استقبال چشم‏‌گیر از صندوق‌های بخشی در1404

 به‌طوری که ارزش روزانه معاملات صندوق‌های بخشی، در سال۱۴۰۴ به‌طور میانگین به بیش از هزار و ۳۰۰میلیارد تومان رسیده است. این میزان در مقایسه با متوسط ارزش معاملات صندوق‌های مورد اشاره در سال‌های گذشته، رقم قابل توجهی است. ضمن آنکه با شروع رالی اخیر بازار از ابتدای سال جاری، بازدهی صندوق‌های صنایع مختلف بهتر از شاخص‌‌های خود بوده‌‌اند. به جز صندوق‌های صنعت خودرو و غذایی که عملکردی ضعیف‌‌تر از شاخص‌‌های صنعت خود را به ارمغان آورده‌‌اند. 

با توجه به کارنامه سبز صنعت سیمان و پتروشیمی، صندوق‌های این صنعت نیز بازدهی درخشانی را برای دارندگان واحدهای خود به ثبت رسانده‌‌اند. صندوق‌های جدید صنعت دارو نیز مورد توجه بازار قرار گرفته‌‌اند. طی چندماه اخیر صندوق‌های جدیدی نیز به بازار آمده‌‌اند که عمدتا با توجه به روزهای ابتدایی آغاز به کار خود موفق شده‌‌اند تا اهالی بازار را راضی نگه دارند. در این گزارش ضمن بررسی کارنامه صندوق‌ها به تفکیک صنعت، به دلایل استقبال از این صندوق‌ها اشاره شده است. با توجه به آینده صنایع در روزهای آینده با در نظر گرفتن گزارش‌های ماهانه انتظار می‌‌رود، عملکرد بهتری را از صندوق‌های صنایع خاص، نظیر سیمان، غذایی، دارویی، خودرویی و بانکی شاهد باشیم.

دلایل استقبال از بخشی‌‌ها

روند صعودی بازار سهام که آغاز آن ابتدای آبان‌‌ماه سال قبل بوده است، حواشی بسیاری را به همراه داشته است. به‌ویژه آنکه رشد بیشتر شاخص کل مورد توجه بازار بوده است. به این صورت که عمدتا نمادهای شاخص‌‌ساز بازدهی بهتری داشتند. شاخص اصلی بازار سهام از کف آبان۱۴۰۳، بازدهی بیش از ۶۰درصدی را به ثبت رسانده است. این درحالی است که نماگر هم‌وزن در این‌‌مدت هنوز بازدهی فراتر از ۵۰درصد را به ارمغان نیاورده است. ضمن آنکه در میان نمادهای پربازده نام شرکت‌های بنیادی بورسی نیز به وفور مشاهده می‌شود. از این‌‌رو استفاده از ابزارهای غیرمستقیم سرمایه‌‌گذاری نظیر صندوق‌ها برای پوشش ریسک ضرورت دارد. صندوق‌های بخشی نیز به عنوان ابزاری که در یک صنعت خاص سرمایه‌‌گذاری می‌‌کنند، می‌توانند سبد بهتری هم به لحاظ ریسک کم و هم بازدهی بالا به ارمغان آورند.

Untitled-1 copy

رشد ارزش معاملات صندوق‌های بخشی، در سال1404، حکایت از آن دارد که استقبال گسترده از سوی اهالی بازار به وقوع پیوسته است. این سنجه آماری در سال1404، به‌طور میانگین بالای هزار و 300میلیارد تومان به ثبت رسیده است. درحالی که ارزش دادوستدهای سال‌‌ گذشته به‌طور متوسط 560میلیارد تومان بوده است. همچنین روند صعودی ارزش دادوستدهای بورسی از سال1401، همزمان با ورود تعداد بسیار زیادی از صندوق‌های بخشی آغاز شده است. هنوز صنایع دیگری نیز باقی مانده‌‌اند که صندوق‌های بخشی به آنها وارد نشده‌‌اند. پرشدن ظرفیت‌‌های خالی این صندوق‌ها برای ورود به صنایع جدید می‌تواند موجب شود تا سهم بزرگی از ارزش کل معاملات بورس به صندوق‌های بخشی تعلق پیدا کند.

فلزات اساسی

صنعت فلزات اساسی، به عنوان یکی از صنایع بزرگ بازار سهام، عملکرد چندان خوبی را به لحاظ بنیادی نداشته است. با وجود آنکه بازدهی شاخص کل بورس از ابتدای سال، حدود 16درصد بوده است، اما بازدهی صنعت فلزات اساسی از 7درصد فراتر نرفته است. کاهش قیمت جهانی فولاد در چین به دلیل کاهش تقاضا توسط دومین اقتصاد جهان، دلیل اصلی این موضوع است. به‌ویژه آنکه اکنون با تعرفه‌های ترامپ، قیمت نفت نیز به کف 60دلار نزدیک شده است. با توجه به همبستگی قیمت نفت و فولاد در جهان، از محل رشد قیمت‌‌های جهانی چشم‌‌اندازی را نمی‌توان برای این صنعت متصور شد. به‌ویژه آنکه محدودیت‌‌های انرژی نیز در این صنعت رو به افزایش است. این محدودیت‌‌ها در بهار و در ماه‌های ابتدایی سال اعمال شده است و احتمالا در روزهای آینده شدت می‌‌یابد. به همین دلیل با وجود رشد قیمت دلار، همچنان نمی‌توان انتظار داشت این صنعت عملکردی فراتر از شاخص‌‌های سهامی داشته باشد. از این‌‌رو، صندوق‌های این صنعت نیز عملکرد چندان مناسبی از خود برجای نگذاشتند. تنها رویین و فلز فارابی موفق شدند بازدهی نزدیک به دو شاخص سهامی بازار داشته باشند.

