چالشهای سه‌گانه صنعت سنگ در پنل تخصصی «دنیای‌اقتصاد» بررسی شد
نمره مردودی در اکتشاف معادن سنگ
ژئوفیزیک در این زمینه می‌تواند کمک زیادی کند اما مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. حتی بعضا مواردی بوده است که معدن فعالیت خود را شروع کرده در حالی که اکتشاف کامل نبوده و کار متوقف شده است. در حوزه اکتشاف و آموزش در حوزه سنگ ضعیف هستیم. بنابراین باید دو راه‌حل آموزش فراگیر برای معدن‌‌کاران و تدوین دستورالعمل و پروتکلی برای اکتشاف در نظر گرفته شود.
مدیرعامل شرکت توسعه صنایع و معادن کوثر با تاکید بر اینکه اگر فضای اکتشاف درست نباشد، حوزه استخراج نیز با مشکل مواجه می‌شود،اظهار کرد: سنگ‌‌های ساختمانی باید در جهت‌‌های خاصی برش بخورد اما این موضوع در هیچ مجموعه معدنی داخل کشور رعایت نمی‌شود. حتی فواصل ایمنی پله‌‌ها رعایت نمی‌شود مگر اینکه کارفرما سخت‌‌گیر باشد. به عبارت دیگر استخراج با پروتکل درست فنی انجام نمی‌شود. سلگی در ادامه با اشاره به اینکه مجتمع معادن کوثر وارد فضای هوشمندسازی شده است، توضیح داد: در این راستا از طریق نقشه‌‌برداری وابسته به پهپاد میزان دقت را به سانتی‌متر ارتقا دادیم. یکی از مهم‌ترین چالشهای ما این است که اگر ذائقه معماری تغییر و از رنگ روشن به تیره حرکت کند با رکود شدیدتری در فروش مواجه می‌‌شویم. وی در پاسخ به این سوال که چطور می‌توان درآمد پایدار معدنی داشت، گفت: منحنی شرکت‌های معدنی نوسانی است که این موضوع نشان می‌دهد این شرکت‌ها تحت پروتکل نظام‌‌مند نیستند و دچار ضرر و زیان می‌‌شوند. ما در کوثر به سمت ایجاد ارزش افزوده در معادن رفتیم و تولید دانه‌‌بندی را برای سال‌جاری از صد‌هزار تن به ۲۵۰هزار تن افزایش دادیم. شرکت‌های شبه دولتی باید درآمد سالانه خود را ارتقا دهند. ما هم به سمت افزایش درآمد پایدار حرکت می‌‌کنیم. استفاده از امکانات فعلی، افزایش سطح تولید با کیفیت بالاتر جهت ورود به بازارهای صادراتی و آموزش اساس کار است. مدیرعامل شرکت توسعه صنایع و معادن کوثر ادامه داد: در شرکت معادن کوثر معاونتی تحت عنوان توسعه، خلاقیت و نوآوری تاسیس کردیم که هدف آن استفاده از ابزارهایی برای کاهش هزینه‌‌هاست. به سمتی حرکت می‌‌کنیم که در بحث هوشمندسازی نیاز نباشد مهندس سر زمین با پیمانکار درگیر شود.
سلگی با بیان اینکه رفتار نهادهای متولی با شرکت‌های شبهدولتی و خصوصی یکسان است، درمورد چالشهای صنعت گفت: نهادهای حاکمیتی در حوزه ماشین‌آلات و قوانین ضعیف عمل می‌کنند. نبود زبان مشترک بین بخش تولید و سیاستگذار، قوانین دست‌‌وپاگیر، بوروکراسی شدید و… از جمله چالشهای این صنعت هستند.
وی ادامه داد: درست است که دولت باید در حوزه آموزش به وظیفه خود عمل کند اما دولت در این زمینه کم‌‌کاری نکرده است، بلکه دانشجو مایل نیست زیرا اگر وارد بازار کار این حوزه شود، حداقل حقوق را دریافت می‌کند.
