اواسط تیرماه سال ۱۳۹۸ کمیته پایش، نظارت و مدیریت مصرف برق سازمان‌ها و ادارات با هدف ارزیابی، ممیزی و مدیریت مصرف برق ادارات در ساعت اوج مصرف برق فعالیت خود را به‌طور رسمی آغاز کرد. حال در تازه‌ترین اقدامات برای مدیریت مصرف برق، سیاست‌گذاران وزارت نیرو از آغاز طرح پایش زمستانه مصرف برق ادارات پایتخت با هدف کمک به تامین سوخت نیروگاه‌ها خبر دادند. حسین صبوری، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق تهران‌بزرگ درباره آغاز پایش زمستانه مصرف برق در اداره‌های تهران گفته براساس برنامه کاهش مصرف انرژی، گروه‌های نظارتی شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ، فعالیت رسمی خود را برای پایش برق مصرفی اداره‌ها بر اساس استانداردهای تعیین‌شده، آغاز کرده‌اند. به گفته صبوری برای کنترل مصرف برق همه سازمان‌های دولتی پایتخت در زمستان، پیامک‌های اطلاع‌رسانی برای آنها ارسال و همچنین تیم‌های مدیریت مصرف از برخی سازمان‌ها، بازدید و ضمن ارائه آموزش، تذکرهای لازم را به دستگاه‌های پرمصرف اعلام کردند. این مقام مسوول خواستار همکاری همه سازمان‌ها و نهادهای دولتی پایتخت در افزایش بهره‌وری انرژی شد و به «پاون» گفت: با توجه به محدودیت‌های ایجاد‌شده در تامین سوخت نیروگاه‌های کشور، با اندکی کاهش مصرف انرژی، می‌توان کمک بزرگی به دستگاه‌های مسوول در بخش تامین انرژی کرد. رامین پوریا، مدیر دفتر مدیریت مصرف شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ نیز با بیان اینکه کمیته پایش مصرف، با جدیت مصرف برق اداره‌ها و سازمان‌ها را رصد می‌کند، افزود: بنابر اهداف تعیین‌شده برای مدیریت و مصرف بهینه انرژی، سامانه‌های گرمایشی، میزان روشنایی و خاموش‌بودن لوازم برقی در پایان ساعت اداری، دستگاه‌های هدف به‌طور منظم پایش شده و با مشاهده مصرف بی‌رویه و بی‌توجهی به هدررفت انرژی، اخطارهای لازم به اداره خاطی داده خواهد شد.

 رشد مصرف برق در دوران کرونا

اما در کنار اقدامات انجام‌شده برای مدیریت مصرف برق، معاون برنامه‌ریزی شرکت توانیر و سخنگوی صنعت برق از تغییر الگوی مصرف برق خانگی خبر داد. به گفته مصطفی رجبی‌مشهدی، در زمان قرنطینه، الگوی مصرف برق در روزهای هفته شبیه به الگوی مصرف در روزهای تعطیل آخر هفته شد و مصرف برق خانگی در اکثر کشورها افزایش یافت. رجبی‌مشهدی با بیان اینکه بخش عرضه و تقاضای برق (تولید، انتقال، توزیع و مصرف) از شیوع کرونا تاثیر پذیرفته است، اعلام کرد که در کشورهای درگیر کرونا، بیشترین تاثیر ناشی از این همه‌‌گیری در اقتصادهایی بوده که اقدام‌‌های سختگیرانه‌‌ای اعمال کردند و همچنین آنهایی که بخش خدمات بزرگ‌تری داشتند.