پتروشیمی‌‌ها

صنعت پتروشیمی طی سال قبل عملکردی فراتر از شاخص‌‌ها داشت. به‌طوری که رشد قیمت‌‌های جهانی در کنار افزایش قیمت دلار توافقی به کمک این صنعت آمد تا بازدهی بهتری را نشان دهد. با این حال، با وجود گزارش‌های ماهانه و سالانه قوی که از این صنعت در سامانه کدال منتشر می‌شود، صنعت پتروشیمی در سال جاری بازدهی چندان خوبی را ارائه نکرد. شاخص این صنعت با رشد بیش از 12درصدی از ابتدای سال همراه شد. همه صندوق‌های بخشی در این صنعت بازدهی بهتر از شاخص صنعت پتروشیمی خلق کرده‌‌اند. اما دو صندوق در این صنعت موفق شده‌‌اند تا بازدهی نزدیک به شاخص‌‌های سهامی داشته باشند. بهترین صندوق، پتروآبان از گروه مالی آبان است که با رشد حدود 19درصدی در سال جاری، در صدر بازدهی قرار دارد. پس از آن پتروفارس، بازدهی 18درصدی داشت. پتروآگاه از گروه مالی آگاه، عملکردی مطابق با شاخص کل داشته است. انتظار می‌‌رود، با رشد بازار سهام، این صنعت نیز از شرایط رونق بازار منتفع شده و صندوق‌های پتروشیمی در رالی‌‌های بازار عمدتا کارنامه‌‌ای سبزتر از عملکرد عمومی بازار خواهند داشت. در صنعت پالایشی نیز یک صندوق به اسم پالایش یکم وجود دارد. این صندوق از ابتدای سال، بازدهی 28درصدی داشته است که عدد قابل توجهی است.

صنعت خودرو

همزمان با انتشار اخباری درباره مذاکرات سیاسی، صنایع برجامی نظیر خودرویی و بانکی بازدهی خوبی را به ارمغان آوردند. پتانسیل بالای این صنایع با به نتیجه رسیدن مذاکرات، سبب شده است تا عملکرد شاخص صنعت خودرویی‌‌ها بهتر از کل بازار باشد. این صنعت از ابتدای سال، 47درصد بازدهی داده است. ایران‌‌خودرو به عنوان بزرگ‌ترین نماد این صنعت همزمان با بازگشایی پس از افزایش سرمایه بازدهی بیش از 50درصدی را خلق کرده است. همه صندوق‌های بخشی این صنعت، با بازدهی کمتر از صنعت خودرو، مواجه بوده‌‌اند. با این حال، عملکرد صندوق‌ها نسبت به شاخص کل بورس رقم قابل توجهی بوده است. 

بهترین صندوق خودرویی، صندوق خودران است که بازدهی 43درصدی را به ثبت رسانده است. بدترین عملکرد صندوق‌های خودرویی به تخت گاز تعلق دارد. با وجود آنکه این صندوق ضعیف‌‌ترین عملکرد را نشان می‌دهد، اما حضور همین صندوق ضعیف در میان سبد سهامداران می‌توانست عملکرد سبدهای بورسی‌‌ها را بهبود بخشد. دلیل اصلی آنکه شاخص صنعت خودرو بهتر از صندوق‌های آن عمل کرده است، بازگشایی خودرو و خساپا در سال جاری بود. رشد هیجانی این دو نماد در روزهای اخیر، سبب شده است تا عملکرد صندوق‌های بخشی خودرویی ضعیف‌‌تر به نظر برسد. یکی دیگر از صنایع برجامی که محرک اصلی رشد بازار در فروردین‌‌ماه بود، بانکی‌‌ها بودند. صندوق دارایکم به عنوان نماینده بانکی‌‌ها در بازار، طی رالی1404 بهترین عملکرد را در میان صندوق‌ها برجای گذاشته است. این صندوق با رشد نزدیک به 45درصدی در یک ماه و نیم گذشته از سال، به تنهایی جور بانکی‌‌ها را کشیده است.

