قانون هوای پاک، تولیدکنندگان را متعهد و ملزم کرد تا نوع انجین موتورسیکلت‎های مونتاژی داخل را از کاربراتوری به انژکتوری تغییر دهند؛ دلیل این امر هم تغییر سوخت‎رسانی موتورسیکلت‎های کاربراتوری بود. صاحبان موتورسیکلت به‎راحتی می‎توانستند با دستکاری، میزان سوخت را از باک به انجین بیشتر کنند و این مساله آلودگی هوا را تشدید می‎کرد. در ادامه، تولیدکنندگان ملزم شدند برای دریافت پلاک، ۱۰درصد محصولات خود را به موتورسیکلت‎های برقی اختصاص دهند. اگرچه این پوست‎اندازی برای مونتاژکارانی که ۵۰ سال فقط مبادرت به مونتاژ CG۱۲۵ کاربراتوری کرده بودند بسیار دشوار تمام شد و تا جایی‌که می‎توانستند اجرای قانون را به تعویق انداختند اما در نهایت صنعت موتورسیکلت ناگزیر به تغییر شد.

 داخلی‎سازی ۸۵ درصدی قطعات

احسان شریعتمداری، مدیرفروش شرکت «مادو» درباره وضعیت تولید این برند گفت: ما بین ۸۰ تا ۸۵ درصد قطعات محصولات برقی خود را داخلی‎سازی کردیم، بنابراین مشکلی درباره کمبود ارز و محدودیت واردات نداریم.

او افزود: سایر فعالان حوزه موتورسیکلت برقی، بیشتر قطعات اصلی و در مواقعی صددرصد قطعات  را وارد و در داخل فقط مونتاژ می‎کنند.

وی ادامه داد: برخی از شرکت‎ها هم محصولات را کامل وارد می‌کنند. این موضوع فقط محدود به موتورسیکلت برقی نبوده و پس از گذشت حدود ۵۰ سال از عمر صنعت موتورسیکلت ایران هنوز تقریبا ۹۰ تا ۹۵درصد محصولات، وارداتی هستند (حتی موتورسیکلت‎هایی مانند CG۱۲۵ که بیش از ۴ دهه از ساخت آنها می‎گذرد).

شریعتمداری با بیان اینکه فناوری موردنیاز تولید موتورسیکلت برقی دست‎یافتنی است، گفت: موتورسیکلت‎های برقی موجود در جهان خیلی به‎لحاظ فناوری با یکدیگر تفاوت ندارند. آنچه در ایران تولید می‎شود در حد متوسط جهانی است، اما مساله‎ای که در حوزه موتورسیکلت برقی در کشور وجود دارد قیمت آن است؛ چون تولیدکنندگان، قطعات را در داخل تولید نمی‎کنند قیمت تمام‌شده آنها بالا است. به‎عنوان مثال قیمت موتورسیکلت برقی وارداتی با مشخصات محصولات «مادو» دوبرابر آن قیمت‎گذاری می‎شود. دلیل این امر هم به خواب پول برمی‎گردد و واردکنندگان به ناچار حاشیه سود خود را افزایش می‎دهند.

وی افزود: شرکت مادو قطعات را بومی‌سازی کرد تا قیمت را به حداقل برساند.

این فعال حوزه موتورسیکلت ادامه داد: محصولات مادو علاوه‎بر استانداردهای داخل استانداردهای اروپا را هم دارند بنابراین امکان تردد در کشورهای اروپایی با موتورسیکلت‌‎های برقی مادو وجود دارد. شریعتمداری درباره قیمت محصولات این شرکت عنوان کرد: قیمت موتورسیکلت‎های برقی این برند حدود ۲۷میلیون تومان معادل نرخ موتورسیکلت‌های بنزینی CG۱۲۵ بوده که ۵۰ سال از تولید آن در کشور می‎گذرد.

 ضرورت اصلاح قوانین

شریعتمداری درباره وضعیت تولید موتورسیکلت‌های برقی در کشور گفت: با توجه به اهمیت موضوع آلودگی هوا و تاکید مدیران شهری بر تولید و استفاده از خودروهای برقی اعم از ماشین، موتورسیکلت و... این برند امسال توانست تیراژ تولید خود را افزایش دهد.

وی افزود: در حال‌‌حاضر مشکل تولید موتورسیکلت برقی در کشور مربوط به تولید و فناوری مورد نیاز آن نیست، بلکه چالش اصلی، بازار تقاضا است؛ این موضوع هم نیاز به بررسی در سطح کلان دارد تا حل شود.

او ادامه داد: برای توسعه بازار تقاضا نیاز است تا تغییراتی در قوانین مربوط به موتورسیکلت‎های برقی داده شود.

شریعتمداری با اشاره به الزام گواهی‌نامه و پلاک این نوع موتورسیکلت‌ها در کشور، گفت: چند سالی است که موتورسیکلت برقی در تمام واحدهای صنعتی تولید می‎شود درحالی‌که تولیدکنندگان تمایلی به این امر ندارند؛ براساس قانون ملزم هستند درصدی از تولیدات خود را به محصولات برقی اختصاص دهند.

 قانون هوای پاک و تولید

مدیرفروش شرکت مادو با بیان اینکه براساس قانون هوای پاک باید ۱۰درصد محصولات تولیدی شرکت‌های فعال در حوزه موتورسیکلت‌برقی باشد، گفت: در صورت رعایت این شرط، تولیدکنندگان می‎توانند برای موتورسیکلت‌های بنزینی خود پلاک دریافت کنند، بنابراین درحال‌حاضر تمام سازندگان تعداد محدودی موتورسیکلت برقی در سبد محصولات خود دارند.

