«نه» خرید تضمینی محقق شد، «نه» برنامه صادراتی
گلایه کشاورزان مازندران از خلف وعده دولت
تفاهم‌نامه‌‌ای که بارقه‌های امید را در دل کشاورزان مازندرانی زنده کرده است و آمارها حکایت از افزایش سرمایه‌‌گذاری به ویژه در زمینه سطح زیر کشت مرکبات دارد. چنانچه به گفته سرپرست اداره کل صمت مازندران، میزان سرمایه‌‌گذاری در حوزه تولیدات بخش کشاورزی و صنعتی این استان با مجموع اعتبارات ۲هزار میلیارد تومانی دولت و بخش خصوصی، از ابتدای ۱۴۰۱ تاکنون در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۱۰۰ درصد افزایش یافته است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی مازندران در گفت‌وگو با «دنیای‌‌اقتصاد» حمایت واقعی دولت از کشاورزان ایرانی در شرایط نابرابر رقابت بین‌المللی که به آنها تحمیل شده است را لازمه تولید صادرات‌محور می‌‌داند.
عبدالله مهاجر با گلایه از بدقولی سال گذشته مسوولان دولتی برای خرید محصولات انبار شده، این خلف وعده را عامل فساد محصولات انبار شده و کم‌اعتمادی کشاورزان به وعده‌ها می‌‌داند.
مهاجر که پیش‌تر در گفت‌وگو با یک خبرگزاری داخلی از افزایش چهاربرابری ذخیره مرکبات مازندران نسبت به پارسال خبر داده بود، هشدار می‌دهد که تکرار سناریوی سال گذشته می‌تواند هزینه سنگینی به بخش کشاورزی مازندران تحمیل کند. به گفته مهاجر سال گذشته دولت با تشویق کشاورزان به تولید و انبار محصولات، قول خرید تضمینی به آنها داده بود اما به تعهد خود عمل نکرد و اگر امسال هم برنامهریزی درستی با هماهنگی بخش خصوصی انجام نشود، شاهد چالش بزرگی در کشاورزی مازندران خواهیم بود.
از مهاجر که در آن گفت‌وگو از بدقولی دولتی‌‌ها شکایت کرده و گفته بود «سال ۱۴۰۰ دولت به تعهدات خود به کشاورز و سورتینگ‌‌داران در بحث صادرات عمل نکرده است» می‌خواهیم که ماجرا را برایمان توضیح دهد و او در پاسخ می‌گوید: «اعلام کردند که انبار بزنید، ما زمینه صادرات را مهیا می‌کنیم و دغدغه نداشته باشید. عده‌ای ذخیره‌‌سازی و سورتینگ (جداسازی محصولات) کردند اما بارها در انبارها پوسید. اگر قرار باشد به دولت اعتماد نکنیم به چه کسی باید اعتماد کنیم؟»
رئیس اتاق مازندران با انتقاد از عدم واگذاری امور به بخش خصوصی معتقد است تا وقتی ابزار کار دست دولت باشد، طبیعی است که نیاز به مداخله سیاستگذار برای حل مشکلات وجود خواهد داشت.
مهاجر می‌گوید: نگاه ما این است که دولت از مرحله شعار پایین بیاید و عمل کند. غالب مشکلات بخش خصوصی همین است و هر جا به شعارها عمل شده، نتیجه حاصل شده است.
مهاجر درباره قرارداد فروش یک میلیارد دلاری مرکبات به چینی‌‌ها می‌گوید: قرارداد چین را پیگیر هستیم. استاندار مازندران هم پیگیر این موضوع است اما این مساله ملی است و فقط مرتبط با مازندران نیست. آنچه باید حل شود در حوزه ملی است.
رئیس اتاق مازندران به پیگیری‌‌هایش برای اجرایی شدن قرارداد فروش مرکبات به چین اشاره می‌کند و می‌گوید: «من چند بار به سفارتخانه‌‌مان در چین زنگ زدم، با سفیر و رایزن اقتصادی ایران صحبت کردم اما می‌گویند جهاد کشاورزی باید پای کار بیاید. اینها آن خلأهایی است که وجود دارد و درحوزه تولید هم مشکل از همین قبیل است. دولت اگر بنایش بر حمایت است، چه در تجارت و چه در صادرات، باید در کنار بخش خصوصی قرار بگیرد.»