عملکرد غذایی‌‌های جدید

صنعت غذا، در سال گذشته دو صندوق فراالگوریتم و سورنافود را داشت که اخیرا صندوق مزه نیز به آن افزوده شده است. با این حال، دو صندوق که معاملات آن از ابتدای سال انجام شده است، مورد بررسی قرار گرفته است. شاخص صنعت غذایی از ابتدای سال، رشد بیش از 30درصدی را تجربه کرده است. گزارش‌های خوبی که در زمستان و فروردین از این صنعت منتشر شده است، نشان می‌دهد که همچنان پتانسیل رشد برای غذایی‌‌ها وجود دارد. این صنعت به عنوان یکی از صنایع کوچک بازار نمادهای بنیادی بسیار خوبی را در خود جای داده است. با این حال، صندوق‌های تازه‌تاسیس صنعت غذایی، عملکرد مناسبی را در مقایسه با شاخص صنعت ارائه ندادند. سورنافود، با رشد حدود 30درصدی و فراالگوریتم با رشد بالای 15درصدی، مواجه شده‌‌اند.

سیمانی‌‌ها می‌‌درخشند

گزارش‌های ماهانه صنعت سیمان، نشان می‌دهد که این صنعت برخلاف سایر صنایع به تبعیت از تورم وارد‌شده به بهای تمام‌شده خود، سودسازی می‌‌کند. رشد قیمت انرژی و افزایش قیمت دلار، مانع از آن نشده است که سیمانی‌‌ها با رکود همراه شوند. رقابت قیمتی در بورس کالا، به‌ویژه در فصل سرما به دلیل کاهش عرضه توسط تولیدکنندگان، سبب شد تا در این میان، برخی از سیمانی‌‌ها عملکرد فراتر از بازار را نشان دهند. به‌ویژه آنکه در سال گذشته و سال جاری تاکنون، برخی از نمادهای سیمانی که تعداد آنها  کم هم  نیست، در میان پربازده‌‌ترین نمادها قرار گرفته‌‌اند. شاخص صنعت سیمان، در سال جاری حدود 30درصد رشد کرده است. صندوق‌های سیمانی بر خلاف سایر صنایع همگی عملکردی بهتر از نماگر صنعت را برای بازار به ارمغان آوردند. سیمانو، با بازدهی 36درصدی در صدر بازدهی صندوق‌های بخشی صنعت سیمان قرار دارد. پس از آن سیمانا و سیمانیا قرار دارند که حدود 33درصد بازدهی قیمتی را تجربه کرده‌‌اند. سمان نیز با بازدهی 32درصدی نشان داد که به تبعیت از همه صندوق‌های سیمانی می‌تواند بازدهی بهتر از کل صنعت خلق کند.

صندوق‌های دارویی

با عقب‌‌ماندگی صنایع کوچک‌‌تر بازار در نتیجه رشد ناگهانی قیمت دلار، یکی از صنایعی که می‌توانست از محل افزایش نرخ‌‌های احتمالی منتفع شود، صنعت دارو بود. از زمستان سال گذشته، روند خوبی در صنعت دارو آغاز شد. با توجه به عقب‌‌ماندگی این صنعت در رشد‌‌های اخیر بازار، انتظار می‌‌رفت که در بهار سال جاری بازدهی خوبی برای دارویی‌‌ها رقم بخورد. شاخص صنعت دارو، بازدهی 15درصدی را از ابتدای سال به ارمغان آورده است. صندوق فارمانی یکی از صندوق‌های جدید این صنعت، بازدهی مطابق با شاخص داشته است. با این حال، دارونو و فارماکیان، رشد قیمتی بیش از 20درصدی را نشان داده‌‌اند.

کارنامه سبز بیمه‌‌ای‌‌ها

صنعت بیمه، به عنوان یکی از ناشناخته‌‌ترین صنایع بورس، از ابتدای سال عملکرد خوبی نداشته است. وضعیت مبهم این صنعت با توجه به سیاست‌های غلط اتخاذ شده مدیریتی و نقش مهم دولت در این صنعت، بازدهی قابل قبولی را از بیمه‌ها بر جای نگذاشته است. با این حال، صندوق‌های بخشی صنعت بیمه، روزهای خوبی را گذرانده‌‌اند. صندوق چتر با بازدهی 14درصدی عملکردی بسیار بهتر از شاخص خود ارائه داده است. پس از آن پناه بازدهی 11درصدی داشته است. باز بیمه نیز با رشد قیمتی 10درصدی مهر تاییدی بر عملکرد خوب بیمه‌‌ای‌‌ها زد.

رشد صندوق‌های املاک

همزمان با اعلام آغاز مذاکرات سیاسی از سوی مقامات ایران و آمریکا، یکی از صندوق‌هایی که واکنش مثبت قوی به این موضوع نشان داد، صندوق‌های بازار مسکن بودند. با توجه به عقب‌‌ماندگی مسکن از تورم و دلار و سقوط چشم‌‌گیر قیمت دلاری مسکن، پتانسیل این بازار نیز همانند بازار سهام بالاست. به‌ویژه آنکه با آرام‌‌شدن اوضاع سیاسی انتظار می‌‌رود، این عقب‌‌ماندگی جبران شود. صندوق ارزش مسکن، با بازدهی بیش از 20درصدی از ابتدای سال بهترین عملکرد را در میان صندوق‌های املاک داشته است. پس از آن صندوق کلید آگاه با بازدهی بیش از 15درصدی در جایگاه دوم قرار دارد.