کاهش بارندگیهای موثر علت بحران آب در برخی مناطق
فیروز قاسمزاده، در گفتوگو با خبرگزاری مهر، با اشاره به افزایش تغییرات اقلیمی و تاثیر آن بر ذخایر آبی کشور بیان کرد: در سدها ۲۷درصد افزایش ورودی وجود داشته که عمده این افزایش در کرخه، کارون و زایندهرود بوده و بیش از ۵۰درصد ذخایر آبی کشور در این سدها واقع شده است.
وی ادامه داد: بارندگیهای سالجاری در این منطقه نشاندهنده ورودی بالاست؛ اما در سایر مناطق ورودیها حذف شده است. بهعنوان مثال، در سد دوستی ورودی وجود نداشته و ایران و ترکمنستان آبی که از اول مهر تاکنون برای اهداف مختلف از سد دوستی برداشت کردهاند، آب ذخیرهشده از سال گذشته بوده است.
به گفته این مقام مسوول، در صورتی که ورودیها همچنان صفر باشند، ممکن است این سد در زمره سدهای کاملا خالی باشد.
قاسمزاده با اشاره به خالی بودن برخی از سدها خاطرنشان کرد: رودخانههای استان گلستان خشک شدهاند و ورودیها به صفر رسیده است. به گفته سخنگوی صنعت آب، بسیاری از استانها بهشدت کاهش بارندگی داشتهاند که خراسانرضوی با ۴۶درصد کاهش بارندگی نسبت به سال نرمال در صدر قرار دارد.
وی با اشاره به اینکه تغییرات اقلیمی موجب شده است تا بارندگیهایی که اتفاق میافتند بارندگی موثر نباشند، توضیح داد: بارندگی موثر به بارندگیهایی اطلاق میشود که لایههای خشکی خاک را خیس کنند و سبب شکلگیری روانآب شوند و به سمت رودخانه هدایت شده و به مخازن سدها انتقال پیدا کنند.
قاسمزاده اضافه کرد: متاسفانه نیمی از بارندگیها موثر نبودهاند. بهعنوان مثال، در استان خراسانرضوی بارندگیها موثر نبودهاند تا منجر به روانآب شوند. سخنگوی صنعت آب عنوان کرد: مجموع این عوامل و گرمایش زمین بهعلاوه افزایش ۲۱درصدی تبخیری که در نیمقرن اخیر اتفاق افتاده، کاهش آب را به دنبال داشته و به عبارتی ۲۱درصد آب در دسترس از این طریق کاهش پیدا کرده است. وی ادامه داد: بر اثر بارندگیهایی که از اسفندماه آغاز شد و در فروردین ادامه پیدا کرد، بسیاری از تالابها در وضعیت مطلوبی قرار گرفتند. بهعنوان مثال، در تالاب شادگان پرشدگی کامل اتفاق افتاد. در تالاب گاوخونی هم ورودی آب وجود داشت. اما اکنون به دلیل افزایش تبخیرها بهشدت خشک شدهاند.
به گفته قاسمزاده، سطح دریاچه ارومیه در اردیبهشتماه به ۲میلیارد مترمکعب رسید؛ اما اکنون به ۸۳۰میلیون مترمکعب کاهش یافته است؛ یعنی کمتر از یکمیلیارد مکعب. بنابراین عوامل اقلیمی در کنار هم بر این موضوع تاثیرگذارند و دلیل بحران آب در برخی مناطق، کاهش بارندگی، کاهش بارندگیهای موثر و افزایش دما و تبخیر بوده است.