بر اساس گزارش‌های منتشر‌شده توسط سازمان‌‌های بین‌‌المللی، مصرف برق در کشورهای مختلف درگیر کرونا به‌ویژه در ایام اعمال قرنطینه کامل، کاهش چشمگیری داشت. به‌عنوان مثال به گزارش سازمان بین‌المللی انرژی‌ در بهار امسال، مصرف برق ایتالیا حدود ۳۰‌درصد نسبت به سال قبل آن، کاهش داشته است. اما به گفته سخنگوی صنعت برق در زمان قرنطینه، الگوی مصرف برق در روزهای هفته شبیه به الگوی مصرف در روزهای تعطیل آخر هفته شده و مصرف برق خانگی در اکثر کشورها افزایش یافته است. البته تاثیر بحران کرونا در کاهش مصرف برق در بخش صنعت، کمتر از سایر بخش‌‌ها بوده است. رجبی‌مشهدی در این رابطه گفت: در کشور ما نیز در اوایل شیوع کرونا به‌خصوص با توجه به کاهش مسافرت‌‌های نوروزی، مصرف برق از بخش تجاری به بخش خانگی انتقال یافت. او ادامه داد: صنعت برق کشور، بخش توسعه‌‌ای خود را توسط پیمانکاران، سازندگان تجهیزات و تولیدکنندگان بخش خصوصی انجام می‌دهد، بنابراین محدودیت‌‌های کرونایی بر بخش‌‌های گوناگون صنعت برق کشور مانند ساخت و حمل تجهیزات، اعزام گروه‌‌های پیمانکاری اثرگذار بوده است. همچنین اثرات و مخاطرات احتمالی شیوع‌کرونا بر سلامت نیروی انسانی صنعت برق مطرح بود. به‌عنوان نمونه طرح‌‌های محدودسازی تردد، کاهش ساعات کاری و فاصله‌‌گذاری اجتماعی، احتمال تاخیر یا توقف در پروژه‌‌های عمرانی و نگهداری و تعمیرات در بخش‌‌های تولید، انتقال و توزیع برق را بالا می‌‌برد و خطر شیوع بیماری در میان کارکنان به‌ویژه نیروی کار متخصص می‌‌توانست بر عملکرد بخش‌‌های گوناگون صنعت برق اثرات نامطلوبی داشته باشد.

سخنگوی صنعت برق گفت: البته با شیوع ویروس‌کرونا، تشدید مشکلات مالی صنعت برق با تاثیر بر توانایی وصول درآمدهای صنعت برق در هر دو قسمت فروش برق به مشترکان داخلی و برق صادراتی محتمل بود و احتمال انتقال فشار مالی به بخش خصوصی صنعت برق نیز وجود داشت. بنابراین به دلیل شیوع‌کرونا، برخی از اقدام‌‌ها در بخش‌‌های توسعه‌‌ای صنعت برق دچار وقفه شد. به گفته رجبی‌مشهدی این مسائل، گاهی احتمال ناپایداری شبکه تولید، انتقال و توزیع برق و بروز خاموشی در تابستان ۱۳۹۹ را تشدید می‌کرد.

 چند اقدام برای مقابله با اثرات کرونا

به گفته رجبی‌مشهدی، صنعت برق در دوران شیوع‌کرونا، با اقدام‌‌های متعددی مانند تعویق سه ماهه پرداخت قبض‌ها برای مشترکان خانگی که توان پرداخت نداشتند و مشترکان تجاری که کسب و کار کوچک داشتند، سعی کرد از آنها حمایت کند. همچنین با هدف حفظ سلامت مردم و پیشگیری از شیوع ویروس‌کرونا، پس از تجربه موفق طرح حذف قبض‌کاغذی، شروع به افزایش خدمات غیرحضوری برق برای کاهش مراجعه حضوری مردم به اداره‌های برق کرد و هم‌اکنون مشترکان برق بدون مراجعه‌‌ حضوری به ادارات برق، می‌توانند بسیاری از خدمات مورد‌نیاز خود را دریافت کنند. او گفت: هم اکنون میزان مصرف برق کشور نیز در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۵/ ۴درصد افزایش یافته که ناشی از شیوع بیماری‌کرونا و بخش عمده آن مربوط به مصرف برق در بخش صنایع کشور پس از بازگشایی‌ها است.