رئیس اتاق مازندران در ادامه به سختی‌‌های رقابت تجار ایرانی محصولات کشاورزی با رقبای خارجی اشاره می‌کند و معتقد است اگرچه ما ظرفیت صادراتی ۱۰۰ میلیارد دلاری داریم، اما به دلیل فراهم نبودن حداقل‌های رقابت در عرصه بین‌المللی، الان امکان بالفعل کردن این ظرفیت را نداریم. مهاجر می‌گوید: «۵/ ۲ میلیون تن ظرفیت تولید مرکبات کشور ماست که بیشتر آن در مازندران است. ترکیه رقیب ماست و دولتش برای تصاحب بازار خارجی برنامهریزی می‌کند، اما ما چه می‌کنیم؟ می‌‌گوییم که ناوگان حمل و نقل نداریم و هزینه مضاعفی می‌پردازیم. برای تاجر تعهد ارزی ایجاد می‌کنیم که ترکیه‌ای‌‌ها ندارند و به خاطر تحریم برای انتقال پول باید ۱۰ تا ۱۵ درصد هزینه به واسطه‌ها بپردازیم که رقبای ما چنین مخارجی ندارند.»
وقوف دولت به مشکلات کشاورزان
معاون اقتصادی استاندار مازندران هم ضمن مهم ارزیابی کردن تفاهمنامه با دولت چین برای خرید مرکبات مازاد نیاز داخلی از کشاورزان مازندرانی، می‌گوید: تفاهمنامه یک میلیارد دلاری صادرات مرکبات با چین به امضا رسیده است که البته هنوز درباره صادرات کیوی قطعی نشده است.
حسن خیریانپور هم به مشکلات کشاورزان مازندرانی واقف است و در این باره به «ایسنا» می‌گوید: با تولید ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تن مرکبات در مازندران، اگر بحث صادرات جدی گرفته نشود، قطعا مانند سال گذشته با مشکلات عدیده‌‌ای مواجه خواهیم شد. معاون اقتصادی استانداری مازندران از فعالیت بیش از ۵۰۰ سورتینگ در سطح این استان خبر می‌دهد و تاکید می‌کند که وجود سورتینگ برای نگهداری و صادرات بسیار اثرگذار است و می‌‌داند که بخش خصوصی در این زمینه به‌شدت نیازمند سرمایه در گردش است.
خیریانپور همچنین با اشاره به فعالیت ۹۰۰ شالیکوبی مازندران که تنها ۳ ماه از سال فعالند و باقی سال را بیکار هستند پیشنهاد می‌کند ارزی که برای واردات برنج خارجی صرف می‌شود، به زهکشی زمین‌‌های کشاورزی شمال اختصاص یابد. ضمن اینکه برای برطرف کردن بیکاری شالیکوبی‌‌ها، به جای واردات برنج سفید در فصل غیربرداشت، برنج قهوه‌‌ای وارد شود تا هم محصول نهایی ارزان‌‌تر تمام شود و هم شالیکوبان بتوانند در طول سال فعال باشند.
فرماندار ویژه بابل هم با تایید صحبت‌های رئیس اتاق بازرگانی مازندران، از تحمیل ضرر به کشاورزان بابلی در سال گذشته گلایه می‌کند و می‌گوید: امسال ۲۲ هزار هکتار از اراضی شهرستان بابل زیر کشت مرکبات رفته است اما اگر زیر‌ساخت لازم برای عرضه فراهم نشده است و اگر تدابیری اتخاذ نشود، چالش سال گذشته تکرار خواهد شد.
قاسم عزیززاده‌گرجی با اظهار نگرانی درباره بازاریابی و فروش یک هزار و ۴۲۰ هکتار از اراضی شهرستان بابل که زیر کشت کیوی رفته است، تایید می‌کند که کشاورزان برای فروش این میزان محصول با مشکل جدی مواجه هستند. عزیززاده‌گرجی به «ایسنا» می‌گوید: شهرستان بابل با ۴۷ هزار و ۵۰۰ هکتار اراضی کشت برنج، قطب مهم کشاورزی شمال کشور است اما معضل واردات برنج خارجی و تخلیط آن با برنج داخلی در استان به ویژه بابل، سبب نوسانات قیمت و از بین رفتن بازار داخلی شده است که باید برای آن چاره‌ای اندیشیده شود.
