اجرای زنده موسیقی از سبد مصرف خانوادهها حذف شده است؟
کنسرتهای ۲ درصدی در ایران
اگر کسانی را که دو، سه یا چهار بار و بیشتر به کنسرتهای مختلف رفته باشند در نظر بگیریم، احتمالا بتوان گفت که در ایران سال ۱۴۰۲ تنها در حدود یک و نیم تا دومیلیون نفر امکان رفتن به کنسرت را داشتهاند. یعنی تقریبا ۲درصد از جامعه ۸۵میلیونی کشور! این آمار وقتی اهمیت بیشتری پیدا میکند که بدانیم سال گذشته حدود ۳۰میلیون بلیت سینما فروخته شده و به طور تخمینی نزدیک به ۱۲میلیون نفر از ایرانیان به سینما رفتهاند. یعنی تقریبا پنج برابر بیشتر از کنسرتهای موسیقی. اما چرا کنسرتهای موسیقی چنین ایزوله و محدود به جمعیتی ۲درصدی از کل جمعیت کشور شدهاند؟
قیمت بالا
بلیتهای کنسرتها خیلی وقت است که از جیب طبقه متوسط و فرودست جامعه بیرون آمدهاند. البته گروههای موسیقی محبوب زیاد نیستند، سالنهای استاندارد برای برگزاری کنسرت موسیقی کافی نیست و محدودیتها و چالشهای بسیاری از سوی برخی جریانها علیه برگزاری کنسرت وجود دارد و این دلایل باعث شده ظرفیتهای بازار موسیقی چنان که باید و شاید، محقق نشود. اما با وجود چنین مواردی همچنان قیمت بالا مهمترین مانع رفتن ایرانیها به کنسرتهای موسیقی است.
سال گذشته میانگین بلیت کنسرتهای پرمخاطب در تهران بین ۴۰۰ تا ۵۰۰هزار تومان بوده است. یک کارمند میانپایه در یک شرکت که در ماه ۱۵میلیون تومان حقوق میگیرد اگر بخواهد خانوادهاش را برای دو، سه ساعت تفریح به کنسرت موسیقی ببرد، باید ۱۰درصد از کل درآمد ماهش را خرج کند. خب طبیعی است که هیچ کسی چنین تصمیم غیرمنطقی نمیگیرد. به جایش میرود سینما تا سروته قضیه را با یک سوم این مبلغ هم بیاورد.
جالب اینکه قیمت بلیتها در روزهای اخیر افزایش قابل توجهی داشته است. تا چندی پیش سقف فروش بلیتهای کنسرت در تهران تا ۷۹۰هزار تومان بود که همین قیمت نیز مبلغ بالایی برای فروش بلیت کنسرت به شمار میرفت. بااینحال اگر اکنون قصد خرید بلیت کنسرت در تهران و جزیره کیش را داشته باشید با بلیتهای ۸۹۰ و ۸۵۰هزار تومانی روبهرو میشوید. هرچند که مدتهاست پیشبینی میشود قیمت بلیتهای کنسرتها به زودی از یک میلیون تومان هم بالاتر رود.البته به نظر میرسد که افزایش قیمت بلیتهای کنسرت، هنوز به یک نظم و هماهنگی مشخص نرسیده است؛ چراکه مثلا کنسرت ناصر زینلی در تهران قرار است با سقف قیمت ۸۳۵هزار تومان به فروش برسد، درحالیکه بلیت کنسرت علیرضا طلیسچی با سقف قیمت ۸۹۰هزار تومان و بلیت کنسرت مسعود صادقلو با قیمت سال گذشته یعنی ۷۹۰هزار تومان فروخته میشود.
پردرآمدترین خواننده
سال ۱۴۰۲ برای اجراهای پاپ کشور، یک سال خوب بود و بر همین اساس تعدد اجراها در کنار وفور سبکهای مختلف سبب شد مخاطبان بهراحتی کنسرت مورد علاقه خود را انتخاب کنند. در سالی که کنسرتهای پاپ رکورد خوبی را به لحاظ کمیت شاهد بودند، مجید رضوی بیشترین اجرا را داشت. طبق برخی گزارشهای رسانهای مجید رضوی موفق شد در سال ۱۴۰۲، ۲۶۷ اجرای داخلی را تجربه کند، یعنی اگر دو ماه محرم و صفر را از مجموع سال فاکتور بگیریم به این نتیجه میرسیم که رضوی هر ماه، بیش از ۲۶ بار اجرا را تجربه کرده است که یک آمار خیرهکننده در این حوزه بهشمار میرود. یعنی تقریبا هر روز!
اگر میانگین قیمت بلیت کنسرتهای او را ۴۰۰هزار تومان در نظر بگیریم و میانگین تعداد مخاطبان هر کنسرت را ۸۰۰نفر محاسبه کنیم، میتوان گفت که این خواننده و گروهش در سال گذشته بیش از ۸۵میلیارد تومان بلیت فروختهاند. از این مقدار دستکم حدود ۳۰ تا ۵۰درصد درآمد گروههای موسیقی است. با این همه باید تاکید کنیم که این اعداد و ارقام تخمینی است و آمار مشخص و شفافی هنوز در دست نیست.حالا اگر بخواهیم فروش همه کنسرتها را در شهرهای بزرگ و کوچک و ... محاسبه کنیم، میتوانیم میانگین مخاطبان هر کنسرت را با توجه به ظرفیت پایین برخی سالنها در شهرهای کوچک ۵۰۰ نفر در نظر بگیریم و میانگین قیمت بلیت را هم ۳۰۰ هزار تومان محاسبه کنیم. در چنین شرایطی درآمد بازار کنسرتها در ایران در سال ۱۴۰۲حدودا ۷۵۰میلیارد تومان بوده است.