شریعتمداری با بیان اینکه موتورسیکلت برقی به شکل نامنظم در حال تولید است، اظهار کرد: موتورسیکلت‌های برقی در بازار با اقبال روبه‎رو نبوده و همچنان کفه بازار تقاضا به سمت موتورسیکلت‌های بنزینی سنگین است، بنابراین چالش موجود این نوع موتورسیکلت‌ها مربوط به مسائل درون واحدهای صنعتی نبوده و در کلان کشور باید موضوع پیگیری و حل شود.

او یادآور شد: افراد برای خرید و استفاده از موتورسیکلت برقی باید گواهی‌نامه مخصوص به آن را داشته باشند و حساسیت روی آن زیاد است. بسیاری از مشتریان، گواهی‌نامه موتورسیکلت برقی ندارند از این‎رو امکان خرید و استفاده هم ندارند.

 قانون کشورهای دیگر

این فعال حوزه موتورسیکلت عنوان کرد: در بسیاری از کشورها برای موتورسیکلت‌ برقی امتیاز خاصی درنظر گرفته‌ شده است تا افراد ترغیب به خرید و استفاده از آن شوند. این امتیازات در راستای استفاده از خودروهای سبز از جمله خودرو و موتورسیکلت برقی است. قوانین خارجی به صاحبان موتورسیکلت برقی می‎گوید اگر سرعت موتورسیکلت آنها کمتر از ۵۰ کیلومتر در ساعت باشد نیاز به گواهی‌نامه ندارند. یا در برخی از کشورها اگر افراد گواهی‌نامه خودرو داشته باشند کفایت می‎کند.

شریعتمداری با اشاره به آزمون موتورسیکلت برقی برای گرفتن گواهی‌نامه، گفت: کشورهای خارجی  گواهی‌نامه آزمون موتورسیکلت برقی را از بنزینی جدا کرده‎اند مانند خودروهای برقی که آزمون و گواهی‌نامه آن جدا از خودروهای دستی است. اما در ایران آزمون هر دو موتورسیکلت برقی و بنزینی یکی است. این موضوع باید از سوی وزارت کشور و پلیس راهور پیگیری شود.

 مشتریان موتورسیکلت برقی

شریعتمداری در ادامه سخنان خود گفت: همین مسائل سبب شده تا درحال‎حاضر بسیاری بدون گواهی‌نامه از این موتورسیکلت‌ استفاده ‌کنند که خود معضلی برای راهنمایی و رانندگی شده است. اگر مشکلات مربوط به قانون گواهی‌نامه و پلاک حل شود بخش زیادی از چالش بر سر راه موتورسیکلت برقی رفع خواهد شد.

وی ادامه داد: قوانین موجود موتورسیکلت با واقعیت جامعه در تناقض است، زیرا عمده مشتریان موتورسیکلت برقی کسانی هستند که خودرو دارند و می‌خواهند برای رفع مشکلاتی مانند جای پارک، ترافیک و... از آن استفاده کنند، اما الزام گواهی‌نامه، آن هم آزمون با موتورسیکلت بنزینی افراد را منصرف از خرید کرده است.

 وی گفت: آزمون موتورسیکلت بنزینی دشوار بوده، علاوه‎بر اینکه محل‎های آن نیز محدود است. در کلان‌شهری مانند تهران شاید ۴ تا ۵ محل آزمون وجود دارد که شلوغ است.

او تصریح کرد: موتورسیکلت بنزینی عمدتا دنده‌ای است درحالی‎که موتورسیکلت برقی دنده ندارد و رانندگی با آن فوق‎العاده راحت است.

 راهکار چیست؟

شریعتمداری درباره راهکار پیشنهادی برای حل این چالش‎ها گفت: نخست اینکه آزمون آن جدا از آزمون موتورسیکلت بنزینی باشد. یا اینکه عنوان شود محدودیت سرعت درنظر گرفته شود و مثلا موتورسیکلت‎هایی با سرعت زیر ۴۵ کیلومتر در ساعت نیاز به گواهی‌نامه نداشته باشند.

او اضافه کرد: از سوی دیگر گواهی‌نامه خودرو می‎تواند ملاک قرار گیرد یا فقط آزمون آیین‎نامه گرفته شود. همچنین نهادهای ذی‎ربط می‎توانند آزمون موتورسیکلت برقی را برعهده شرکت‌های موتورسیکلت‎ساز بگذارند. این شرکت‎ها استقبال کرده و آموزش لازم را داده و آزمون را برگزار می‎کنند.

این فعال صنعت موتورسیکلت کشور با بیان اینکه رانندگی با موتورسیکلت برقی بسیار راحت است، گفت: افرادی با سن ۱۴ تا ۱۵ سال به‎راحتی می‎توانند با چند ساعت آموزش با موتورسیکلت برقی رانندگی کنند.

مدیرفروش مادو با بیان اینکه این امر مشکل پلیس راهنمایی و رانندگی را هم کاهش می‎دهد، گفت: برخی بدون گواهی‌نامه با موتورسیکلت برقی تردد دارند. موتورسیکلت بیمه می‌شود، اما شرکت بیمه در تصادفات هیچ هزینه‎ای را تقبل نمی‎کند، زیرا صاحب موتورسیکلت گواهی‌نامه ندارد.

شریعتمداری تاکید کرد:با اصلاح  فرآیند دریافت  گواهی‌نامه، عمده چالش موتورسیکلت‎های برقی رفع می‌شود.