حذف فیزیکی دفاتر مالیاتی و جایگزینی سامانه الکترونیکی
بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم صاحبان مشاغل و اشخاص حقوقی موظفند دفاتر یا اسناد و مدارک حسب مورد را که با رعایت اصول و ضوابط از جمله اصول و ضوابط مربوط به تنظیم دفاتر تجاری موضوع قانون تجارت تنظیم می‌شود برای تشخیص درآمد مشمول مالیات، نگهداری و اظهارنامه مالیاتی، ترازنامه و حساب سود و زیان خود را بر اساس آنها تنظیم کنند. بنابراین به استناد قانون یکی از مهم‌ترین تکالیف مالیاتی مشمولان ارائه دفاتر قانونی، پلمب دفاتر تجاری است تا رویدادهای مالی امور خود را جهت بررسی‌های مالیاتی در آن ثبت و تنظیم کنند.
تاکنون امور مربوط به این فرآیند به صورت غیر الکترونیک انجام پذیرفته و متقاضیان امر به شکل سنتی، فیزیک این دفاتر را دریافت می‌کنند، این روند انجام کار علاوه بر ایجاد زحمت و صرف وقت برای متقاضیان آن موجب تحمیل هزینه نیز برای فعالان اقتصادی می‌شود.
برای انجام تکلیف و اجرای مفاد بند «ج» ماده ۴ قانون برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مبنی بر راه‌اندازی سامانه دفاتر تجاری الکترونیکی به جای پلمب فیزیکی دفاتر تجاری و بند «ج» ماده ۶۷ قانون برنامه ششم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران به منظور توسعه دولت الکترونیک و اصالت بخشیدن به اسناد الکترونیک، حذف اسناد کاغذی و عمل به مفاد قانون مالیات‌های مستقیم در الزام اشخاص حقیقی و حقوقی مکلف به تنظیم دفاتر تجاری موضوع قانون تجارت برای تشخیص درآمد مشمول مالیات و تنظیم اظهارنامه مالیاتی خود بر اساس آن، همچنین در راستای تسهیل و تسریع در روند امور فعالان اقتصادی، افزایش شفافیت مالیاتی، کاهش احتمال خطا و دخل و تصرف‌های نوشتاری تحریر‌کنندگان دفاتر، تسریع در امر حسابرسی مالیاتی و پیشبرد فرآیند حسابرسی سیستمی با هدف هوشمندسازی نظام مالیاتی، کاهش هزینه‌های اجرایی، همچنین جلوگیری از هدر رفت بیش ۱۲۷میلیون برگ کاغذ مصرف شده در تولید دفاتر و با هدف صرفه‌جویی ۲۵۰ میلیارد تومانی در منابع، سازمان امور مالیاتی با همکاری اداره کل ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری اقدام به طراحی و راه‌اندازی سامانه دفاتر تجاری الکترونیک کرده است.
در حال حاضر نیز مراحل مربوط به استقرار سامانه مذکور در درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی کشور به نشانیhttps: //my.tax.gov.ir انجام پذیرفته و طی اطلاعیه منتشره در پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان، امکان بهره‌مندی آزمایشی از سامانه به منظور آشنایی کاربران با محیط سامانه، دستورالعمل‌‌‌ها و قواعد ثبت اطلاعات از ابتدای اردیبهشت تا ۱۷ اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۴ فراهم شده است، فلذا مؤدیان می‌توانند با ورود به سامانه دفاتر تجاری الکترونیکی، ضمن آشنایی با محیط کار نسبت به ارسال اطلاعات دفاتر خود اقدام کنند.
اطلاعات بارگذاری شده در این دوره صرفا جهت تست و آشنایی بوده و با پایان یافتن این دوره، طی اطلاعیه‌‌‌ای رسمی، اطلاعات حذف و پس از آن، بهره‌‌‌برداری نهایی و رسمی از سامانه آغاز می‌شود.
تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که اقدام به پلمب دفاتر قانونی خود می‌کنند به عنوان کاربر سامانه دفاتر تجاری الکترونیکی محسوب می‌شوند و کلیه فعالان اقتصادی مکلف که دفاتر خود را پس از ۲۳ تیر سال ۱۴۰۳ نزد سازمان ثبت اسناد و املاک پلمب کرده‌اند نسبت به انجام این تکلیف الزام دارند.
از طریق سامانه دفاتر تجاری الکترونیکی، اطلاعات حاوی گردش حساب‌ها در بازه‌های زمانی مشخص، مطابق با اطلاعات دفاتر روزنامه بارگذاری می‌شود.
حذف فیزیکی دفاتر پلمب علاوه بر کمک به حفظ سلامت محیط‌زیست و کاهش قابل ملاحظه هزینه‌های مالی منجر به افزایش شفافیت و عدالت مالیاتی شده و نقش موثری در راستای تسهیل و تسریع در روند امور فعالان اقتصادی خواهد داشت.
