‌ویژه در یک دهه اخیر باعث شده تا شاهد کوچ سرمایه‏‏‌ها از این صنعت هزینه‌بر باشیم. از سوی دیگر تکیه بر مدیریت مصرف برق اگر‌چه به عنوان یک ضرورت در کشور ما مانند تمامی‏‏‌ کشورها در دستور کار قرار گرفته، اما این برنامه صرفا منحصر به تشویق یا تنبیه بوده و اقداماتی نظیر بهینه‏‏‌سازی تجهیزات و دستگاه‏‏‌های الکتریکی از سوی دولت‏‏‌ها پیگیری نشده است. همچنین خطوط و تجهیزات انتقال و توزیع هم در بسیاری موارد بهسازی و نوسازی نشده‌اند و همین امر زمینه‌ساز هدررفت انرژی تولیدی شده تا در هر سه بخش تولید، توزیع و مصرف شاهد بی‏‏‌توجهی وزارت نیرو در دوره‏‏‌های مختلف باشیم.

تفاهم نامه همکاری میان مجتمع صنعتی اسفراین و شرکت فابا موتور منعقد شد. این تفاهم نامه با هدایت میرسلیم عضو‌‌ مجمع تشخیص مصلحت نظام و‌‌ موسس مرکز‌‌ تحقیقات موتور ایران و با محوریت مشارکت در تولید بلوک سیلندر موتورهای دیزل سنگین از ۱.۲مگاوات به بالا و مشارکت در بومی‌سازی و ارتقای موتورهای جدید به امضا رسیده است.

درباره کلیات بودجه ۱۴۰۴ که اولین سند ارائه‌شده دولت آقای پزشکیان محسوب می‌شود، بسیار گفته شده است، به‌ویژه از سوی مراکز تحقیقاتی وابسته به اتاق‌‌‌های بازرگانی و نیز تحلیلگران رسانه‌‌‌ها و نهادهای مدنی. ولیکن به دلیل تغییر فرآیند تدوین بودجه که به صورت دو مرحله‌‌‌ای درآمده است و در مرحله اول وضعیت مالی بخش‌‌‌ها و شرکت‌های دولتی ارائه نمی‌شود؛ نمی‌توان انتظار داشت که بر اساس این بخش از لایحه تحلیل دقیق و جامعی از کم و کیف جریان مالی بخش‌‌‌های اصلی اقتصاد دولتی مانند برق و انرژی ارائه شود هرچند بر حسب احکام ارائه شده نکاتی را می‌توان مطرح کرد که در ادامه بیان می‌شود:

شهرک‌‌‌‌های صنعتی به عنوان مراکز تولید و کارآفرینی، نقش مهمی ‌‌‌‌در توسعه اقتصادی، جذب سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری، ایجاد اشتغال و افزایش توان رقابتی یک منطقه ایفا می‌‌‌‌کنند. استقرار واحدهای تولیدی در شهرک‌‌‌‌های صنعتی علاوه بر ایجاد زیرساخت‌‌‌‌های مناسب نظیر آب، فاضلاب و تامین انرژی در قالبی ساختار‌‌‌‌یافته با هزینه اجرایی پایین‌‌‌‌تر، امکان حضور صنایع مرتبط در کنار هم را نیز میسر می‌‌‌‌کند. به‌‌‌‌دیگر بیان، نحوه چیدمان و استقرار واحدهای صنعتی به مراتب از هزینه‌‌‌‌های واسطه‌‌‌‌ای و مبادله‌‌‌‌ای فعالان حوزه صنعت کاسته و طبیعتا قدرت رقابت‌‌‌‌پذیری آنها را افزایش می‌‌‌‌دهد؛ با وجود این، امروزه شهرک‌‌‌‌های صنعتی با مشکلات متعددی به‌‌‌‌ویژه از نظر تامین انرژی مواجه هستند و در روزهای سرد پیش‌رو باید قطع برق و گاز را توامان تجربه کنند؛ در این میان اختلال در تولید و عدم‌‌‌‌النفع‌‌‌‌های چند هزار میلیاردی شهرک‌‌‌‌های صنعتی استان تهران که سهم غیر قابل انکاری در اقتصاد کشور دارند، موضوعی بسیار مهم به شمار می‌‌‌‌رود که قادر است بر اقتصاد خانوار تاثیرگذار باشد.