چالش نیروی انسانی و آموزش در صنعت سنگ
در ادامه پروین، ضمن ابراز مخالفت با نگاه‌‌های نقطه‌‌ای و یک‌‌بعدی در موضوعات مختلف از جمله معدن، گفت: زمانی باید از یک سیستم انتظار پاسخ کامل‌‌تر داشت که کل اجزای سیستم خوب عمل کنند. باید بررسی شود که در معدن چه بستری فراهم شده است که الان انتظار کارکرد بهینه داریم؟ حاکمیت بحران را تشدید کرده است. فردی که طبق قانون پروانه بهره‌‌برداری گرفته است را نمی‌توان دوباره از فیلتر رد کرد؛ به نظر من کل اضلاع سیستم باید اصلاح شود. وی با اشاره به نرخ رکود در ساختمان‌‌سازی اظهار کرد: با این رکود در مصرف بازار داخل، نامتناسب بودن بسترهای صادراتی، ضعف در ماشین‌آلات و عدم ارائه تسهیلات بانکی باید قبول کنیم سیستم ناکارآمد باشد.
در کنار سایر اضلاع که باید بهینه شوند، رفتار استخراجی معدن‌‌دار هم باید بهینه شود. حاکمیت بخش خصوصی را از به کارگیری نیروی کم‌‌تخصص پرهیز می‌دهد اما برای تربیت نیروی متخصص چه کرده است؟ این فعال بخش خصوصی معدن ادامه داد: اگر نیروهای غیرایرانی از صنعت سنگ خارج شود چه بلایی سر این صنعت خواهد آمد؟ صنعت سنگ به نیروهای غیرایرانی وابسته است. نسل زد حاضر نیست مانند پدران خود در آفتاب کار کند؛ با این اوصاف چه تدبیری برای آینده در نظر گرفته شده است؟ آنقدر که کمبود نیروی انسانی چالش برانگیز است کمبود و قدیمی بودن ماشین‌آلات نیست و این موضوع در سیاست‌‌های اشتباهی ریشه دارد که طی سال‌های گذشته به کار گرفته شده است.
پروین با طرح این سوال که در کجای دنیا بخش خصوصی توان تربیت نیروی متخصص را دارد؟ گفت: من به عنوان بخش خصوصی می‌توانم تجربی نیرو تربیت کنم؛ کل سیستم آموزشی ما وابسته به دولت است، پس نباید از بخش خصوصی انتظار داشته باشیم. وقتی از چالش ماشین‌آلات و نیروی انسانی عبور کنیم، انتظار داریم وزارت خارجه هوشمندانه در کنار ما باشد. از سوی دیگر تصمیم‌‌هایی که برای بخش خصوصی هزینه دارد نباید بدون مشورت این بخش گرفته شود. بخش خصوصی مشورتی می‌دهد که به صلاح کشور است.
صنعت سنگ آمادگی ورود به بازارهای جهانی را ندارد
در ادامه محسن دلربایی، فعال بخش بازرگانی حوزه سنگ؛ پویا امین توکلی، مدیرعامل شرکت سنگ محمد و احسان صلواتی‌‌فر، فعال حوزه سنگ در پنل آیندهپژوهی و پیش‌بینی مارکت سنگ در دنیا درمورد آینده‌‌نگری این صنعت به گفت‌‌وگو نشستند. توکلی با انتقاد از شرایط موجود اظهار کرد: قبلا می‌توانستیم برای چند سال آینده برنامه‌‌ریزی کنیم اما در حال حاضر تصمیمات ماهانه گرفته می‌شود. آینده مثبتی در این بیزینس نمی‌توان تصور کرد. اگر تحریم‌‌ها برداشته شود ما آمادگی ورود به بازارهای جهانی را نداریم. به دلایل زنجیره‌‌وار فرصتی برای پیداکردن خودمان می‌‌خواهیم. باید تمهیداتی اندیشیده شود که من تولیدکننده بتوانم با کیفیت تولید کنم. همچنین دلربایی با تاکید بر اینکه آیندهپژوهی نیازمند استراتژی بلندمدت است که باید در همه مجموعه‌‌ها رعایت شود، اظهار کرد: اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی در کشور حکمفرماست که باعث برهم زدن معادلات کشور و منطقه می‌شود؛ از افزایش نرخ دلار تا مسائل کشتیرانی و ناامن شدن دریا. وی ادامه داد: ما آمادگی ورود به بازار را نداریم. رفع مشکلات داخلی ما را آماده می‌کند به بازار جهانی راه پیدا کنیم. در آن زمان تازه عیار ما مشخص می‌شود.