پس از امضای قرارداد تامین با اسکاتیش پاور، یک مزرعه بادی فراساحلی در بخش جنوبی دریای شمال، مجهز به توربین‌‌‌های زیمنس گیمسا خواهد شد. قرارداد اعلام شده در ۱۱ نوامبر برای نصب ۶۴ توربین مدل SG ۱۴-۲۳۶ DD زیمنس گیمساست که در East Anglia TWO، یک مزرعه بادی واقع در بیش از ۲۰ مایلی سواحل سافولک، نصب خواهند شد.

انرژی پایه‌‌‌ای‌‌‌ترین و اساسی‌‌‌ترین زیرساخت توسعه در کشورها محسوب می‌شود. در واقع انرژی چرخ اقتصاد دنیا را به حرکت درآورده و تولید، خلق ارزش افزوده و توسعه را ریل‌‌‌گذاری می‌کند. اقتصاد ایران طی سال‌های اخیر با چالش‌‌‌های جدی در تامین پایدار انرژی مواجه بوده که عمدتا ناشی از ناترازی در تولید و مصرف به‌ویژه در حوزه برق و گاز بوده است. در نگاهی کلی به نظر می‌رسد برای حل مساله ناترازی چاره‌‌‌ای جز جلوگیری از رشد مصرف بی‌‌‌رویه انرژی خصوصا در مصارف فاقد ارزش افزوده از مسیر افزایش قیمت انرژی و فرهنگ‌‌‌سازی گسترده به‌‌‌صورت فرابخشی، افزایش تولید از منابع موجود انرژی‌‌‌های فسیلی، تنوع‌بخشی به منابع استحصال انرژی به‌ویژه از منابع تجدیدپذیر و نیز کاهش مصرف انرژی از طریق بازیافت تلفات انرژی نداریم.

قطعی برق در تابستان به دلیل ناترازی تولید و مصرف از یک دهه پیش سال به سال افزایش یافت، چرا که به دلیل اتخاذ سیاست‌‌‌های نادرست عملا سرمایه‌گذاری در این صنعت فاقد صرفه اقتصادی بود؛ بنابراین تقریبا مردم به محدودیت‌های برق در برخی ساعات تابستان عادت کردند و صنایع به‌‌‌ویژه آنهایی که انرژی‌بر هستند، ناچار به پذیرش تعطیلی و عدم‌‌‌النفع‌‌‌های سنگین شدند؛ در سوی دیگر ناترازی گاز هم به عللی که در این مقال نمی‌‌‌گنجد، بر کشور سایه انداخت، اما در این بخش به ندرت محدودیت گاز مشترکان خانگی در دستور کار دولت‌‌‌ها قرار گرفت تا صنعت بار آن را به دوش بکشد؛ بنابراین در تابستان برق و در زمستان گاز صنایع با محدودیت مواجه شدند، اما آنجایی شرایط پیچیده‌‌‌تر شد که در سال‌های اخیر به طور طبیعی نیروگاه‌‌‌های حرارتی در زمستان با وجود کاهش مصرف برق به عللی نظیر قرار گرفتن در دوره تعمیرات و اورهال و همچنین فقدان گاز موردنیاز قادر به تامین برق کشور نیستند و در فصول سرد باید شاهد ناترازی برق و گاز به صورت همزمان باشیم؛ در سال‌جاری نیز با توجه به ناترازی گاز، وزارت نیرو به سیاق گذشته استفاده از سوخت مازوت را به عنوان جایگزین برای برخی نیروگاه‌‌‌ها پیش‌بینی کرد، اما با توجه به رویکرد متفاوت رئیس جمهوری، دولت تصمیم گرفت در سه نیروگاه، مازوت‌‌‌سوزی را متوقف کند و برای مدت محدودی «خاموشی منظم» را جایگزین «تولید سم» برای عموم شهروندان کند.

بر اساس آخرین چشم‌‌‌انداز انرژی کوتاه‌مدت که توسط اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده در ۱۳ نوامبر منتشر شد، این آژانس در حال حاضر انتظار دارد که انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر ۲۳‌درصد از کل تولید برق ایالات متحده در سال‌جاری را به خود اختصاص دهند که این میزان در سال ۲۰۲۵ به ۲۵‌درصد افزایش خواهد یافت. به گفته این گزارش زیست توده بالغ بر ۲.۱۹‌درصد از تولید برق تجدیدپذیر ایالات متحده در سال ۲۰۲۴ را تشکیل می‌دهد که سهم آن به ۱.۹۹‌درصد در سال ۲۰۲۵ کاهش می‌‌‌یابد.